Proszę o skrócenie . Tylko najważniejsze rzeczy . Pieninski Park Narodowy Polozenie, powierzchnia, historia Pieninski Park Narodowy polozony jest w Pieninach w poludniowej czesci kraju, w województwie nowosadeckim, na granicy polsko-slowackiej. Pieniny dziela sie na Pieniny Spiskie, Pieniny Wlasciwe (tu usytuowany jest park) i Male Pieniny. Powierzchnia parku wynosi 2346 ha, w tym 1292 (55%) ha stanowi wlasnosc Skarbu Panstwa. Lasy w parku zajmuja 1649 ha (70%). Powierzchnia objeta ochrona scisla wynosi 777 ha (33%). Inicjatorem utworzenia Parku byl prof. Wl. Szafer. Pierwszy prywatny rezerwat o powierzchni 7.5 ha zalozyl S.Drohojowski w 1921 r. wokól ruin zamku w Czorsztynie. Od 1928 r. rozpoczeto wykupy terenów, które w 1932 r. staly sie jednostka Lasów Panstwowych pod nazwa "Park Narodowy w Pieninach" o powierzchni 736 ha. Park reaktywowano po wojnie w 1955 r. pod nazwa "Pieninski Park Narodowy". Wody Omawiany obszar polozony jest w dorzeczu Dunajca i odwadniany systemem krótkich potoków o dlugosci od 0.3 do 4.0 km. W Pieninach stwierdzono 377 naturalnych wyplywów wód: 290 zródel stalych (w tym 3 mineralne) i 79 mlak. Dunajec zajmuje wazne miejsce wsród czynników ksztaltujacych rzezbe Pienin. Fauna Dotychczas wykazano z terenu Pienin ok. 6500 gatunków zwierzat. Przypuszcza sie, ze zyje ich tutaj od 13000 do 15000 czyli polowa fauny Polski. Gruntowne badania fauny, glównie bezkregowców w latach 1971-1974, pozwolily na stwierdzenie az 3000 nowych gatunków dla Pienin, z których wiele okazalo sie nowych dla fauny Polski. Znaleziono takze nowe gatunki dla nauki. Licznie reprezentowana jest tu fauna poludniowoeuropejska, zwlaszcza kserotermofilna. Trzy Korony W Pieninach stwierdzono 26 gatunków ryb, 10 gatunków plazów i 6 gatunków gadów. Bardzo dobrze poznana grupa kregowców sa ptaki, których w Pieninach wystepuje ponad 160 gatunków, w tym 95 gniazdujacych. Do rzadkosci naleza: puchacz, pomurnik, nagórnik, sóweczka, dzieciol trójpalczasty, dzieciol czarny i bocian czarny. Lista ssaków zawiera 60 gatunków. Osobliwoscia jest wystepowanie myszy malookiej - elementu stepowego oraz ryjówki górskiej i zebielka karliczka. Najwiekszym drapieznikiem jest rys. Na brzegach Dunajca wystepuje wydra. Polacamy również Pieniński Park Narodowy oraz Meble Kolonialne. Roslinnosc Na niespelna 100 km2 obszaru polskiej czesci Pienin stwierdzono do tej pory okolo 1015 gatunków roslin naczyniowych (blisko 50% gatunków flory polskiej), 400 gatunków glonów, 330 gat. mchów i watrobowców, 400 gat. porostów. Bardzo liczne sa grzyby: 500 gatunków kapeluszowych i 560 mikroskopowych pasozytów roslin. Cecha charakterystyczna flory jest wielkie zróznicowanie ekologiczne i geograficzne. Niekiedy na tej samej skale, ale w róznych ekspozycjach, rosna gatunki o przeciwstawnych wymaganiach siedliskowych. Odrebnosc flory okresla wystepowanie endemitów i reliktów