Question

Postacie walczące o prawa człowieka

Answer 1

Osoby walczące o ochronę praw człowieka:

KING Martin Luther jr. (1929-1968)





Pastor, polityk murzyński. Urodził się w Atlancie w Georgii. W 1955 roku obronił pracę doktorską na uniwersytecie bostońskim. Od 1954 był pastorem kościoła babtystów w Montgomery w Alabamie. Przez rok (1955-1956) przewodził bojkotowi autobusów miejskich w Montgomery w celu zniesienia segregacji rasowej. Stosował taktykę biernego oporu. Wyrósł na największego przywódcę murzyńskiego na Południu. Stosował również taktykę walki o prawa obywatelskie Murzynów polegającej na zajmowaniu przez czarnych studentów miejsc rezerwowanych dla białych w lokalach publicznych (taktyka sit-ins). Poparte to było tzw. rajdami wolności, które polegały na publicznym domaganiu się w miastach Południa zniesienia segregacji rasowej. Używano do tego celu autobusów, którymi poruszali się członkowie Kongresu Równości Rasowej. Po wystąpieniach w Birmingham w Alabamie w 1963 roku sprowokował zaangażowanie się administracji J.F. Kennedy’ego w obronie praw obywatelskich Murzynów. Murzynów 1963 roku prowadził na czele 250 tysięcy ludzi obu ras marsz na Waszyngton. W roku następnym otrzymał pokojową nagrodę Nobla. W 1966 roku podjął nieudaną próbę likwidacji slumsów w Chicago. Był przeciwnikiem wojny w Wietnamie. Zastrzelony został w Memphis przez J.E. Raya, którego skazano na 99 lat więzienia. Autor m.in. „Wy We Can’t Wait”(1964 r.).

„Rozruchy są w gruncie rzeczy językiem nie wysłuchanych”.
Martin Luther King jr.

Nelson Mandela,



(Nelson Rolihlala Mandela) ur. 18 VII 1918 w Umtata, Przylądek Dobrej Nadziei, RPA, prawnik, czarnoskóry przywódca polityczny w RPA, laureat - wraz z Frederikiem de Klerkiem - pokojowej Nagrody Nobla(1993), od 1994 prezydent RPA. Syn Henrego Mandeli, wodza plemienia Khosa. Studiował na uniwersytetach Witwatersrand i Fort Hare; w 1942 otrzymał dyplom prawniczy. Od 1944 był członkiem, a od 1952 zastępcą przewodniczącego Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC). Postawiony przed sądem za zdradę stanu (1956-61), został uniewinniony. W czasie długiego procesu rozwiódł się z pierwszą żoną i poślubił Nomzamo Winifred (Winnie Mandela); rozwiedli się w 1996. Gdy siły policyjne zmasakrowały nieuzbrojonych demonstrantów w Sharpeville (1960) i zakazały działalności ANC, Mandela wszedł w na ścieżkę sabotażu i zamachów przeciw białej administracji. W 1961 został przywódcą zbrojnego skrzydła ANC. Złapany rok później, skazany został na dożywocie. Od 1964 do 1982 odsiadywał wyrok w więzieniu na Robblen, wyspie koło Kapsztadu. Następne 6 lat spędził pod ścisłym nadzorem w więzieniu Pollsmoor, tam przebywał w szpitalu, gdy chorował na gruźlicę. Mimo swojego uwięzienia był szeroko znany wśród czarnej społeczności RPA. Sprawa jego uwięzienia była często poruszana wśród międzynarodowej społeczności przeciwnej apartheidowi. Gdy prezydentem był Frederik de Klerk, Mandelę zwolniono (11 lutego 1990). 2 marca zalegalizowano działalność ANC a Mandela został zastępcą przewodniczącego (dotychczasowy Oliver Tambo zachorował). W lipcu 1991 objął funkcję przewodniczącego ANC. Mandela był rzecznikiem likwidacji apartheidu i przejęcia władzy w RPA przez Afrykanów metodami parlamentarnymi. Za to nagrodzono go (wraz z prezydentem de Klerkiem) pokojową Nagrodą Nobla. W pierwszych powszechnych wyborach, w których mogli uczestniczyć czarni (w kwietniu 1994) został wybrany na prezydenta RPA.
Gandhi


(1869-1848) - indyjski przywódca narodowy, ojciec niepodległości Indii. Urodzony w rodzinie należącej do kasty kupców, kształcił się w Indiach i od 1888 w Wielkiej Brytanii. Praktykę adwokacką odbył w Londynie. Pracował jako adwokat w Bombaju, by po wykluczeniu z kasty wyjechać w 1893 do Afryki Południowej. Tam zajmował się obroną praw Hindusów. Jest twórcą metody biernego oporu, zwaną satyagraha, tj. siła prawdy. Poglądy i zasady działania Gandhiego opierały się na trzech normach moralnych: niewyrządzaniu zła i powszechnej życzliwości nawet wobec wrogów, życiu w prawdzie, ascezie prowadzącej do opanowania ciała przez ducha. W 1915 powrócił do Indii, gdzie kierował kampanią na rzecz praw robotników i chłopów, bojkotu towarów angielskich i zachodniego sposobu ubierania się. Działania te przyniosły mu sławę i przywództwo w Indyjskim Kongresie Narodowym. Był wielokrotnie aresztowany i więziony przez Brytyjczyków. Przekształcił Kongres w potężną masową partię polityczną opartą na hierarchicznej organizacji wewnętrznej. W kwestiach społecznych kładł nacisk na prostotę i poczucie wzajemnej więzi, charakterystyczne dla wsi indyjskiej. W latach 1942-1944 trafił ponownie do więzienia, kiedy odmówił współpracy z Brytyjczykami podczas II wojny światowej. Był uczestnikiem negocjacji niepodległościowych, w wyniku których został proklamowany akt niepodległości 15 sierpnia 1947. Został zastrzelony 30 stycznia 1948 w Delhi przez hinduskiego fanatyka Nathurama Godze, przeciwnika podziału kraju oraz zapewniania ochrony muzułmanom. Przez jednych został uznany świętym i najznakomitszym człowiekiem XX w., przez innych utopistą i politycznym dziwakiem.