Podaj i opisz(dość krótko) WSZYSTKIE konstytucje Rzeczypospolitej Polskiej ;] PILNE!!!
hancia1991
KONSTYTUCJA - [łac.], prawo ustawa zasadnicza wyposażona w najwyższą moc prawną, określająca podstawy ustroju społeczno-gospodarczą i politycznego, gł. organizację i sposób powoływania najważniejszych organów państw. oraz normująca podstawowe prawa i obowiązki obywatela; k. jest aktem nadrzędnym w stosunku do całości porządku prawnego.
KONSTYTUCJE POLSKIE · Ustawa Rządowa Rzeczypospolitej Polskiej z 3 maja 1791 r. (Konstytucja 3 Maja) · Konstytucja Księstwa Warszawskiego z 22 lipca 1807 r. · Konstytucja Królestwa Polskiego z 1815 r. · Konstytucja Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu z 1818 r · Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 23 marca 1921 r. (Konstytucja Marcowa) · Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 kwietnia 1935 r. (Konstytucja Kwietniowa) · Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 r. · Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władza ustawodawcza i wykonawcza Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym (Mała Konstytucja) · Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 6 kwietnia 1997 r.
KONSTYTUCJA 3 MAJA 1791- (oficjalnie Ustawa rządowa), pierwsza w Europie ustawa zasadnicza, uchwalona na Sejmie Czteroletnim 1788–92, ustalała ustrój Rzeczypospolitej zgodnie z ideami oświecenia; pozostawiając ustrój stanowy, wzmocniła władzę wykonawczą, z zasadą dziedzicznego tronu; zniosła liberum veto, rozszerzyła prawa mieszczan, osłabiła pozycję magnatów (ograniczenie roli senatu i sejmików); gł. twórcy: król Stanisław August Poniatowski, I. Potocki, H. Kołłątaj; obalona 1792 przez zbrojną interwencję Rosji i konfederację targowicką 1792.
KONSTYTUCJA KSIĘSTWA WARSZAWSKIEGO - nadana 1807 przez Napoleona I; wprowadzała zasady ustrojowe wzorowane na napoleońskiej Francji; ustanawiała zasady równości wobec prawa oraz wolności osobistej (m.in. zniesienie poddaństwa chłopów bez ich uwłaszczenia); zapoczątkowała prawną likwidację systemu feudalistycznego na ziemiach pol., stworzyła podwaliny nowoż. państwowości pol.; 1815 zastąpiona Konstytucją Królestwa Polskiego.
KONSTYTUCJA KRÓLESTWA POLSKIEGO - nadana 1815 przez Aleksandra I Romanowa, wiązała autonom. Królestwo Pol. unią personalną z Imperium Ros. (car — królem pol.); formalnie liberalna, łamana przez cara i władze Królestwa Pol.; obalona przez powstanie listopadowe 1830–31, zastąpiona 1832 Statutem Organicznym dla Królestwa Polskiego.
KONSTYTUCJE WOLNEGO MIASTA KRAKOWA: 1) konstytucja 1815, nadana na kongresie wiedeńskim, oprac. przez ces. Aleksandra I, określiła ogólne zasady ustrojowe Wolnego Miasta Krakowa; 2) konstytucja 1818 (tzw. Konstytucja rozwinięta) dokładniej precyzowała niektóre artykuły konstytucji 1815; 3) konstytucja 1833 m.in. wzmocniła rolę Senatu wobec Zgromadzenia Reprezentantów oraz znacznie powiększyła kompetencje rezydentów Rosji, Austrii i Prus.
KONSTYTUCJA MARCOWA - ( Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 III 1921), pierwsza konstytucja uchwalona po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po okresie zaborów; przyjęła republiki formę państwa i ustrój parlamentarno-gabinetowy; ustanawiała jako najwyższe organy władzy ustawodawczej — sejm i senat, wykonawczej — prezydenta i rząd, wymiaru sprawiedliwości — niezawisłe sądy; zawierała szeroki katalog praw obywatelskich; 2 VIII 1926 znowelizowana (tzw. nowela sierpniowa), zwiększenie uprawnień prezydenta kosztem parlamentu; 1935 zastąpiona Konstytucją kwietniową.