geograficznych. Endemitami sa: mniszek pieninski i pszonak pieninski. Wielka osobliwoscia jest chryzantema Zawadzkiego.Wyjatkowo duzo jest storczyków (okolo 30 gatunków) ze sródziemnomorskim dwulistnikiem muszym i najwiekszym polskim gatunkiem - obuwikiem wlacznie. Na terenie parku wyrózniono 12 naturalnych i 9 zastepczych ekosystemów roslinnych, które wyksztalcily sie pod wplywem gospodarki rolnej i sa uwazane za bardzo cenne z naukowego i estetycznego punktu widzenia. Obecnie ponad 70% powierzchni parku zajmuja lasy. Podstawowymi ekosystemami sa: buczyna karpacka, cieplolubna jedlina i buczyna oraz las jaworowy z jezycznikiem, reliktowe laski sosnowe i olszynka karpacka. O odrebnosci geobotanicznej Pienin stanowia ekosystemy nielesne. Murawy sa bardzo bogate florystycznie (150 gat. roslin naczyniowych i ponad 25 gat. mchów i porostów). Laki powstanie i utrzymywanie zawdzieczaja czlowiekowi. Naleza one do najbogatszych ekosystemów roslinnych w kraju (30-40 gatunków roslin kwiatowych na 1 m2). Geologia, geomorfologia i gleby Pieniny zbudowane sa glównie z róznorodnych wapieni, z których najtwardsze, wapienie rogowcowe, tworza malownicze, niemal pionowe biale sciany opadajace ku Dunajcowi. Najbardziej znany szczyt Trzy Korony Przelom Dunajca i widok na Trzy Korony osiaga wysokosc 982 m npm, a najwyzszy (poza parkiem) szczyt Pienin - Wysoka w Malych Pieninach, osiaga 1050 m npm. Charakterystyczne dla krajobrazu tych gór sa nagie sciany skalne, odosobnione skalki - czesto w postaci iglic i kontrastujace z nimi zaokraglone powierzchnie garbów lub lagodne stoki, które pokrywaja laki i pola. W wyniku zmiennosci geologicznej w parku spotykane sa liczne stadia rozwojowe gleb: od bardzo plytkich do glebokich, od kamienisto-rumoszowych do gliniasto-ilastych, od kwasnych do zasadowych. Najczesciej wystepuja redziny i gleby brunatne. Kultura materialna i turystyka Slady pierwszego osadnictwa paleolitycznego odkrytego w Pieninach pochodza z okresu 13-10 tys. lat p.n.e. Poczatki akcji osadniczej wiaza sie z nadaniem tych terenów w 1257 r. ksieznej Kindze i ufundowaniem przez nia klasztoru klarysek w Starym Saczu w 1280 r. oraz z wybudowaniem najwyzej w Polsce polozonego górskiego Zamku Pieninskiego (779 m npm), stanowiacego role refugium. Przy szlaku, biegnacym dolina Dunajca wybudowano 2 zamki: po stronie polskiej Wronin (obecnie Czorsztyn) a po wegierskiej zamek Dunajec (obecnie Niedzica). Zamki te, trwaja naprzeciw siebie do dzisiaj rozdzielone dolina Dunajca, zamieniona od 1997 r. w zespól zbiorników wodnych. Na obszarze parku wytyczono 33 km pieszych szlaków turystycznych wiodacych m.in. przez najpiekniejsze szczyty (Sokolice, Trzy Korony), z których rozciagaja sie szerokie panoramy na Pieniny, Dunajec i Tatry. Glówna atrakcja parku jest splyw przelomem Dunajca czólnami flisackimi, nalezacy do jednej z najwiekszych atrakcji turystycznych Europy.
