Question

Wyraź swoją opinie.
Czy nasze społeczeństwo złożone jest z samych konformistów?

Answer 1

Moim zdaniem nie jest złożone z samych konformistów, jednak duża liczba ludności w Polsce jest konformistami. Szczególnie możemy zauważyć to u dzieci w wieku gimnazjalnym, gdzie ideałem dla nich są ich gwiazdy z telewizji a także znani ludzie z internetu. Młodzież w tym wieku stara się slepo podążać za modą, co przyczynia się do plagi identycznie ubranej młodziezy na ulicach,. Gdzie się nie rozglądne tam widać tak samo poubierane osoby, nie ważne czy to chłopak czy dziewczyna - czapka (za duża), buty tylko air maxy albo new balance a najlepiej jeszcze jakby ta osoba nosiła okulary, a jak nie nosi ? Co to za problem - włoży zerówki i już będzie wyglądać jak typowy hipster. 
Ogólnie jednak nie zgadzam się z tym stwierdzeniem, ponieważ ludzie w wieku poprodukcyjnym, którego w Polsce mamy jednak dużą ilość nie zwracają uwagi już na to co się dzieje w modzie i nie są łasi na nowe trendy. 

Answer 2

Formowanie się ludzkiej tożsamości opiera się na dwóch podstawowych mechanizmach: indywidualizacji i identyfikacji. Z jednej strony dokonuje się w człowieku proces różnicowania między „ja" i „nie-ja" (poczucie odrębno­ści, inności, własnej tożsamości itd.). Z drugiej zaś strony dokonuje się pro­ces włączania się jednostki do życia społecznego, utożsamiania się z innymi ludźmi, który prowadzi do poczucia przynależności do grupy. Indywidualizację i identyfikację możemy rozpatrywać jako dwa przeciw­stawne bieguny, z których jeden prowadzi do formowania się tożsamości osobistej, a drugi - tożsamości społecznej. W konsekwencji procesu kształtowania się tożsamości, człowiek może żyć w stanie napięcia między wartościami związanymi z jego indywidualnością a wartościami związanymi z konformizmem. Dla wielu naukowców kwestią zasadniczą stało się zatem wyjaśnienie, w jaki sposób człowiek redukuje owo napięcie. Jednym z me­chanizmów, który pozwala wyjaśnić tę kwestię jest mechanizm konformizmu społecznego. Konformizm z reguły definiuje się jako zmianę zachowania lub opinii danej osoby w wyniku rzeczywistego lub wyimaginowanego wpływu jakiejś osoby albo grupy ludzi. Obserwując życie społeczne, możemy, zau­ważyć, iż przyczyny takiego dostosowywania są często bardzo złożone. Psychologowie społeczni podkreślają fakt, iż sam akt konformizmu spo­łecznego, odgrywający znaczącą rolę w życiu społecznym, ocenić można dopiero wtedy, kiedy pozna się jego przyczyny i skutki dla jednostki oraz społeczeństwa. Z punktu widzenia jednostki jest to często mechanizm zmu­szający ją do rezygnacji z własnego „ja", z punktu widzenia społeczeństwa jest to mechanizm umożliwiający w miarę bezkonfliktowe życie społeczne. Najważniejszą kwestią pozostaje jednak to, dlaczego ludzie dostosowują swoje zachowania do zachowań innych ludzi. W pierwszym rzędzie dzieje się tak, ponieważ zachowanie innych ludzi stanowi jedyną wskazówkę co do właściwego sposobu działania. W takim przypadku inni ludzi służą nam do określania rzeczywistości. Zdaniem L. Festingera, gdy człowiek nie wie, jak postępować w określonej sytuacji, polega przede wszystkim na obserwacji innych ludzi, którzy stanowią w tym przypadku podstawowe źródło informacji. Badania wykazały, że im większe mamy zaufanie do wiedzy i solidności danej osoby (czy grupy), tym bardziej jesteśmy skłonni postępować tak jak ona. Wierzymy, że cudza interpretacja niejasnej sytuacji jest bardziej poprawna niż nasza18. Konformizm wynikający z obserwacji innych ludzi w określonych sytuacjach prowadzi na ogół do utrwalenia wzorów zachowań. W podobnych okolicznościach człowiek będzie postępował tak jak za pierwszym razem, chyba że dowie się, iż jego zacho­wania nie były słuszne czy właściwe. Konformizm wynikający