KONSTYTUCJA KWIETNIOWA - ( Ustawa konstytucyjna 23 IV 1935), wprowadzona w życie z naruszeniem postanowień Konstytucji marcowej z 1921; ustanowiła w Polsce system prezydencki z tendencjami autorytarnymi; wzmocniła i wyodrębniła władzę prezydenta; ograniczyła zakres działania sejmu i senatu, zmniejszyła ich skład liczbowy; prezydent powoływał rząd (odpowiedzialny przed sejmem), miał prawo rozwiązywania sejmu i senatu, powoływał 1/3 składu senatu, mianował Nacz. Wodza i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, mógł wydawać dekrety, w stosunku do ustaw miał prawo weta zawieszającego; od 1939 K.k. pozostawała podstawą działania rządu RP na emigracji; 1944 władze komunistyczne ogłosiły w manifeście PKWN jej nieważność.
KONSTYTUCJA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ - (zw. Konstytucją lipcową), uchwalona 22 VII 1952; po gruntownych zmianach przekształcona 29 XII 1989 w Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej; oprac. w pierwotnej postaci wg wzoru stalinowskiej konstytucji ZSRR z 1936, legalizowała komunistyczne ustawodawstwo i praktykę sprawowania władzy po 1944; nowelizowana 24 razy; nowelizacja: z 7 IV 1989 wprowadziła 2-izbowy parlament (sejm i senat łączące się w Zgromadzenie Nar.), instytucję prezydenta jako głowy państwa o rozległych uprawnieniach, z 29 XII 1989 zmieniła ustrój państw., stanowiąc, że Polska jest demokratycznym Państwem prawnym, w którym władza należy do narodu, przywróciła dawną nazwę państwa (RP w miejsce PRL) i jego godło (wizerunek orła białego w koronie); wprowadziła swobodę tworzenia partii politycznych i gwarancję swobodnej działalności gosp.; Konstytucja mała 1992 uchyliła K. PRL, pozostawiając w mocy część jej przepisów do czasu uchwalenia nowej konstytucji RP.
KONSTYTUCJA MAŁA 1992 - ( Ustawa konstytucyjna o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą RP oraz o samorządzie terytorialnym z 17 X 1992), tymczasowy akt konstytucji, regulujący ustrój, funkcje i kompetencje sejmu i senatu, prezydenta i rządu; określiła podstawowe zasady samorządu terytorialnego do czasu uchwalenia nowej konstytucji RP; wprowadziła zasadę trójpodziału władzy (władza ustawodawcza — sejm i senat, wykonawcza — prezydent i rząd, sądownicza — niezawisłe sądy) i wzmocniła władzę wykonawczą; uchyliła najważniejsze postanowienia Konstytucji PRL z 1952 dotyczące działalności nacz. władz państwa i samorządu.
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ - uchwalona 2 IV 1997 przez Zgromadzenie Nar., przyjęta przez naród 25 V 1997 w referendum; zawiera uroczysty wstęp (preambułę) poprzedzający część normatywną tekstu oraz szeroki katalog zasad konstytucji., np. demokracji państwa prawnego, zwierzchnictwa narodu, legalizmu, trójpodziału władzy, pluralizmu politycznego, Wolności zrzeszania się; wprowadza m.in.: obywatelską skargę konstytucji, możliwość zgłaszania projektów ustaw przez 100 tys. obywateli, ostateczny charakter orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, wzmocnienie gwarancji niezawisłości sądu, instytucję rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka, ochronę własności i prawo dziedziczenia, zakaz stosowania kar cielesnych oraz przeprowadzania eksperymentów nauk. (med.) bez zgody osoby zainteresowanej; rozszerza katalog wolności i praw osobistych; ustaliła podstawy stosunków między państwem a Kościołem i związkami wyznaniowymi, gwarantując ich uprawnienie, autonomię, bezstronność państwa w sprawach światopoglądowych.
