Question

Wypracowanie na temat "Polska w Unii Europejskiej"

(minmum na 2 kartki z zeszytu)

Answer 1

Polska rozpoczęła proces integracji z Unią Europejską już po upadku systemu komunistycznego. Za oficjalną datę uznaje się rok 1988, kiedy to nawiązano stosunki dyplomatyczne z Europejską Wspólnotą Gospodarczą.

We wrześniu Polska rozpoczęła negocjacje z EWG w sprawie umowy o handlu oraz współpracy gospodarczej, którą podpisano ostatecznie rok później, w 1989 roku. Umowa przewidywała stopniowe znoszenie ograniczeń ilościowych nakładanych przez Wspólnotę na import towarów pochodzących z Polski, aż do całkowitego wyeliminowania w roku 1994. Wskutek realizacji umowy już w 1990 roku państwa członkowskie Wspólnoty stały się głównym partnerem handlowym dla Polski.

Pierwsze demokratyczne wybory w 1989 roku dobrze wpłynęły na pozycje o przyznaniu pomocy dla Polski i Węgier - państw, które najwcześniej podjęły trudną próbę wprowadzania reform ustrojowych. Była to podstawa prawna powstania programu PHARE, który rozszerzono później na inne państwa Europy Środkowej i Wschodniej. Jednocześnie powołano Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR), którego głównym celem miało być wspieranie transformacji ustrojowej w krajach byłego bloku wschodniego.

W lipcu 1989 roku utworzono Przedstawicielstwo Rzeczpospolitej Polskiej przy Wspólnotach Europejskich w Brukseli. Pierwszym ambasadorem RP przy Wspólnotą Europejską został Jan Kułakowski. Funkcję pełnomocnika powierzono Jackowi Saryusz-Wolskiemu.

Rok po utworzeniu przedstawicielstwa Polski złożono oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi. Konsekwencją tej umowy było powołanie pełnomocnika rządu ds. Integracji z Unią Europejską oraz pomocy zagranicznej. Struktury stworzone w Polsce i Brukseli miały zainicjować proces integracji z UE.

Rezultatem prowadzonych od 1990 roku obustronnych rozmów stał się wynegocjowany Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie Rzeczypospolitej Polskiej i Wspólnoty Europejskiej oraz ich państw członkowskich, zwany Układem Europejskim. Układ ten podpisano 16 grudnia 1991 roku. Umożliwił on rozwój handlu i stosunków gospodarczych między stronami, ustanowił zasady pomocy finansowej oraz ramy wspierania Polski w procesie wejścia do UE. Układ wszedł w życie w 1994 roku (część handlowa Układu weszła w życie jako umowa przejściowa, w dniu 12 marca 1992 roku).

W 1993 roku rząd opracował program działań dostosowujących polską gospodarkę i system prawny do wymagań Układu Europejskiego. Program ten określił ramy prowadzenia działań dostosowawczych w kolejnych latach. Stowarzyszenie nie gwarantowało członkostwa w Unii Europejskiej. Przełomowe znaczenie miała tu polityczna decyzja Rady Europejskiej z 21-22 czerwca 1993 roku, stwarzająca możliwość przystąpienia państw Europy Środkowej i Wschodniej do Unii po spełnieniu określonych warunków politycznych i gospodarczych. Warunki te spisano jako tzw. Kryteria kopenhaskie. Mówią one m.in. o konieczności osiągnięcia przez kraj kandydujący stabilności instytucji gwarantujących demokrację, o funkcjonowaniu gospodarki rynkowej, istnieniu potencjału mogącego sprostać konkurencji i siłom rynkowym Unii oraz o wypełnianiu celów unii politycznej, gospodarczej i walutowej.

Unia Europejska jest największą gospodarczo-polityczną organizacją międzynarodową na obszarze Europy. Integracja Europy i rozszerzenie UE są najważniejszym i globalnym wyzwaniem dla społeczeństw i gospodarki państw europejskich. W UE było 15 państw członkowskich, a 1 maja 2004 przystąpiło 10 nowych państw, m.in. Polska.

