Question

„Kres Rzeczypospolitej-czy tak musiało się stać?” Scharakteryzuj wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku I Rzeczypospolitej i odpowiedz (uzasadniając swoje stanowisko), które z nich uważasz za najważniejsze.

Answer 1

        Wewnętrznych przyczyn upadku I RP było więcej, niż zewnętrznych. Mimo, że może to się wydać dziwne, jest dużo bardziej destrukcyjne, niż gdyby było na odwrót.

         Pierwszą z wewnętrznych przyczyn są magnaci, którzy w miarę jak poszerzali swoje wpływy, zaczynali wpływać na sprawy państwa, na własnych ziemiach tworzyli małe państewka i ustalali tam własne reguły. To spowodowało, że przestali zajmować się ojczyzną. Z tym wiązała się szlachta, która utraciła swój majątek po wojnach i była na utrzymaniu magnatów. W zamian za to szlachta zobowiązała się głosować na nich w wyborach, a to wcale nie służyło polepszeniu sytuacji w kraju. W czasie powstania szlachta nie pozwalała chłopom w nim uczestniczyć. Kolejną wewnętrzną przyczyną była możliwość zgłoszenia liberum veto. Żaden sejm nie mógł nic uchwalić bo wystarczył jeden głos, aby całe posiedzenie unieważnić. Dlatego nie można było ustalić jak naprawić sytuację w kraju.Do upadku I RP przyczyniła się także konfrderacja targowicka. Była to zdrada magnatów, którzy zamiast rozsądnie pomóc Polsce, domagali się wolnych elekcjii, dawnych przywilejów i liberum veto. Duże znaczeni miała także wolna elekcja, co było związane z dynastią Sasów na tronie. Spowodowało to duże zaniedbania gospodarcze. Podczas wojny ze Szwecją August II Mocny próbował zgarnąć Inflanty, jednak Szwecja odparła atak i doszła aż do Karpat. Podbnie było z Augustem III Sasem, który nie walczyłł z innymi krajami na terenie Polski. Pozwalał także kontrolować się Rosji (która porywała Polasków, aby wcielać ich do swojej armii).Kolejną przyczyną był brak edukacji. Jedynym miejscem, gdzie można się było uczyć były szkoły jezuickie, które nie przeszły żadnych reform - ludność była słabo wykształcona i nie mogła pomóc władcy w naprawie gospodarki. Ważną datą jest 1733 rok, kiedy różnowierców pozbawiono praw politycznych. Utworzono trzy przeciwne sobie federacje: katolicką w Radomiu, protestancką w Toruniu i dyzuicką w Sucku. Należeli do nich posłowie, którzy w wyniku podziału, do sejmu przenosili religijne waśnie.

             Pierwszą z zewnętrznych przyczyn upadku I RP było wtrącanie się państw ościennych do wewnętrznej polityki I RP. Między Prusami, Rosją i Austrią zawarto układ w Poczdamie, który zabraniał reformacji czegokolwiek w Polsce. Po śmierci Augusta II zaborcy nieoficjalnie kontrolowali wszystko, nawet przy pomocy wojska. Władca Prus wprowadził w Polsce fałszywą monetę, aby utrudnić handel. Kolejną zewnętrzną przyczyną był związek między Stanisławem Augustem Poniatowskim i Katarzyną II. Wykorzystywała go a kiedy zobaczył reakcje Katarzyny na odebranie praw innowiercom, natychmiast starał się o zwiększenie ilości praw politycznych dla ludzi, którzy nie wyznają wiary katolickiej. W roku 1773 powołano sejm rozbiorowy. Stanisław August Poniatowski zaślepiony Katarzyną II podpisał akt rozbiorowy, i pozwolił zaborcom na rozebranie Polski. Później zaprzestał walk o niepodległość z Rosją, aby przypodobać się Katarzynie. Polacy sami, bez króla walczyli o swoje

           Uważam, że nie można wybrać najważniejszych przyczyn upadku I RP. Wszystkie wyżej wymienione w tym samym stopniu wpłynęły na zniszczenie I RP. Jednak niektórym można było zapobiec. Wszystko inaczej by się potoczyło, gdyby w ogóle nie pojawił sięStanisław August Poniatowski. Był tak zaślepiony miłością do Katarzyny II, że zniszczył swój kraj. Bez veto możnaby uchwalić normalne ustawy, które uratowałyby kraj. Szlachta nie musiałaby głosować na magnatów (poprawa pozycji szlachty) tylko wybory byłyby uczciwe. Jedna osoba, jedno wydarzenie, a gdyby wyeliminować Stanisława Augusta Poniatowskiego, Polska mogła nigdy nie zniknąć z map Europy.