Question

Scharakteryzuj współczesne systemy prawne.

Answer 1

System polityczny
- istota systemu politycznego;
- elementy systemu politycznego;
- typologia systemów politycznych.

Demokracja a totalitaryzm i autorytaryzm
- rozróżnienie;
- źródła, ideologia, krytyka.

Demokratyczne państwo prawa
- koncepcja państwa prawa i praw człowieka i podstawowe systemy ich ochrony;
- przestrzeganie prawa w demokratycznym państwie prawa – gwarancje i zagrożenia (zjawiska dysfunkcjonalne w systemie prawa).

Demokracja formalna a demokracja materialna – pozaprawne gwarancje demokratycznego państwa prawa
- równość polityczna, idea i praktyka społeczeństwa obywatelskiego, udział obywateli w procesie politycznym;
- komunikacja polityczna w społeczeństwie obywatelskim, opinia publiczna, rola mediów;
- znaczenie etyki w życiu publicznym, zjawisko korupcji – instrumenty zapobiegania i ograniczania;
- kultura polityczna – kultura elit i kultura mas;
- fale demokratyzacji; demokratyczna transformacja autokratycznego systemu politycznego; rewolucja a reforma;
- kierunki przekształceń cywilizacyjnych we współczesnym świecie – społeczeństwo globalne w dobie rewolucji informacyjnej, koniec ideologii czy zderzenie cywilizacji?

Ideologie i doktryny polityczne
- ideologia polityczna – liberalna a socjalna koncepcja państwa;
- praktyka polityczna – państwo minimalne a państwo opiekuńcze.

Demokracja bezpośrednia i semibezpośrednia
- pojęcie demokracji bezpośredniej i semibezpośredniej;
- formy demokracji bezpośredniej i semibezpośredniej.

Partie polityczne i systemy partyjne. System wyborczy
- pojęcie i rola partii politycznych;
- typologia partii politycznych;
- typologia systemów partyjnych;
- uniwersalne zasady systemów wyborczych;
- typologia systemów wyborczych.

Modelowe systemy rządów
- system parlamentarno-gabinetowy;
- system semiprezydencki (prezydencjalny);
- system prezydencki;
- system parlamentarno-komitetowy;
- system rządów zgromadzenia.

Zasady ustrojowe oraz praktyka polityczna wybranych współczesnych systemów politycznych:
- Stany Zjednoczone Ameryki Północnej
- Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
- Republika Francuska
- Republika Federalna Niemiec
- Konfederacja Helwecka
- Federacja Rosyjska
- Chińska Republiki Ludowa
- Bliski Wschód i Afryka Północna
- kontynent afrykański
- Ameryka Łacińska

Rzeczpospolita Polska jako demokratyczne państwo prawa
- transformacja ustrojowa – polska droga do demokracji
- zasady demokratycznego państwa prawnego na podstawie Konstytucji RP

System partyjny RP
- geneza i podstawy prawne
- główne podmioty sceny politycznej RP
- elementy dysfunkcjonalne praktyki politycznej

System wyborczy RP
- geneza i podstawy prawne
- zasady wyborów: Sejm i Senat, Prezydent, organy samorządu terytorialnego
- przyszłość systemu – wybory proporcjonalne czy większościowe

System polityczny Unii Europejskiej
- ideologiczne podstawy integracji europejskiej
- federacja czy Europa Ojczyzn
- polityczne aspekty integracji europejskiej
- problem podziału władzy pomiędzy instytucje wspólnotowe i państwa członkowskie
- problem „deficytu demokracji”