KONSTYTUCJE POLSKIE
· Ustawa Rządowa Rzeczypospolitej Polskiej z 3 maja 1791 r.
(Konstytucja 3 Maja)
· Konstytucja Księstwa Warszawskiego z 22 lipca 1807 r.
· Konstytucja Królestwa Polskiego z 1815 r.
· Konstytucja Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu z 1818 r
· Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 23 marca 1921 r.
(Konstytucja Marcowa)
· Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 kwietnia 1935 r.
(Konstytucja Kwietniowa)
· Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 r.
· Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władza ustawodawcza i wykonawcza Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym
(Mała Konstytucja)
· Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 6 kwietnia 1997 r.
KONSTYTUCJA 3 MAJA 1791- (oficjalnie Ustawa rządowa), pierwsza w Europie ustawa zasadnicza, uchwalona na Sejmie Czteroletnim 1788–92, ustalała ustrój Rzeczypospolitej zgodnie z ideami oświecenia; pozostawiając ustrój stanowy, wzmocniła władzę wykonawczą, z zasadą dziedzicznego tronu; zniosła liberum veto, rozszerzyła prawa mieszczan, osłabiła pozycję magnatów (ograniczenie roli senatu i sejmików); gł. twórcy: król Stanisław August Poniatowski, I. Potocki, H. Kołłątaj; obalona 1792 przez zbrojną interwencję Rosji i konfederację targowicką 1792.
KONSTYTUCJA KSIĘSTWA WARSZAWSKIEGO - nadana 1807 przez Napoleona I; wprowadzała zasady ustrojowe wzorowane na napoleońskiej Francji; ustanawiała zasady równości wobec prawa oraz wolności osobistej (m.in. zniesienie poddaństwa chłopów bez ich uwłaszczenia); zapoczątkowała prawną likwidację systemu feudalistycznego na ziemiach pol., stworzyła podwaliny nowoż. państwowości pol.; 1815 zastąpiona Konstytucją Królestwa Polskiego.
KONSTYTUCJA KRÓLESTWA POLSKIEGO - nadana 1815 przez Aleksandra I Romanowa, wiązała autonom. Królestwo Pol. unią personalną z Imperium Ros. (car — królem pol.); formalnie liberalna, łamana przez cara i władze Królestwa Pol.; obalona przez powstanie listopadowe 1830–31, zastąpiona 1832 Statutem Organicznym dla Królestwa Polskiego.
KONSTYTUCJE WOLNEGO MIASTA KRAKOWA:
1) konstytucja 1815, nadana na kongresie wiedeńskim, oprac. przez ces. Aleksandra I, określiła ogólne zasady ustrojowe Wolnego Miasta Krakowa;
2) konstytucja 1818 (tzw. Konstytucja rozwinięta) dokładniej precyzowała niektóre artykuły konstytucji 1815;
3) konstytucja 1833 m.in. wzmocniła rolę Senatu wobec Zgromadzenia Reprezentantów oraz znacznie powiększyła kompetencje rezydentów Rosji, Austrii i Prus.
KONSTYTUCJA MARCOWA - ( Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 III 1921), pierwsza konstytucja uchwalona po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po okresie zaborów; przyjęła republiki formę państwa i ustrój parlamentarno-gabinetowy; ustanawiała jako najwyższe organy władzy ustawodawczej — sejm i senat, wykonawczej — prezydenta i rząd, wymiaru sprawiedliwości — niezawisłe sądy; zawierała szeroki katalog praw obywatelskich; 2 VIII 1926 znowelizowana (tzw. nowela sierpniowa), zwiększenie uprawnień prezydenta kosztem parlamentu; 1935 zastąpiona Konstytucją kwietniową.
