Question

Porównaj system totalitarny w ZSRR i Niemczech Hitlerowskich w okresie międzywojennym.
Na podstawie czterech wybranych aspektów np. rolnictwo, praca, polityka, itd.

To praca semestralna więc proszę o dobre i w miarę obszerne odpowiedzi.

Dam naj od razu!

Answer 1

Po kolei.
Rolnictwo:
ZSRR: po okresie komunizmu wojennego (czasy wojny o nazwijmy to niepodległość ZSRR, wojna domowa), kiedy gospodarka leżała i była w stanie rozpadu, a wymiana zasadniczo barterowa oraz po pokonaniu i spacyfikowaniu protestów (gubernia tambowska), w ZSRR zadeklarowano NEP czyli w zasadzie stary dobry kapitalizm, w którym ludność po oddaniu przymusowych kontyngentów (cena państwowa) znacznie mniejszych niż wcześniej, mogła resztę sprzedać po cenie rynkowej. Dodając do tego faktyczne zezwolenie na prowadzenie średnich gospodarstw rolnych i niewielkich firm prywatnych, lub "średnich" - oznaczało to rozwój gospodarczy i szybką odbudowę kraju. W '29 roku Stalin zdecydował się spacyfikować dwie grupy ludności, które najbardziej zyskały na zmianach: bogate chłopstwo - tutaj rzecz dotyczyła zasadniczo bogatej Ukrainy, spichlerza ZSRR, oraz "ogólnie" w ZSRR - tych co mieli niewielkie działalności własne. Nastąpiło przymusowe upaństwowienie (rozumiane jako państwowe lub spółdzielcze gospodarstwo rolne (odpowiednio kołchoz i sowchoz). Rodzinom zostawiono tylko niewielkie przyzagrodowe działki. Do tego w połowie lat 30 zabroniono rolnikom bez zgody państwa przenoszenia się do miast. Wszystko to skutkowało tzw. Wielkim Głodem milionami ofiar i tym, że w '38 roku całość rolnictwa i całość przemysłu należała do państwa, oraz tym, że był on niewydolny gdyż tak naprawdę ludziom niezbyt zależało na pracy na cudzym, skoro bardzo często nie mieli z tego wystarczających profitów, skoro bardzo często zakład, krowa, czy pole było ich własne i osobiste. Mimo mechanizacji rolnictwa i przemysłu wydajność tak naprawdę rosła dzięki nowym fabrykom, zagospodarowaniu nowych terenów a nie dzięki wzrostowi wydajności.
Niemcy: w Niemczech istniała prywatna własność zarówno rolna jak i przemysłowa, sama zaś kultura stała na bardzo wysokim poziomie i tu i tu. Wielkie i tradycyjne gospodarstwa rolne to zasadniczo południowe Niemcy i Teren Prus Wschodnich, plus tereny na wschód od Odry. Zmiany nastąpiły w przemyśle, gdzie po prostu trzy strony: właściciele, pracujący i rząd porozumieli się w kwestii ustalania płac, braku strajków i sposobu rozwiązywania problemów. Zmiany własnościowe jakie następowały były wymuszone poprzez zasadniczo ustawy antyżydowskie czyli przymusowe oddanie przez Żydów posiadanych przez nich firm, ziemi, czy miejsc pracy, gdyż wiązało się to z wywłaszczeniem majątkowym oraz wyrzuceniem ich jako narodu poza nawias życia w Niemczech. Duża część bogatszych Żydów czy to biznesmenów czy naukowców bardzo często po oddaniu za bezcen całości majątku jaki mieli do dyspozycji w Niemczech - wyjeżdżała na Zachód, biedniejsi - do Dachau. Chcąc skoncentrować część pozyskanych w ten sposób zakładów tworzono wielkie zjednoczenia albo pod marką jednej z istniejących firm (IG Farben, albo pod "opieką" jednego z dygnitarzy np Hoerman Goering Werke AG)
2 Uprzemysłowienie / rozwój ciężkiego przemyslu
ZSRR
