Witajcie ! Potrzebuje wypracowanie na jeden z podanych tematów. 1 temat: Przedstaw pozycję ustrojową głowy państwa w systemie parlamentarno-gabinetowym. Odpowiedz , kto rządzi w Polsce. W tym celu porównaj uprawnienia prezydenta i Rady Ministrów oraz omów ich wzajemne relacje. 2 temat: Porównaj pozycję ustrojową oraz uprawnienia sejmu i senatu. Czy w Polsce potrzebny jest senat ?? Zajmij stanowisko w tej sprawie i przytocz dwa argumenty na jego uzasadnienie.
Potrzebne na jutro pilnie ! :D Daje dużo punktów oraz duuuże naj ; p . Z góry dziękuje :)
System parlamentarno-gabinetowy jest jednym z rodzajów systemu parlamentarnego. W tym, że systemie na czele rządu stoi premier, natomiast głowa państwa pełni funkcje reprezentacyjne. Wszystkie akty wydane przez głowę państwa muszą zawierać odpowiednie odwołanie do Konstytucji. Parlament i rząd w założeniu stanowić mają dwa dynamiczne bieguny. W razie konfliktu, którego nie są w stanie same rozwiązać, rozjemcą pomiędzy nimi jest suweren, np. poprzez wybory. Władza wykonawcza należy do dualistycznej egzekutywy, czyli rządu i głowy państwa. Nawet gdy głowa państwa nie jest wybierana przez parlament to istnienie rządu uwarunkowane jest poparciem większości parlamentarnej i może on być przez parlament odwołany (tzw wotum nieufności). W określonych sytuacjach egzekutywa (lub jeden z jej członków) może rozwiązać parlament, odroczyć jego sesję itp. Członkowie rządu ponoszą przed parlamentem odpowiedzialność polityczną, natomiast razem z głową państwa ponoszą także odpowiedzialność konstytucyjną. Głowa państwa zobowiązana jest do współdziałania zarówno z rządem, jak i z parlamentem, a jej kompetencje mają często jedynie formalny charakter (panuje, a nie rządzi). Wiąże się z tym obowiązek kontrasygnaty. Przez to pojęcie rozumie się podpisanie aktów urzędowych głowy państwa przez premiera lub właściwego dla danej sprawy ministra, bądź łącznie przez premiera i właściwego ministra, niezbędne dla prawomocności tego aktu. Kontrasygnata oznacza przyjęcie przez podmiot kontrasygnujący odpowiedzialności politycznej za treść aktu urzędowego głowy państwa. System rządów w Polsce nie stanowi realizacji żadnego z modeli systemów rządów w czynnej postaci. Mimo wielu elementów zbliżających go do systemu prezydencko-parlamentarnego (powszechne wybory głowy państwa, możliwość wpływu Prezydenta na skład rządu) wykazuje on mimo wszystko więcej podobieństw do systemu parlamentarnego (zwłaszcza weto zawieszające Prezydenta, kontrasygnata aktów Prezydenta), a w stosunkach z Prezydentem RP parlament, a zwłaszcza Sejm ma wyraźną przewagę. Kompetencje Prezydenta: Konstytucja nie dokonuje klasyfikacji kompetencji Prezydenta ani nie stara się wymienić ich wszystkich, odsyłając w art.126 ust.3 do szczegółowych uregulowań ustawowych. Dla określenia pozycji ustrojowej Prezydenta istotne jest jednak wyróżnione w art.126 ust. 1 i 2 wyraźnie trzech grup funkcji prezydenta. Należą do nich: -reprezentowanie RP i gwarantowanie ciągłości władzy państwowej, -czuwanie nad przestrzeganiem Konstytucji, -stanie na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium. Tradycyjne funkcje głowy państwa: 1) Reprezentowanie RP w stosunkach zewnętrznych. 2) Nadawanie orderów i odznaczeń. Prezydent nadaje ordery z własnej inicjatywy lub na wniosek Prezesa RM oraz kapituł orderów, a wnioski o nadanie orderów wojennych przedstawia mu Minister Obrony Narodowej. 3) Pozbawianie orderów i odznaczeń. Prezydent może podjąć taką decyzję, gdy ich nadanie nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd albo odznaczony dopuścił się czynu, wskutek którego stał się niegodny orderu lub odznaczenia. 4) Wyrażanie zgody na przyjmowanie przez obywateli polskich orderów i odznaczeń państw obcych. 5) Nadawanie obywatelstwa i wyrażenie zgody na zrzeczenie się tego obywatelstwa. 6) Stosowanie prawa łaski. 7) Wprowadzenie stanu wojennego i stanu wyjątkowego. Akty te podejmowane są na wniosek Rady Ministrów. Rozporządzenia o wprowadzeniu stanu wojennego lub stanu wyjątkowego prezydent przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od jego podpisania, a Sejm rozpatruje je niezwłocznie i może je uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. 