Question

POTRZEBUJE TO NA JUTRO PROSZE O ZROBIENIE TEN PRACY

MECHANIZMY GOSPODARKI RYNKOWEJ W POLSCE

Z GORY DZIEKUJE

Answer 1

Gospodarka rynkowa i jej główne cechy Gospodarka rynkowa i jej główne cechy. Na przełomie lat 1989-1990 dokonały się w Polsce przemiany ustrojowe, polegające m.in. na wprowadzeniu gospodarki rynkowej w miejsce gospodarki centralnie planowanej i zarządzanej. Gospodarka rynkowa to gospodarka, w której zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych jest samoczynnie działający rynek, mechanizm rynkowy, a nie plan centralny. W współczesnej gospodarce rynkowej można wyróżnić: 1. neoliberalną gospodarkę rynkową – wolną od administracyjnej ingerencji państwa w jej mechanizmy, regulowanych jedynie polityką pieniężną banku centralnego i potrzebami budżetu państwa. Hasłem neoliberałów (zwłaszcza w USA) jest „deregulacja”, powrót do samoczynności mechanizmów ekonomicznych, a także odchodzenie od roli państwa opiekuńczego. 2. interwencjonistyczna (socjaldemokratycznie korygowana) gospodarka rynkowa – idee gospodarcze socjaldemokratów (np. Szwecja, USA, Niemcy) wyrastając z przekonania, że korzyści społeczne płynące z określonego zakresu ingerencji państwa są większe od strat z tytułu pewnych ograniczeń, swobody działania gospodarki prywatnej. 3. społeczna gospodarka rynkowa – gospodarka ta została ukształtowana w RFN, akcentuje istotną rolę ustawodawstwa w charakterze społeczeństwa tworzącego porządek gospodarczy, zapewniającego też określony poziom świadczeń i pokój społeczny między głównymi stronami konfliktów społecznych tzn. pracownikami, pracodawcami i państwem. Koncepcja społecznej gospodarki rynkowej bazuje na założeniu, iż możliwa jest synteza wolności działania prywatnych podmiotów gospodarczych na rynku i realizacji celów sprawiedliwości społecznej. Zakłada się, że powinno to zostać osiągnięte przez oddziaływanie dwóch głównych czynników: 1. porządku (ładu) konkurencyjnego, wymuszającego wysoką efektywność gospodarowania oraz prawidło działającej koncentracji władzy gospodarczej w nielicznych podmiotach gospodarczych. 2. wzrostu zatrudnienia oraz dochodów z pracy, a zatem tego, co L. Erhard określił „dobrobytem dla wszystkich”. Docelowym modelem dokonywanych przekształceń w Polsce powinna być społeczna gospodarka rynkowa. „Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności, dialogu współpracy partnerów społecznych, solidarności stanowi podstawę ustroju Rzeczypospolitej Polskiej.” art. 20 konstytucji RP Ww. typy gospodarki rynkowej różnią się między sobą (zwłaszcza w sferze podziału), ale jednocześnie charakteryzują się wspólnymi, uniwersalnymi cechami np.: 1. gospodarka rynkowa oparta jest na dominacji prywatnej własności zasobów (kapitału). Podejmowanie decyzji gospodarczych oparte jest na rachunku mikroekonomicznym i na indywidualnej, materialnej odpowiedzialności za skutki tych decyzji. 2. gospodarka rynkowa ma charakter pieniężny, a nie rzeczowy. Miarodajny efekt pieniężny, nadwyżka pieniężna (zysk) jest miarą efektywności gospodarowania przedsiębiorstwa. 3. główną cechą funkcjonalną gospodarki rynkowej jest mechanizm rynkowy równoważący podaż i popyt, decydujący o alokacji zasobów gospodarczych przedsiębiorstwa. Mechanizm rynkowy działający przez popyt, podaż i cenę rozwiązuje następujące podstawowe problemy ekonomiczne: 1. Co produkować? 2. Jak produkować, wytwarzać dobra? – z jakich zasobów, za pomocą jakich technik. 3. Gdzie wytwarzać? – jaki region. 4. Dla kogo?