ZSRR w latach 20 tych mimo różnych inwestycji pozostawał krajem rolniczym, dopiero kolejna pięciolatka (druga poł. l. 20 tych) oraz te z lat 30 tych zaowocowała tym co nazywa się wielkimi budowlami socjalizmu. Zlokalizowane były głównie na Uralu (np. Magnitogorsk) albo w okolicy dzisiejszego Donbasu i Krzywego Rogu, a także na szeroko pojętej Syberii. Wszystko to w połączeniu z przymusową elektryfikacją oznaczało gwałtowny skok pod względem uprzemysłowienia. ZSRR stawał się krajem przemysłowym, zdolnym wykorzystywać ogromne zasoby surowcowe jakie posiadał. Wykorzystywano do tego licencje kupowane i kradzione z całego świata - Niemiec, Francji, USA... Po ich opanowaniu i uwięzieniu specjalistów - poł. l. 30 tych, a także wykształceniu pierwszych kadr inżynierów własnych - to oni rozwijali te budowy. Do jednego z wielu symboli należy np. Biełomorkanal czyli kanał łączący jezioro Ładoga z Morzem Białym. Od '39 r. pracowały one w reżimie wojennym
Niemcy: po odrzuceniu postanowień traktatu wersalskiego i przejęciu fabryk i zakładów od Żydów, zajęcia Nadrenii i Saary oraz Austrii czy później Czechosłowacji - po prostu rozkręcały produkcję przemysłu związanego ze wszystkim co można podciągnąć pod wojsko. Z racji bardzo wysokiego poziomu i wydajności inwestycje były robione wówczas kiedy wymagał tego interes firmy. Duży nacisk był położony na rozwój nowych technologii, także tych niemal nie znanych (np badania nad atomem, samoloty odrzutowe). Niemcy z racji ograniczonych zasobów surowcowych bardzo mocno współpracowały z ZSRR i światem w celu pozyskania niezbędnych surowców do produkcji. Pełna współpraca rządu z przemysłem który zasadniczo popierał nazistów bez większych wyjątków zaowocowała dużą ilością zamówień które, przynosiły zyski obu stronom - jedna miała wysoki poziom technologiczny a druga zbyt towarów
3 Militaryzacja kraju
ZSRR - w zasadzie każdy zakład w kraju pracował na rzecz wojska, przy czym nie istniały fanaberie typu samochody prywatne, wszystko najpierw miało przeznaczenie wojskowe, a dopiero po jakimś czasie cywilne. To w połączeniu z osłabieniem rolnictwa i inwestycje w przemysł ciężki sprawiło nierównowagę gospodarczą, ale także potężne zmiany w wyposażeniu i strukturze armii. Oznaczało to także zagrożenia dla bytu państwa, które przy bardzo niewielkiej względem zapotrzebowania produkcji dóbr konsumpcyjnych musiało się załamać. pytanie pozostawało tylko kiedy. O tym jak bardzo zmilitaryzowany był przemysł radziecki świadczą ministerstwa ds odpowiednich gałęzi przemysłu ciężkiego, chemicznego etc, a także te dotyczące poszczególnych części armii (bodajże istniało chyba nawet od artylerii). Formalnie i zgodnie z nomenklaturą byli to ludowi komisarze, co także świadczyło o tym, że płomień rewolucji światowej gore...
Niemcy
Oprócz przemysłu ciężkiego rozwijał się i inny, które miał zaspokajać potrzeby ludności. Było to o tyle istotne, że ludność pamiętała kiepskie czasy pod koniec pierwszej wojny i czasy kiedy walutą płaciło się na kilogramy (l. 20 te), a także świeżo w pamięci Wielki Kryzys. Temu między innymi miał służyć program auta dla ludu - Volkswagena, który z różnych przyczyn stał się najpierw autem wojskowym, a dopiero po wojnie cywilnym, temu miały służyć akcje typu KdF - Kraft durch Freunde - czyli siła przez radość zapewniające rozrywkę dla normalnej przeciętnej rodziny... Co ciekawe niemal do końca '45 r. zaopatrzenie w żywność było lepsze niż w czasie I w.s.
