Question

Proszę o szczegółowe przedstawienie pięciu argumentów na istnienie Boga przedstawianych przez świętego Tomasza z Akwinu.

Znane są one powszechnie jako rozumowe uzasadnienie istnienia Boga.

Święty Tomasz przedstawia je w postaci tzw. Pięciu Dróg.

Oczekuję wytłumaczenia tych dowodów szczegółowo swoimi słowami.

Poszczególne drogi proszę poprzeć zrozumiałym przykładem który pozwoli lepiej zrozumieć poruszaną przez Tomasza Akwinatę tezę.

Uwaga!

Za to zadanie daję znaczną ilość punktów dlatego proszę nie kopiować z internetu (takie odpowiedzi nie będą zaakceptowane).

Answer 1

Pierwsza droga dotyczy ruchu w świecie. Zdaniem świętego Tomasza wszystko co się porusza, czyni to pod wpływem jakiegoś czynnika zewnętrznego. Wg Tomasza nic nie może poruszać się samo z siebie. Czyli cokolwiek się porusza jest poruszane przez coś innego, a to z kolei musi być poruszane przez coś jeszcze innego by się poruszać. Jest to pewien schemat, ale do jego zrealizowania potrzeba pierwszego poruszającego czyli Boga.

Druga droga dotyczy pojęcia przyczyny sprawczej. Wg Tomasza w naszym świecie panuje pewien porządek przyczyn sprawczych. Żadna rzecz nie może być przyczyną sprawczą samej z sibie, musi więc to być inna rzecz, która też nie może być przyczyną sprawczej samej sibie i tak w kółko. Tu znowu musi być określona pierwsza przyczyna sprawcz, którą jest Bóg.

Trzecia droga dotyczy rzeczy które mogą istnieć i nie istnieć. Takie rzeczy nie mogły istnieć zawsze, a coś co może istnieć musi zacząć istnieć tylko dzięki czemuś już istniejącemu. Musi więc istnieć coś co jest konieczne i nadaje byt czemuś innemu by to mogło nadać istnienie jeszcze czemuś innemu. Tym czymś jest właśnie Bóg-istota utożsamiana z istnieniem.

Czwarta droga opiera się na spostrzeżeniu rzeczy w stopniach doskonałości. Wg Tomasza istnieją rzeczy mniej lub bardziej dobre. Jednak by określić czy coś jest „bardziej” lub „mniej” musimy mieć jakiś punkt odniesienia: coś co posiada tę cechę w stopniu najwyższym. Musi więc istnieć przyczyna istnienia wszystkich rzeczy i doskonałości w nich zawartych. I za tą przyczynę określa się Boga.

Piąta droga dotyczy celowego działania w rzeczach naturalnych, pozbawionych poznania, które pomimo odmienności swoich natur łączą się w jeden porządek. Święty Tomasz wnioskuje zatem, że muszą one być kierowane przez coś rozumnego, coś co prowadzi je do celu i tym „czymś” jest właśnie Bóg. Drgoa ta ukazuje Boga, który jest najwyższą racją istnienia wszystkich rzeczy.

Answer 2

1) "z ruchu" (ex motu) - jeżeli świat jest w ruchu, musi istnieć Pierwszy Poruszyciel, - musi istnieć jakaś siła, która poruszyła świat do życia i ruchu. Niemożliwe jest, aby wszystkie procesy, przemiany itp. były samoistne. Ktoś rozpoczął wiele lat temu to, co trwa nadal. Ruszył Ziemię, planety... Wszystko, co jest w ruchu, zostało do niego wprowadzone przez jakiś czynnik decydujący, nieporuszony, powodujący ten ruch. .

2) "z niesamoistności świata" (ex ratione causae efficientis) -  nic nie istnieje samo z siebie, musi więc istnieć jakiś Byt samoistny, - nic nie ma z niczego. Musi być jakaś przyczyna, żeby istniał skutek. To coś jak ten odwieczny problem - czy pierwsza była kura, czy jajko? Ktoś musiał stworzyć na początku świata jedno albo drugie. Sam świat też musi przecież skądś pochodzić, jak i wszystko, co nas otacza. Bóg jest zatem tą pierwszą przyczyną sprawczą.

 

3) "z przypadkowości rzeczy" (ex possibili et necessario) - jeżeli wszystko jest przypadkowe, musi być Istota konieczna, - nic nie dzieje się bez przyczyny. Ludzie rodzą się i umierają, a Bóg jest nieskończony. Musi istnieć jakiś nieprzypadkowy i doskonały Bóg, który porządkowałby wszystko wokoło. Bez niego panowałby chaos, bałagan.

 

4) "z różnic w doskonałości", (ex gradibus perfectionis) - w hierarchii doskonałości jest Istota Najdoskonalsza, - świat, w którym żyjemy, wydaje się być piękny i doskonały. Nie wziął się jednak sam z siebie, stworzył go Bóg, który jest istotą najdoskonalszą. Bez niego nie byłoby innych doskonałych rzeczy na świecie, nie miałyby źródła istnienia.

5) droga "z celowości rzeczy" (ex gubernatione rerum), - na podstawie uporządkowanego i celowego sposobu istnienia bytów nierozumnych wnosi się o obecności kierującego wszystkim Boskiego Intelektu. – wszystko, co się dzieje na ziemi, musi mieć jakiś sens, przyczynę. Gdyby po naszej śmierci nie było innego życia (nieba, piekła, czyśćca), nasze życie byłoby jałowe i nie mielibyśmy po co go ciągnąć. Wszystko dzieje się w jakiś niepojęty dla ludzi, ale zamierzony sposób.