Answer
Proszę o skrócenie ;) Tylko najważniejsze rzeczy . Magurski Park Narodowy Polozenie i powierzchnia Magurski Park Narodowy utworzony zostal w 1995 roku na obszarze 19962 ha, w tym 97% w woj. krosnienskim i 3% w woj. nowosadeckim. Park lezy w poludniowej czesci kraju, w Beskidzie Niskim, przy granicy z Republika Slowacka. Obejmuje on znaczna czesc obszaru zródlowego Wisloki jakim jest masyw Magury Watkowskiej, który jest fragmentem glównego grzbietu karpackiego. W parku dominuja ekosystemy lesne, które zajmuja 17951 ha (89,9%). Fauna Park jest jedna z najbogatszych w Beskidzie Niskim ostoja fauny. Na jego terenie wystepuje 137 gatunków ptaków, w tym 108 legowych (glównie lesnych), wsród nich wiele gatunków rzadkich i zagrozonych jak np: orzel przedni, orlik krzykliwy, puchacz i trzmielojad; oraz ptaki, które maja liczne populacje: bocian czarny puszczyk uralski i dzieciol bialogrzbiety. Zyje tu 35 gatunków ssaków, a wsród nich duze ssaki drapiezne jak niedzwiedz brunatny, (stale zachodzacy ze Slowacji i Bieszczadów), rys, zbik, wilk i wydra. W faunie wodnej na podkreslenie zasluguja: pstrag potokowy i glowacz bialopletwy. Park i jego otulina obfituja w liczne gatunki plazów i gadów: salamandra plamista, traszki: kumak górski, zmija zygzakowata, gniewosz plamisty i zaskroniec zwyczajny. W grupie bezkregowców dominuja owady, wsród których na uwage zasluguja gatunki rzadkie i zagrozone motyli: niepylak mnemozyna, paz zeglarz, paz królowej oraz chrzaszczy: nadobnica alpejska i koziróg bukowiec. Do osobliwosci nalezy wystepowanie skalnika prozerpiny (gatunek poludniowoeuropejski). Szacuje sie, ze na terenie parku wystepuje okolo 200 gatunków zwierzat objetych scisla ochrona gatunkowa. Roslinnosc Szata roslinna parku ma charakter pietrowy oraz znamiona obszaru przejsciowego miedzy Karpatami Wschodnimi i Zachodnimi. W zespolach roslinnych zaznacza sie stala obecnosc typowych gatunków podgórskich, cieplolubnych i kserotermicznych. W 30 zbiorowiskach roslinnych zdecydowanie przewazaja zbiorowiska lesne. W pietrze pogórza (do 530 m npm) zachowaly sie fragmenty gradu, olszynki karpackiej i olszynki bagiennej. W reglu dolnym (od 530 m npm po szczyty) przewaza zyzna buczyna karpacka. Znaczna powierzchnie zajmuja takze bory jodlowe, swierkowo-jodlowe oraz sosnowe sztucznego pochodzenia. W strukturze powierzchniowej lasów na uwage zasluguje maly udzial swierka, co swiadczy o duzej ich naturalnosci . Liczba gatunków roslin naczyniowych potwierdzonych wynosi 400 a szacowana jest na okolo 700. W parku wystepuje 45 gatunków górskich oraz 42 gatunki chronionych roslin naczyniowych. Za szczególnie cenne osobliowsci uznac nalezy m.in: kozlka trójlistkowego, tojady: dziubaty i moldawski, pokrzyk wilcza jagode, podrzen zebrowiec, dziewiecsil bezlodygowy, storczyki, gozdzik kosmaty i wawrzynek wilczelyko. Dla zainteresowanych - Magurski Park Narodowy. Geologia i geomorfologia Krajobraz parku to typowy dla Beskidu Niskiego krajobraz gór srednich i niskich. Pod wzgledem budowy geologicznej dominuja skaly fliszowe plaszczowiny magurskiej. Sposród osobliwosci geologicznych wymienic nalezy: pomnik przyrody "Diabli Kamien" i rezerwat "Kornuty". Glówna czescia parku jest grzbiet Magury Watkowskiej z kulminacja na Watkowej (847 m npm). Jego pólnocne stoki sa pokrojone