Question

Przedstaw genezę i najważniejsze cechy teatru greckiego.

Answer 1

Na początek zadajmy sobie pytanie, czym jest teatr. Dziś poprzez pojęcie teatr rozumiemy wielką, elegancką salę, scenę zasłoniętą aksamitnymi kurtynami oraz rzędy foteli. Pierwotnie teatr był jednak sztuką wystawianą przez publicznością zgromadzoną w kamiennych amfiteatrach. 
W V r. p.n.e. wyodrębniły się dwa podstawowe rodzaje dramatu: komedia i tragedia. Były to sztuki przygotowane do wystawienia na scenie. Teatr grecki wiąże się ze świętem ku czci boga wina, Dionizosa. Początkowo, więc dramat miał formę pochodów ludzi śpiewającychpieśni, a następnie wywoływano z tego chóru przewodnika (Koryfeusza), a sam teatr polegał na dialogu pomiędzy nimi. Śpiewano wówczas dytyramby, czyli pieśni ku czci Dionizosa. Na scenie znajdował się chór składający się z dwunastu, do piętnastu osób. Szczególną rolę w kształtowaniu się tej dziedziny kultury odegrał Tespis, który wprowadził na scenę pierwszego aktora. W rezultacie liczba aktorów starożytnej Grecji wyniosła trzech. Zmianę tę przeprowadził Sofokles. Aktorami teatru mogli być tylko mężczyźni.
Ciekawa jest także forma, w jakiej wystawiano sztukę. Aktorzy mieli bardzo wysokie buty, aby być dobrze widocznym na widowni. Nazywały się one koturny, nazwa ta jest używana do dziś. Zaopatrzeni byli w maski, które przedstawiały emocje. Wspaniałe szaty, również damskie, w które przyodziani byli aktorzy zawsze były odpowiednio dostosowane do sceny, która się akurat odgrywała. Ówczesna ludność uważała, iż sztuką jest napisać dobrą tragedię, natomiast komedie może napisać „każdy głupi”. 
Sztuka dzieliła się na statismony, czyli pieśni chóru oraz epeisodiony, występy aktorów. Utwór poprzedzony był prologiem, który stanowił wprowadzenie do akcji. Główną cechą teatru była jedność czasu, miejsca i akcji. Bohater był zawsze tragiczny, czyli stojący w sytuacji wybory, jednak cokolwiek wybierze i tak będzie nieszczęśliwe. Jego losami rządziło fatum, sam on grzeszy pychą, zwaną w dramacie, hybris. Pochodził on z rodu królewskiego. Występował konflikt tragiczny. Nie było scen krwawych oraz zbiorowych. Celem dramatu było katharsis, czyli duchowe oczyszczenie przez kontakt z dziełem sztuki. Najwybitniejszymi autorami dramatu greckiego był, Ajschylos, Eurypides i Sofokles. Natomiast najznakomitszymi dziełami „Iliada” i „Odyseja” Homera oraz „Antygona”, i „Król Edyp” Sofoklesa.
Teatr umożliwił niższym warstwom społeczeństwa naukę. My tez się z niego wiele uczymy. Przekazuje nam wartości molarne, a przynajmniej takie było jego założenie. Jakie to szczęście, że tak wspaniałe dzieło, jakim był teatr przetrwało do dnia dzisiejszego. Dzięki temu nadal uczy nas, bawi i nierzadko doprowadza do łez.

skróć sobie