Układ równań to jest sobie coś takiego, co pozwala nam wyliczyć dwie niewiadome. Przede wszystkim musimy zrobić dwa równania z tymi samymi niewiadomymi.
Z dwóch równań musimy wyeliminować jedną niewiadomą, poprzez sprowadzenie tej niewiadomej w drugim równaniu do takiej samej co w pierwszym, lecz przeciwną. (np. w pierwszym jest 2x, to w drugim musi być -2x).
Przykład:
Pierwsze równanie: 5x-y=2
Drugie równanie: 10x+2y=5
W obu równaniach musimy zrobić tak, aby któraś z niewiadomych (x albo y) po zsumowaniu dała 0. Wybierzmy sobie niewiadomą x.
Mamy w pierwszy równaniu 5x, a w drugim 10x. Aby z 5x zrobić -10x (bo przecież musimy otrzymać niewiadomą o takiej samej wartości, lecz ze znakiem przeciwnym) musimy wymnożyć ją przez -2... 5x*(-2)=-10x. Lecz pamiętajmy o tym, że jeśli wymnożliśmy jeden składnik przez (-2), to resztę też musimy z tego równania.
5x-y=2 -> mnożymy każdy składnik przez -2
(-2)*5x-(-2)*y=2*(-2)
-10x+2y=-4
Minus i minus daje plus, to już chyba wiesz.
Czyli teraz mamy:
Pierwsze równanie: -10x+2y=-4
Drugie równanie: 10x+2y=5
Jeśli widzimy, że nasz warunek jest spełniony (ta sama niewiadoma z dwóch równań po zsumowaniu daje 0), podkreślamy nasz układ i dodajemu tak jak w sposobie pisemnym.
-10x+2y=-4
+ 10x+2y=5
---------------
0+4y=1
4y=1
Musimy otrzymać niewiadomą z wartością obok 1. W naszym przypadku ta wartość wynosi 4. Więc dzielimy obustronnie przez 4.
4y=1 //:4
4y/4=1/4
y=1/4
Obliczyliśmy już jedną niewiadomą. Obliczenie drugiej jest bezproblemowe. Wybieramy dowolne równanie i podstawiamy za y to co nam przed chwilą wyszło.
10x+2y=5
10x+2*(1/4)=5
10x+2/4=5
Niewiadoma musi być po jednej stronie, reszta po drugiej stronie równania.
10x+2/4=5 // -2/4
10x=5-2/4
10x=20/4-2/4
10x=18/4
Analogiczne jak z y. Przy "x" musi być 1, zatem trzeba podzielić przez 10.
10x/10=(18/4)/10
x=(18/4)*1/10
x=18/40
x=9/20
y=1/4
No, niewiadome wyszły w ułamku, ale to nic złego. Teraz sprawdźmy, czy niewiadome nam dobrze wyszły. Bierzemy oba równania, podstawiamy i sprawdzamy czy L=P.
Pierwsze równanie: 5x-y=2
Sprawdzenie:
5*(9/20)-1/4=2
45/20-1/4=2
45/20-5/20=2
40/20=2
2=2
Drugie równanie: 10x+2y=5
Sprawdzenie:
10*(9/20)+2*(1/4)=5
90/20+2/4=5
90/20+10/20=5
100/20=5
5=5
Po sprawdzeniu widać, że lewa strona jest równa prawej stronie. Czyli wyliczyliśmy prawidłowo układ równań, a nasze niewiadome to:
Najprostrzą metodą jest wykluczenie albo x, albo y tzn. żeby wyniki jednego z nich były do siebie przeciwstawne. W tym wypadku musimy przy pierwszym przykładie pomnożyć przez (-2), aby x skróciły nam się:
2x+2y=16 /*(-2)
4x+6y=14
Tj:.
-4x-4y=-32
4x+6y=14
_________________ ( kreska ułamkowa) jak widzimy x skracają nam się, wykonujemy działanie:
2y=-18 Wyszło nam, że DWA Y to jest -18, więc musimy podzielić wynik -18 przez DWA, aby obliczyć wartość jednego Y tj:.
Układ równań to jest sobie coś takiego, co pozwala nam wyliczyć dwie niewiadome. Przede wszystkim musimy zrobić dwa równania z tymi samymi niewiadomymi.