zródlami potoków Bednarka i Klopotnica. Wschodnia czesc Magury uformowala sie w ciag pojedynczych garbów oddzielonych dolinami potoków i glebokimi przeleczami. Dluzsze pasma wystepuja na poludniu parku gdzie wyraziste akcenty stanowia wzgórza Nad Tysowym (713 m npm), Wielka Góra (719 m npm) i Baranie (728 m npm), oddzielone od siebie przelecza nad Ozenna, Ciechania i Olchowcem. Wody Na terenie parku znajduja sie zródliska Wisloki. Rzeka ta wraz ze swoimi licznymi doplywami jest waznym elementem krajobrazu parku. Ta typowo górska rzeka tworzy malownicze przelomy i zakola. Czesto zmienia kierunek, zazwyczaj po przyjeciu wiekszego doplywu. Od poludnia zasilaja ja Ryjak, Krempna i Wilsznia a od pólnocy ?wierzówka i Rzeszówka. Zabytki kultury materialnej Najstarszym sladem zycia ludzi w tej czesci Beskidu Niskiego sa pozostalosci okazalego grodziska z IX-X wieku w Brzezowej na górze Walik u stóp Magury Watkowskiej. Wchodzilo ono w lancuch wczesnosredniowiecznych grodzisk usytuowanych na poludniowo-wschodnich rubiezach granicznych panstwa Wislan.Ozdoba krajobrazu sa lemkowskie cerkwie. Czesc z nich ulegla zniszczeniu. Pozostaly po nich widoczne z daleka kepy drzew i zniszczone przycerkiewne cmentarze. W niektórych wsiach zachowaly sie resztki tradycyjnego budownictwa mieszkalnego, dlugie lemkowskie "chyze", budowane zazwyczaj z grubych swierkowych lub sosnowych bali laczonych na zrab. W jednej z chalup w Kolonii Olchowiec urzadzono male prywatne muzeum kultury lemkowskiej. Na uwage zasluguja takze zapomniane w wiekszosci i niszczejace cmentarze z I wojny swiatowej, kryjace szczatki tysiecy pojednanych po smierci wrogów, w tym takze Polaków poleglych w sluzbie austriackiej, pruskiej i rosyjskiej. Tragiczna pamiatka ostatniej wojny jest cmentarz 1250 ofiar narodowosci zydowskiej zamordowanych przez nazistów w 1942 roku na przeleczy w Halbowie.
Answer
Proszę o skrócenie ;) Tylko najważniejsze rzeczy . Gorczanski Park Narodowy Polozenie, powierzchnia i historia Gorczanski Park Narodowy obejmuje centralna i pólnocno-wschodnia czesc pasma Gorców, z najwyzszym szczytem Jaworzyna Kamienicka (1288 m npm). Znajduje sie on w poludniowej czesci kraju, w województwie w nowosadeckim. Park utworzony zostal w 1981 roku na obszarze 5908 ha. Poczatki ochrony przyrody na tym terenie siegaja 1927 roku, kiedy to utworzony zostal w dobrach hr. Ludwika Wodzickiego z Poreby Wielkiej lesny rezerwat przyrody Turbacz im. Wladyslawa Orkana. Obecna powierzchnia parku wynosi 7019 ha, z czego 6610 ha (94,2%) to lasy. Ochrona scisla objeto 2850 ha (40,6%) w tym 2799 ha lasów. Powierzchnia otuliny GPN obejmuje 16647 ha. Wody Ekosystemy wodne zajmuja 19 ha (ok. 0,3%) powierzchni parku, Park znajduje sie na obszarze zródliskowym Kamienicy, do której splywaja liczne male potoki. Fauna Fauna parku jest typowa dla Beskidów. Licznie reprezentowane sa ptaki górskie, borealno-alpejskie i puszczanskie. Spotyka sie wsród nich gatunki drapiezne: myszolów, trzmielojad, kobuz, jastrzab; sowy (puchacz, puszczyk uralski i pospolity) oraz kuraki lesne (jarzabek, cietrzew, gluszec). Gniazduja tam takze: bocian czarny, orzechówka, kruk, pluszcz i wielu innych, w tym siwerniak. W parku zyje ok. 30 gatunków ssaków, z których najcenniejsze sa duze drapiezniki - wilk, rys, niedzwiedz, a najpospolitsze