Polska, to tradycyjny chrześcijański kraj, po wymianie systemu społecznego w 1989 r. ciągle stara się ponownie wrócić do rodziny europejskiej. Członkostwo w Unii Europejskiej stało się strategicznym celem tego kraju. Powinno ono wzmocnić międzynarodową pozycję Polski w gospodarce światowej i w istotny sposób wpłynąć na przyspieszenie dynamiki rozwoju gospodarczego oraz zwiększenie korzyści ekonomicznych, płynących z uczestnictwa w europejskim ładzie ekonomicznym. Polska nie była silnym gospodarczo krajem. Integracja z Unią również wiązać się będzie z ustępstwami Polski na rzecz innych członków. Nie zawsze to będzie korzystne dla samej Polski. Czy wstąpienie do UE to szansa czy zagrożenie dla Polski? Ten temat w Polsce też jest bardzo gorący.

W tej pracy autor chciałby pokazać cele, proces integracji Polski z UE oraz koszty i korzyści tego wstąpienia. Ma nadzieję, że przez to więcej ludzi może zwrócić uwagę na państwa Europy Środkowo-wschodniej.

Krótka historia i ogólne informacje o Unii Europejskiej

Głównym celem rozpoczętego wkrótce po zakończeniu drugiej wojny światowej procesu integracji europejskiej była odbudowa gospodarcza powojennej Europy oraz zapewnienie pokoju i dobrobytu na kontynencie. 9 maja 1950 roku francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman, czerpiąc inspirację z idei Jeana Moneta, zaproponował utworzenie ponadnarodowej instytucji europejskiej, mającej na celu koordynację produkcji węgla i stali. Inicjatywa Schumana, która przybrała formę deklaracji, wykraczała jednak zdecydowanie poza sektor węgla i stali, mając na celu zachowanie pokoju poprzez utworzenie wspólnoty państw, współpracujących ze sobą politycznie i gospodarczo.

Na inicjatywę Schumana odpowiedziało pozytywnie sześć państw europejskich: Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg, które 18 kwietnia 1951 roku podpisały Traktat Paryski, powołujący do życia Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.

Kolejnym etapem w procesie integracji "szóstki" było podpisanie w maju 1952 roku Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Obronną, której celem była stopniowa integracja sił zbrojnych państw członkowskich EWWiS i ustanowienie wspólnej armii europejskiej.

W wyniku sprzeciwu francuskiego Zgromadzenia Narodowego traktat nie wszedł jednak w życie. Okazało się, że proces integracji europejskiej może postępować w obszarach mniej wrażliwych dla suwerenności narodowej. Państwa członkowskie EWWiS skoncentrowały się więc na tematyce gospodarczej. 25 marca 1957 r. sześć państw założycielskich EWWiS podpisało Traktaty Rzymskie ustanawiające Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej.

Głównym celem EWG było utworzenie obszaru gospodarczego, opartego na swobodnym przepływie towarów, usług, ludzi i kapitału. Do Wspólnoty przystępowały kolejne państwa: Wielka Brytania, Irlandia, Dania (1973 r.), Grecja (1981 r.), Hiszpania i Portugalia (1986 r.) oraz Austria, Szwecja i Finlandia (1995 r.). Do nadania dynamiki procesowi integracyjnemu przyczyniło się przyjęcie w 1986 r. Jednolitego Aktu Europejskiego, który wprowadził zmiany do traktatów założycielskich, usprawniając proces podejmowania decyzji oraz ustalając kalendarium utworzenia jednolitego rynku.

