opisz krótko gospodarkę centralnie zarządzaną oraz gospodarkę wolnorynkową
sweetuska
Ospodarka wolnorynkowa: -państwo nie ingeruje w żaden sposób w działalność rynków – istotą systemu gospodarki wolnorynkowej jest maksymalne wyeliminowanie państwa z gospodarki, przy założeniu, że zakłóca ono warunki konkurencji, utrudnia działanie mechanizmów rynkowych, więc w konsekwencji szkodzi gospodarce. -gospodarka wolnorynkowa pozwala każdemu dokonywać wyboru zakresu produkowanych wyrobów lub świadczonych usług. Weryfikacji czy był to trafny wybór dokonuje z czasem rynek. -każdy ma prawo do własnej inicjatywy i wykorzystania swoich talentów, -„niewidzialna ręka rynku”. -przedstawiciele: F. Hayek, M. Friedman, K. Brunner. -ekonomia wolnorynkowo postuluje m.in. ograniczenie wielkości podatków, minimalną i roztropną politykę monetarną, zniesienie niepotrzebnych barier handlowych, nieefektywnych regulacji w zakresie bezpieczeństwa, skomplikowanej i niesprawiedliwej polityki zatrudnieniowej. -rząd jedynie powinien stworzyć bardzo dobre ramy prawne i instytucje polityczne zgodnie współpracujące z instytucjami rynkowymi. Skutki gospodarki wolnorynkowej: -równowaga towarów na rynku, -rozwój prywatnej przedsiębiorczości, -nieograniczona dystrybucja, -wymaga dobrze wykwalifikowanych pracowników na krótki termin produkcji -wysokie bezrobocie, -niskie wynagrodzenia i brak przywilejów w pracy -akumulacja bogactwa w rękach małej grupy ludzi lub firm. Wymagania istnienia wolnego rynku: -kapitał na inwestycje i rozwój, -nieograniczony dostęp do światowego rynku. -otwarty rynek bez kontroli rządu, -wysoka i nowoczesna technologia produkcji,
Cechy gospodarki planowej: 1. centralizacja zarządzania gospodarką i planowania, 2. nakazowo-rozdzielczy charakter systemu, 3. ceny były kształtowane administracyjnie, 4. centralizacja uprawnień do tworzenia i reorganizacji jednostek gospodarczych, 5. niemal całkowity brak konkurencji między jednostkami gospodarczymi, 6. brak działających na zasadach komercyjnych instytucji finansowych, 7. duży stopień izolacji gospodarki i przedsiębiorstw od procesów i zjawisk dominujących w gospodarce światowej.
Cechy gospodarki planowej:
1. centralizacja zarządzania gospodarką i planowania,
2. nakazowo-rozdzielczy charakter systemu,
3. ceny były kształtowane administracyjnie,
4. centralizacja uprawnień do tworzenia i reorganizacji jednostek gospodarczych,
5. niemal całkowity brak konkurencji między jednostkami gospodarczymi,
6. brak działających na zasadach komercyjnych instytucji finansowych,
7. duży stopień izolacji gospodarki i przedsiębiorstw od procesów i zjawisk dominujących w gospodarce światowej.