Z dwóch równań musimy wyeliminować jedną niewiadomą, poprzez sprowadzenie tej niewiadomej w drugim równaniu do takiej samej co w pierwszym, lecz przeciwną. (np. w pierwszym jest 2x, to w drugim musi być -2x).
Przykład:
Pierwsze równanie: 5x-y=2
Drugie równanie: 10x+2y=5
W obu równaniach musimy zrobić tak, aby któraś z niewiadomych (x albo y) po zsumowaniu dała 0. Wybierzmy sobie niewiadomą x.
Mamy w pierwszy równaniu 5x, a w drugim 10x. Aby z 5x zrobić -10x (bo przecież musimy otrzymać niewiadomą o takiej samej wartości, lecz ze znakiem przeciwnym) musimy wymnożyć ją przez -2... 5x*(-2)=-10x. Lecz pamiętajmy o tym, że jeśli wymnożliśmy jeden składnik przez (-2), to resztę też musimy z tego równania.
5x-y=2 -> mnożymy każdy składnik przez -2
(-2)*5x-(-2)*y=2*(-2)
-10x+2y=-4
Minus i minus daje plus, to już chyba wiesz.
Czyli teraz mamy:
Pierwsze równanie: -10x+2y=-4
Drugie równanie: 10x+2y=5
Jeśli widzimy, że nasz warunek jest spełniony (ta sama niewiadoma z dwóch równań po zsumowaniu daje 0), podkreślamy nasz układ i dodajemu tak jak w sposobie pisemnym.
-10x+2y=-4
+ 10x+2y=5
---------------
0+4y=1
4y=1
Musimy otrzymać niewiadomą z wartością obok 1. W naszym przypadku ta wartość wynosi 4. Więc dzielimy obustronnie przez 4.
4y=1 //:4
4y/4=1/4
y=1/4
Obliczyliśmy już jedną niewiadomą. Obliczenie drugiej jest bezproblemowe. Wybieramy dowolne równanie i podstawiamy za y to co nam przed chwilą wyszło.
10x+2y=5
10x+2*(1/4)=5
10x+2/4=5
Niewiadoma musi być po jednej stronie, reszta po drugiej stronie równania.
10x+2/4=5 // -2/4
10x=5-2/4
10x=20/4-2/4
10x=18/4
Analogiczne jak z y. Przy "x" musi być 1, zatem trzeba podzielić przez 10.
10x/10=(18/4)/10
x=(18/4)*1/10
x=18/40
x=9/20
y=1/4
No, niewiadome wyszły w ułamku, ale to nic złego. Teraz sprawdźmy, czy niewiadome nam dobrze wyszły. Bierzemy oba równania, podstawiamy i sprawdzamy czy L=P.
Pierwsze równanie: 5x-y=2
Sprawdzenie:
5*(9/20)-1/4=2
45/20-1/4=2
45/20-5/20=2
40/20=2
2=2
Drugie równanie: 10x+2y=5
Sprawdzenie:
10*(9/20)+2*(1/4)=5
90/20+2/4=5
90/20+10/20=5
100/20=5
5=5
Po sprawdzeniu widać, że lewa strona jest równa prawej stronie. Czyli wyliczyliśmy prawidłowo układ równań, a nasze niewiadome to:
x=9/20
y=1/4
Hmmm..., wytłumaczę Ci to prosto i zwięźle.
Jeżeli masz np. coś takiego:
2x+2y=16
4x+6y=14
Najprostrzą metodą jest wykluczenie albo x, albo y tzn. żeby wyniki jednego z nich były do siebie przeciwstawne. W tym wypadku musimy przy pierwszym przykładie pomnożyć przez (-2), aby x skróciły nam się:
2x+2y=16 /*(-2)
4x+6y=14
Tj:.
-4x-4y=-32
4x+6y=14
_________________ ( kreska ułamkowa) jak widzimy x skracają nam się, wykonujemy działanie:
2y=-18 Wyszło nam, że DWA Y to jest -18, więc musimy podzielić wynik -18 przez DWA, aby obliczyć wartość jednego Y tj:.
18/2
y=9
Wszyło nam, że Y równa się dziewięć.;)