8) Wydawanie aktów prawnych Wydaje on następujące akty prawne: -rozporządzenia z mocą ustawy – wydawane na wniosek RM w czasie stanu wojennego tylko wtedy, gdy Sejm nie może zebrać się na posiedzenie. -rozporządzenia -zarządzenia -postanowienia 9) Kilka kompetencji Prezydenta związane z funkcjonowaniem parlamentu i sądów: -zarządzanie wyborów do Sejmu i Senatu, -zwołanie pierwszego posiedzenia nowo wybranych izb, -zarządzenie skrócenia kadencji Sejmu, a tym samym i Senatu, -prawo inicjatywy ustawodawczej, -podpisywanie ustawy, -zarządzanie referendum ogólnokrajowego, -powoływanie sędziów, -przyjmowanie ślubowania od nowo powołanych sędziów, -powoływanie Pierwszego Prezesa oraz prezesów Sądu Najwyższego, -powoływanie Prezesa i wiceprezesów Trybunału Konstytucyjnego, -określenie organizacji Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. 10) Kompetencje Prezydenta względem rządu: a) powoływanie Rady Ministrów: - w trybie art. 154 ust. 1 Konstytucji RP, tzn w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu nowej kadencji lub w ciągu 14 dni od przyjęcia dymisji poprzedniej RM, - w trybie art.154 ust.3 Konstytucji RP, gdy Prezydentowi nie uda się powołać rządu w wyżej wymienionym trybie Sejm przejmuje inicjatywę, - w trybie art.155 ust. 1 Konstytucji RP, jeżeli ani pierwszy ani drugi sposób nie przyniosą rezultatu, Prezydent w ciągu 14 dni od zakończenia bezowocnego powoływania rządu w trybie art,154 ust.3 Konstytucji RP ponownie przejmuje inicjatywę i powołuje Prezesa RM i na jego wniosek pozostałych członków Rady. b) odbieranie przysięgi od prezesa, wiceprezesów i członków RM c) dokonywanie zmian w składzie RM d) przyjmowanie dymisji RM e) zwoływanie Rady Gabinetowej Prezydent czyni to w sprawach szczególnej wagi, sam decydując, kiedy taka sprawa występuje. Rade Gabinetową tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta. f) występowanie do Sejmu z wnioskiem o pociąganie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu.
Kompetencje Rady Ministrów: 1) zapewnienie wykonania ustawodawczej 2) realizacja kompetencji w sprawach związanych z członkostwem RP w UE 3) współpraca z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem RP w UE 4) koordynowanie i kontrolowanie prac organów administracji rządowej 5) ochrona interesów Skarbu Państwa 6) uchwalanie projektu budżetu państwa 7) kierowanie wykonaniem budżetu państwa 8) zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz porządku publicznego 9) zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego państwa 10) sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi 11) zawieranie umów międzynarodowych wymagających ratyfikacji oraz zatwierdzenie i wypowiadanie innych umów 12) wykonanie umów międzynarodowych 13) wydawanie uchwał i rozporządzeń.
System parlamentarno-gabinetowy jest jednym z rodzajów systemu parlamentarnego. W tym, że systemie na czele rządu stoi premier, natomiast głowa państwa pełni funkcje reprezentacyjne. Wszystkie akty wydane przez głowę państwa muszą zawierać odpowiednie odwołanie do Konstytucji. Parlament i rząd w założeniu stanowić mają dwa dynamiczne bieguny. W razie konfliktu, którego nie są w stanie same rozwiązać, rozjemcą pomiędzy nimi jest suweren, np. poprzez wybory. Władza wykonawcza należy do dualistycznej egzekutywy, czyli rządu i głowy państwa. Nawet gdy głowa państwa nie jest wybierana przez parlament to istnienie rządu uwarunkowane jest poparciem większości parlamentarnej i może on być przez parlament odwołany (tzw wotum nieufności). W określonych sytuacjach egzekutywa (lub jeden z jej członków) może rozwiązać parlament, odroczyć jego sesję itp. Członkowie rządu ponoszą przed parlamentem odpowiedzialność polityczną, natomiast razem z głową państwa ponoszą także odpowiedzialność konstytucyjną. Głowa państwa zobowiązana jest do współdziałania zarówno z rządem, jak i z parlamentem, a jej kompetencje mają często jedynie formalny charakter (panuje, a nie rządzi). Wiąże się z tym obowiązek kontrasygnaty. Przez to pojęcie rozumie się podpisanie aktów urzędowych głowy państwa przez premiera lub właściwego dla danej sprawy ministra, bądź łącznie przez premiera i właściwego ministra, niezbędne dla prawomocności tego aktu. Kontrasygnata oznacza przyjęcie przez podmiot kontrasygnujący odpowiedzialności politycznej za treść aktu urzędowego głowy państwa. System rządów w Polsce nie stanowi realizacji żadnego z modeli systemów rządów w czynnej postaci. Mimo wielu elementów zbliżających go do systemu prezydencko-parlamentarnego (powszechne wybory głowy państwa, możliwość wpływu Prezydenta na skład rządu) wykazuje on mimo wszystko więcej podobieństw do systemu parlamentarnego (zwłaszcza weto zawieszające Prezydenta, kontrasygnata aktów Prezydenta), a w stosunkach z Prezydentem RP parlament, a zwłaszcza Sejm ma wyraźną przewagę.