z potrzeby uzyskania informacji jest jednym z podstawowych sposobów zachowywania się podobnie jak inni ludzie. Daje nam możliwość funkcjonowania w społeczeń­stwie, nauczenia się podstawowych wzorów zachowań. Należy jednak zauwa­żyć, że to, co w jednym społeczeństwie (czy w grupie) uchodzi za normalne, wcale takie nie musi być w innym społeczeństwie (czy też w innej grupie). W rzeczywistości również interpretacja sytuacji dokonana przez innych wcale nie musi być słuszna, czego dowodzi na przykład psychoza tłumu. Wpływ innych ludzi na nasze zachowania wynika jednak przede wszyst­kim z tego, że jako istoty społeczne chcemy być lubiani i akceptowani20. Za E. Aronsonem możemy dokonać rozróżnienia trzech typów zachowań konformistycznych: ulegania, identyfikacji i internalizacji. Uleganie jest efektem zachowania jednostki motywowanej przez chęć uzyskania nagrody albo uniknięcia kary. Nagrodę może stanowić zarówno korzyść materialna (cukierki, pieniądze, samochód), jak i korzyść społeczna (przynależność do grupy, miłość, przyjaźń, prestiż, awans, władza itd.). Po­dobnie możemy rozpatrywać kary. Chęć uniknięcia tzw. ostracyzmu towa­rzyskiego, ośmieszenia może znacząco wpływać na nasze postępowanie, poglądy itd. Od momentu narodzin człowiek motywowany jest przez system nagród i kar. Stanowią one często element wzmacniający utrwalanie określo­nych sposobów zachowania. W ten sposób modyfikuje się ludzkie zachowa­nia, uczy postępowania zgodnego z oczekiwaniami rodziny, grupy, społe­czeństwa. Jednakże w momencie cofnięcia nagrody czy kary człowiek z reguły po­wraca do swoich wcześniejszych zachowań i poglądów, chyba, że znajduje w nich nowe motywy do działania. Uleganie jest, więc zazwyczaj zachowa­niem nietrwałym i powierzchownym, ponieważ ludzie ulegają naciskowi tylko, dlatego, aby uniknąć kary albo zostać nagrodzonym. Podstawą ulegania jest przede wszystkim władza, jaką dysponuje osoba (czy grupa) oddziałująca na jednostkę. Na przykład rodzice mają nad nami władzę w postaci okazywania miłości, decydowania o karach czy nagrodach. Państwo natomiast oddziałuje na nas poprzez różnego rodzaju instytucje kontrolujące nasze zachowania społeczne i dysponujące określonym syste­mem nagród i kar. Identyfikacja gwarantuje trwalsze efekty zachowań konformistycznych. Motywem działania w tym przypadku staje się pragnienie jednostki, aby być podobną do osoby, od której pochodzi oddziaływanie. Identyfikacja różni się od ulegania tym, że jednostka rzeczywiście zaczyna wierzyć w opi­nie i wartości, które przejmuje od innych. Jeśli ktoś uważa daną osobę (czy grupę) za atrakcyjną pod pewnymi względami, to będzie skłonny zaakcepto­wać jej wpływ oraz przyjąć jej system wartości, sposoby zachowania i poglą­dy po to, aby upodobnić się do owej osoby (czy grupy). Zjawisko identyfikacji E. Aronson nazywa metaforycznie „efektem wujka Karola". Wujek Karol jest wspaniałym, serdecznym człowiekiem, którego podziwiamy od dziecka. Marzymy, że w przyszłości będziemy tacy jak on. Przyjmujemy jego poglądy. Staramy się zachowywać w podobny sposób. Wujek Karol stanowi dla nas osobę atrakcyjną i znaczącą pod względem poglądów i zachowania. Efekt wujka Karola trwa do momentu, kiedy pozosta­je on dla nas osobą znaczącą, tzn. kiedy wyznawane przez niego poglądy nie zostaną podważone przez sprzeczne z nimi i bardziej przekonywające dla jednostki. Nasze poglądy i zachowania mogą bowiem ulec zmianie, jeśli jakaś osoba czy grupa, ważniejsza dla nas od wujka Karola, będzie wyzna­wała odmienne od niego przekonania (np. grupa przyjacielska na studiach). Internalizacja jest mechanizmem, który daje najtrwalsze efekty konformistyczne. Czynnikiem decydującym o internalizacji określonych wartości, ce­lów, poglądów czy wzorów zachowań jest przekonanie o