4. Opozycja
ZSRR - to system łagrów, karnych kolonii, wyroków na zesłanie - czyli zgodnie z ówczesnym dowcipem - za nic było 10 lat. Więźniowie to była niewolnicza siła robocza od początku lat 30 tych i w wielu wypadkach to oni budowali cuda industrializacji jako ci którzy nie mogli protestować, którzy i tak byli skoszarowani w jednym miejscu i tak mieli płacone jak najmniej, jeśli w ogóle. Pracowali bez jakiekolwiek ochrony wszędzie tam gdzie byli potrzebni. Aktualna linia partii potrafiła się zmieniać dość często i równie często była jak wąż, gdyż Stalin dążył do eliminacji wszelkich swoich wrogów politycznych, aż do zostania jednym władcą imperium. W trakcie tych czystek ich echa docierały do organów siłowych i wojskowych i bardzo często niedawni wrogowie spotykali się w jednym łagrze. Szczególnym nasileniem tych działań zostały objęte lata '35 - '38. 
Niemcy: wrogami byli najpierw komuniści, potem socjaldemokraci oraz niezależnie od wszystkiego: Żydzi. W wypadku tych pierwszych oznaczało to więzienie a potem obóz i bywa że nakaz pracy ci drudzy od niemal samego początku byli przeznaczeni "na śmierć". Masowe wykorzystywanie niewolniczej siły roboczej w Niemczech to dopiero okres drugiej światowej, kiedy gros mężczyzn musiało iść walczyć i trzeba było czymś zapełnić ubytek rąk do pracy.
Religia / poglądy
ZSRR - kult wodza, choć formalnie i zgodnie z konstytucją tak naprawdę każdy mógł wierzyć w to co chce. Od lat 30 tych zwalczano każdą religię a w szczególności prawosławie jako najsilniejszą i na dalekiej Syberii - islam.  Oznaczało to, że niszczono kościoły, klasztory, zamieniano je w magazyny kina, mnichów zsyłano na roboty etc. Tworzono także Muzea Ateizmu... W kwestii pracy kobiet i mężczyzn poglądy były jednakie - każdy ma prawo i obowiązek do pracy. Bezrobocie miało nie istnieć, a kobiety tak samo potrafią pracować jak mężczyźni. 
Niemcy:
Hitler dość szybko dogadał się kościołem katolickim i protestanckim. Księży, którzy mieli inne zdanie - zesłał do obozów. Wsparcia udzielał mu Watykan, czego symbolem stał się dość szybko podpisany konkordat. Formalnie nikt nie zakazywał kobietom pracować, lecz oficjalna propaganda przedstawiała ich miejsce na świecie jako opiekunek ogniska domowego, matki dzieciom, żony mężom, które powinny dbać o to by ten  miał gdzie wracać a nade wszystko miału mu rodzić dzieci - najlepiej niebieskookich, jasnowłosych Aryjczyków. Bodajże od czwartego dziecka przyznawano medal za dzietność, od brązowego po złoty (sześć i więcej bodajże).
Wychowanie:
ZSRR i Niemcy - od małego uczono wiary w system i kultu wodza. Istniały odpowiednie wiekowo organizacje w obu systemach (Niemcy: np. HJ (Hitlerjugend) i BDM (Bund Deutsche Madel) - dla nastolatków i młodsi także byli "skoszarowani", w ZSRR to Pionierzy i Komsomoł). Wstępowanie do nich było zaszczytem, trzeba było się starać, był to wyróżnik każdej osoby. Podobne spojrzenie na świat przez pryzmat systemu, podobne wychowanie czy nastawienie na wiarę w wodza oraz na aktywność fizyczną z elementami szkolenia wojskowego (mapy, broń, biegi etc). W ZSRR dodatkowo można było zdobywać odznaki niemal ściśle związane z wojskiem (np strzelecką, szybowcową, wiedzy wojskowej etc,)