Kolejnym niezwykle istotnym etapem było podpisanie w 1992 r. w Maastricht Traktatu o Unii Europejskiej, w którym ustalono także kryteria i kalendarium tworzenia unii walutowej. Dotychczas przystąpiło do niej 12 spośród 15 państw UE; z początkiem 2002 r. waluty narodowe zastąpiono w nich wspólnym pieniądzem - euro. W 1997 r. przyjęto Traktat Amsterdamski, a w grudniu 2000 r. uzgodniono Traktat Nicejski, które wprowadzały dalsze zmiany do traktatów założycielskich i Traktatu o Unii Europejskiej, ustanawiając m.in. mechanizm tzw. wzmocnionej współpracy oraz wprowadzając zmiany instytucjonalne przygotowujące Unię do przyjęcia nowych członków.

Polska należy do europejskiego obszaru kulturowego, politycznego i gospodarczego od ponad tysiąca lat. Podziela podstawowe europejskie wartości, które współtworzyła, a których kontynuacją są wartości i cele, jakimi kierowały się państwa członkowskie ustanawiające Wspólnoty, a następnie Unię Europejską. Ich wyrazem są traktaty założycielskie i następujące po nich: Jednolity Akt Europejski, Traktat z Maastricht i Traktat Amsterdamski. Demokratyczny system rządów, poszanowanie praw człowieka, otwartość i pluralizm oraz gospodarka rynkowa są najlepszymi wytycznymi dla organizacji społeczeństwa.

Polska dzieli z Unią Europejską zarówno wartości oparte na wspólnym fundamencie dziedzictwa chrześcijańskiego, jak i przekonanie, że u podstaw integracji europejskiej leżą zasady równości, solidarności i pomocniczości. Proces integracji Polski z Unią Europejską jest czynnikiem sprzyjającym zakorzenieniu tego kraju w demokracji - integruje go bowiem nie tylko politycznie ale i gospodarczo. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej będzie gwarancją nie tylko pełnego uczestnictwa w życiu Europy, lecz także wolności dla obywateli.

Wkład Polski w likwidację systemu komunistycznego był także wkładem w budowę nowej, zjednoczonej Europy. Polska była pierwszym krajem w Europie Środkowej i Wschodniej, który wstąpił na drogę budowy demokracji i gospodarki wolnorynkowej w 1989 roku. Konsekwencją przemian z "Jesieni Ludów" jest suwerenna decyzja Polski o uczestnictwie w procesie integracji Europy, która zmierza do ostatecznego zakończenia, narzuconego wbrew woli narodów, podziału kontynentu oraz nadrobienia strat poniesionych w wyniku tego podziału.

Strategia integracji Polski z Unią Europejską wynika z polskiej racji stanu. Przygotowania do udziału w procesie integracji europejskiej od samego początku są nierozerwalnie związane z polskimi przemianami. Integracja Polski ze strukturami Unii Europejskiej ma służyć przyspieszeniu reform ustrojowych, zapewnieniu bezpieczeństwa i osiągnięciu dobrych warunków dla rozwoju całego kraju.

Korzyści wynikające z członkostwa w Unii Europejskiej mają charakter polityczny, gospodarczy i społeczny.
Korzyści natury gospodarczej, to udział w Jednolitym Rynku UE ze swobodą przepływu towarów, usług, kapitału i ludzi, to dostęp do funduszy strukturalnych, a także zwiększony napływ inwestycji i nowych technologii. Rozszerzający się rynek europejski, oparty na jednolitych zasadach funkcjonowania, będzie sprzyjał przyspieszonemu rozwojowi cywilizacyjnemu.

Korzyści natury społecznej, to zbliżanie Polski do standardów europejskich w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego, bezpieczeństwa i godziwych warunków pracy, ochrony środowiska i - generalnie - wyższa jakość życia. Korzyści społeczne wynikać będą z perspektywy otwarcia granic, swobody osiedlania się i podejmowania działalności gospodarczej.
Część nieuchronnych kosztów kojarzonych z integracją, tak naprawdę jest kosztami koniecznych reform, bez których Polska nie może się w przyszłości rozwijać.