KONSTYTUCJA KWIETNIOWA - ( Ustawa konstytucyjna 23 IV 1935), wprowadzona w życie z naruszeniem postanowień Konstytucji marcowej z 1921; ustanowiła w Polsce system prezydencki z tendencjami autorytarnymi; wzmocniła i wyodrębniła władzę prezydenta; ograniczyła zakres działania sejmu i senatu, zmniejszyła ich skład liczbowy; prezydent powoływał rząd (odpowiedzialny przed sejmem), miał prawo rozwiązywania sejmu i senatu, powoływał 1/3 składu senatu, mianował Nacz. Wodza i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, mógł wydawać dekrety, w stosunku do ustaw miał prawo weta zawieszającego; od 1939 K.k. pozostawała podstawą działania rządu RP na emigracji; 1944 władze komunistyczne ogłosiły w manifeście PKWN jej nieważność.
KONSTYTUCJA POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ - (zw. Konstytucją lipcową), uchwalona 22 VII 1952; po gruntownych zmianach przekształcona 29 XII 1989 w Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej; oprac. w pierwotnej postaci wg wzoru stalinowskiej konstytucji ZSRR z 1936, legalizowała komunistyczne ustawodawstwo i praktykę sprawowania władzy po 1944; nowelizowana 24 razy; nowelizacja: z 7 IV 1989 wprowadziła 2-izbowy parlament (sejm i senat łączące się w Zgromadzenie Nar.), instytucję prezydenta jako głowy państwa o rozległych uprawnieniach, z 29 XII 1989 zmieniła ustrój państw., stanowiąc, że Polska jest demokratycznym Państwem prawnym, w którym władza należy do narodu, przywróciła dawną nazwę państwa (RP w miejsce PRL) i jego godło (wizerunek orła białego w koronie); wprowadziła swobodę tworzenia partii politycznych i gwarancję swobodnej działalności gosp.; Konstytucja mała 1992 uchyliła K. PRL, pozostawiając w mocy część jej przepisów do czasu uchwalenia nowej konstytucji RP.
KONSTYTUCJA MAŁA 1992 - ( Ustawa konstytucyjna o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą RP oraz o samorządzie terytorialnym z 17 X 1992), tymczasowy akt konstytucji, regulujący ustrój, funkcje i kompetencje sejmu i senatu, prezydenta i rządu; określiła podstawowe zasady samorządu terytorialnego do czasu uchwalenia nowej konstytucji RP; wprowadziła zasadę trójpodziału władzy (władza ustawodawcza — sejm i senat, wykonawcza — prezydent i rząd, sądownicza — niezawisłe sądy) i wzmocniła władzę wykonawczą; uchyliła najważniejsze postanowienia Konstytucji PRL z 1952 dotyczące działalności nacz. władz państwa i samorządu.
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ - uchwalona 2 IV 1997 przez Zgromadzenie Nar., przyjęta przez naród 25 V 1997 w referendum; zawiera uroczysty wstęp (preambułę) poprzedzający część normatywną tekstu oraz szeroki katalog zasad konstytucji., np. demokracji państwa prawnego, zwierzchnictwa narodu, legalizmu, trójpodziału władzy, pluralizmu politycznego, Wolności zrzeszania się; wprowadza m.in.: obywatelską skargę konstytucji, możliwość zgłaszania projektów ustaw przez 100 tys. obywateli, ostateczny charakter orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, wzmocnienie gwarancji niezawisłości sądu, instytucję rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka, ochronę własności i prawo dziedziczenia, zakaz stosowania kar cielesnych oraz przeprowadzania eksperymentów nauk. (med.) bez zgody osoby zainteresowanej; rozszerza katalog wolności i praw osobistych; ustaliła podstawy stosunków między państwem a Kościołem i związkami wyznaniowymi, gwarantując ich uprawnienie, autonomię, bezstronność państwa w sprawach światopoglądowych.