ich słuszności. O ile podstawą zachowań konformistycznych, przejawiających się w uleganiu czy identyfikacji są czynniki zewnętrzne (władza czy atrakcyjność oddziaływującej osoby/grupy), to w przypadku internalizacji motywy naszego postępowa­nia mają charakter wewnętrzny. Internalizacja następuje poprzez zaakcepto­wanie poglądów, wzorów zachowań i wartości innych osób (grup) i włączenie ich w nasz system wartości, wyobrażeń, ocen i zachowań. W momencie, kiedy owe poglądy, wartości i wzory staną się częścią naszego własnego systemu, uniezależniają się od swego źródła i trudno ulegają zmianie. W procesie socjalizacji, którego jednym z mechanizmów jest internaliza­cja, ogromne znaczenie ma wiarygodność źródła informacji (osoby, grupy, instytucji), która dostarcza wzorów zachowań i wartości. Należy podkreślić, że podział na uleganie, identyfikację i internalizację jest przede wszystkim modelowym ujęciem procesu wpływu społecznego. Po­szczególne działania jednostki mogą być motywowane zarówno, przez sys­tem nagrody - kary, jak i atrakcyjność czy przekonanie o słuszności poglą­dów, zachowań określonych osób, grup i instytucji.Interesującym aspektem badań dotyczących konformizmu jest trwałość naszych zachowań i poglądów, które są rezultatem mechanizmu ulegania czy identyfikacji. Doświadczenia wskazują na to, że trwałość naszych zachowań i poglądów jest tym większa, im trwalsze są nasze więzi z osobami czy gru­pami, które przyczyniły się do owych zachowań konformistycznych. Istotną rolę w tych mechanizmach odgrywa również brak oddziaływania ze strony osób (grup) o odmiennych poglądach i wzorach zachowania. Mimo że ludzie skłonni są twierdzić, iż nie ulegają wpływowi innych ludzi, a wiele motywów swego zachowania traktują jak własne i niezależne, w rze­czywistości nie zdają sobie sprawy z tego, jak silnie oddziałują na nich inni ludzie i społeczeństwo, w którym żyją. Jak twierdzi E. Aronson ludzie pielęg­nują w sobie mit o osobistej niezależności. Problematyczną pozostaje kwestia, na ile konformizm możemy traktować jako mechanizm pozytywny, a na ile negatywny dla jednostki. W okresie kształtowania się tożsamości człowiek stoi na swoistym rozdrożu pomiędzy pójściem drogą własnego „ja" a poddaniem się konformizmowi społecznemu. E. Fromm twierdzi, że w tym okresie człowiek musi wybrać pomiędzy wolnością a bezpieczeństwem. Wol­ność - poprzez miłość, spontaniczność w związkach z innymi ludźmi i z przyrodą, poprzez twórczość wszelkiego rodzaju i postawę życiową na „być" - jest drogą trudną, pełną wyrzeczeń, ale dającą pełny rozwój człowie­ka. Bezpieczeństwo - poprzez unikanie samotności, podporządkowanie się innym ludziom, uzależnienie od rzeczy czy idei i postawę na „mieć" - staje się drogą łatwiejszą, ale nie prowadzi do rzeczywistego rozwoju jednostki.Pozytywna funkcja mechanizmów decydujących o konformistycznych zachowaniach ludzi w wyniku procesu socjalizacji polega niewątpliwie na przystosowaniu człowieka do życia w społeczeństwie. Efektem socjalizacji człowieka jest to, że w każdym typie społeczeństwa występuje pewien zakres podobieństwa ludzi do siebie. Owo podobieństwo jest wynikiem kompromisu pomiędzy tożsamością jednostki a tożsamością społeczeństwa. Wiedzy na temat negatywnych skutków zachowań konformistycznych dostarczają nam niewątpliwie zarówno eksperymenty prowadzone w warunkach laboratoryj­nych i naturalnych, jak i doświadczenia wielu społeczeństw. Wiele kontrowersji może wzbudzać również kwestia znaczenia konformizmu dla całego społeczeństwa. Biorąc pod uwagę mechanizm konformizmu społecz­nego, możemy wyjaśnić przyczyny ulegania modzie, reklamie, środkom masowego przekazu, jak również przyczyny akceptacji faszyzmu, staliniz­mu, czy też adaptacji do warunków, w których panowały te ideologie.