Kompetencje Prezydenta:
Konstytucja nie dokonuje klasyfikacji kompetencji Prezydenta ani nie stara się wymienić ich wszystkich, odsyłając w art.126 ust.3 do szczegółowych uregulowań ustawowych. Dla określenia pozycji ustrojowej Prezydenta istotne jest jednak wyróżnione w art.126 ust. 1 i 2 wyraźnie trzech grup funkcji prezydenta. Należą do nich:
-reprezentowanie RP i gwarantowanie ciągłości władzy państwowej,
-czuwanie nad przestrzeganiem Konstytucji,
-stanie na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium.
Tradycyjne funkcje głowy państwa:
1) Reprezentowanie RP w stosunkach zewnętrznych.
2) Nadawanie orderów i odznaczeń. Prezydent nadaje ordery z własnej inicjatywy lub na wniosek Prezesa RM oraz kapituł orderów, a wnioski o nadanie orderów wojennych przedstawia mu Minister Obrony Narodowej.
3) Pozbawianie orderów i odznaczeń. Prezydent może podjąć taką decyzję, gdy ich nadanie nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd albo odznaczony dopuścił się czynu, wskutek którego stał się niegodny orderu lub odznaczenia.
4) Wyrażanie zgody na przyjmowanie przez obywateli polskich orderów i odznaczeń państw obcych.
5) Nadawanie obywatelstwa i wyrażenie zgody na zrzeczenie się tego obywatelstwa.
6) Stosowanie prawa łaski.
7) Wprowadzenie stanu wojennego i stanu wyjątkowego. Akty te podejmowane są na wniosek Rady Ministrów. Rozporządzenia o wprowadzeniu stanu wojennego lub stanu wyjątkowego prezydent przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od jego podpisania, a Sejm rozpatruje je niezwłocznie i może je uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
8) Wydawanie aktów prawnych
Wydaje on następujące akty prawne:
-rozporządzenia z mocą ustawy – wydawane na wniosek RM w czasie stanu wojennego tylko wtedy, gdy Sejm nie może zebrać się na posiedzenie. -rozporządzenia
-zarządzenia
-postanowienia
9) Kilka kompetencji Prezydenta związane z funkcjonowaniem parlamentu i sądów:
-zarządzanie wyborów do Sejmu i Senatu,
-zwołanie pierwszego posiedzenia nowo wybranych izb,
-zarządzenie skrócenia kadencji Sejmu, a tym samym i Senatu,
-prawo inicjatywy ustawodawczej,
-podpisywanie ustawy,
-zarządzanie referendum ogólnokrajowego,
-powoływanie sędziów,
-przyjmowanie ślubowania od nowo powołanych sędziów,
-powoływanie Pierwszego Prezesa oraz prezesów Sądu Najwyższego,
-powoływanie Prezesa i wiceprezesów Trybunału Konstytucyjnego,
-określenie organizacji Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego.
10) Kompetencje Prezydenta względem rządu:
a) powoływanie Rady Ministrów:
- w trybie art. 154 ust. 1 Konstytucji RP, tzn w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu nowej kadencji lub w ciągu 14 dni od przyjęcia dymisji poprzedniej RM,
- w trybie art.154 ust.3 Konstytucji RP, gdy Prezydentowi nie uda się powołać rządu w wyżej wymienionym trybie Sejm przejmuje inicjatywę,
- w trybie art.155 ust. 1 Konstytucji RP, jeżeli ani pierwszy ani drugi sposób nie przyniosą rezultatu, Prezydent w ciągu 14 dni od zakończenia bezowocnego powoływania rządu w trybie art,154 ust.3 Konstytucji RP ponownie przejmuje inicjatywę i powołuje Prezesa RM i na jego wniosek pozostałych członków Rady.
b) odbieranie przysięgi od prezesa, wiceprezesów i członków RM
c) dokonywanie zmian w składzie RM
d) przyjmowanie dymisji RM
e) zwoływanie Rady Gabinetowej Prezydent czyni to w sprawach szczególnej wagi, sam decydując, kiedy taka sprawa występuje. Rade Gabinetową tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta.
f) występowanie do Sejmu z wnioskiem o pociąganie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu.
Kompetencje Rady Ministrów:
1) zapewnienie wykonania ustawodawczej
2) realizacja kompetencji w sprawach związanych z członkostwem RP w UE
3) współpraca z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem RP w UE
4) koordynowanie i kontrolowanie prac organów administracji rządowej
5) ochrona interesów Skarbu Państwa
6) uchwalanie projektu budżetu państwa
7) kierowanie wykonaniem budżetu państwa
8) zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz porządku publicznego
9) zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego państwa
10) sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi
11) zawieranie umów międzynarodowych wymagających ratyfikacji oraz zatwierdzenie i wypowiadanie innych umów
12) wykonanie umów międzynarodowych
13) wydawanie uchwał i rozporządzeń.