jelenie, sarny i dziki. Do osobliwosci zaliczyc nalezy przedstawicieli rodziny plichowatych: popielice, orzesznice i koszatke. Na terenie parku wystepuja plazy: salamandra plamista (uznana za symbol parku), traszki (4 gatunki), zaba trawna, ropucha szara i kumak górski. Przedstawicielami gadów sa: jaszczurka zwinka i zyworodna, padalec, zmija zygzakowata i zaskroniec. Najliczniejsze, ale i najmniej poznane sa bezkregowce. Serwis o Gorczańskim Parku Narodowym. Zobacz także informacje o etanolu. Roslinnosc W calych Gorcach stwierdzono wystepowanie 944 gatunków roslin naczyniowych, 250 gat. mchów, 450 gat. porostów oraz 116 gat. watrobowców. Okolo 85% stwierdzonych taksonów wystepuje na terenie parku. Charakterystyczne dla Gorców sa rosliny górskie, z których najcenniejsze sa gatunki alpejskie (22 gatunki) naturalnie wystepujace powyzej górnej granicy lasu i subalpejskie (24 gatunki) spotykane na gorczanskich polanach. Lasy zajmuja ok. 95% powierzchni parku. W duzym stopniu sa one w wieku powyzej 100 lat. Panujacymi gatunkami w nich sa swierk, buk, jodla, a w domieszce wystepuja modrzew, jawor, wiaz, jesion i olsza szara. Pietro regla dolnego siega od 650 do 1100 m npm, regiel górny od 1100 do 1310 m npm. Dominujacym typem siedliskowym lasu jest las górski, wystepujacy w reglu dolnym, bór wysokogórski zajmuje ok. 5% powierzchni drzewostanów Parku. W parku wyrózniono 7 zespolów lesnych. W reglu dolnym wystepuja: buczyna karpacka, bór swierkowo-jodlowy regla dolnego, kwasna buczyna górska, olszyna karpacka, olszyna bagienna i zyzna jedlina, zas w reglu górnym bór swierkowy. Zbiorowiska nielesne - laki, hale i polany zajmuja ok. 5% powierzchni parku. Rosnie na nich 35% gatunków roslin naczyniowych. W ekosystemach nielesnych wyróznia sie 16 zbiorowisk roslinnych. Najbogatszymi gatunkowo zbiorowiskami sa laka mieczykowo-mietlicowa, mlaka turzycowa i eutroficzna mlaka górska. Nieliczne hale i polany powstaly w wyniku dzialalnosci czlowieka. Regres pasterstwa spowodowal wzmozona sukcesje roslinnosci krzewiastej i drzewiastej na polanach. W jej wyniku uleglo degradacji wiele zespolów roslinnych oraz ustepuja gatunki typowe dla górskich hal, w tym krokusy. Obecnie czynione sa przygotowania do opracowania wytycznych ochrony czynnej najwartosciowszych pod wzgledem przyrodniczym i krajobrazowym polan parku. Zagrozenia, kultura materialna i turystyka Osadnictwo w rejon Gorców dotarlo w XII wieku. Usuwanie lasu i powstawanie polan pasterskich trwalo do konca XVIII w. Najwieksze zniszcenia lasów gorczanskich mialy miejsce w XIX w, kiedy masowo wycinano w latwiej dostepnych terenach duze polacie pierwotnych lasów. Czesc swierczyn górnoreglowych jest znacznie oslabiona i narazona na zniszczenie przez silne wichury oraz szkodliwe owady lesne a glównie kornika drukarza. Przebudowa drzewostanów oraz zachowanie m.in. ze wzgledów kulturowych polan górskich to jedne z najwazniejszych problemów parku. Gorce, w tym park posiadaja wiele zabytków miejscowej architektury ludowej. Ludnosc zachowala niektóre zwyczaje. Na gorczanskich polanach ogladac mozna szalasy pasterskie - niejednokrotnie uznane za zabytki kultury materialnej. Najstarszym zabytkiem sakralnym na obszarze parku jest kapliczka na polanie Jaworzynka Kamienicka, wzniesiona w 1904 r. przez Tomasza Chlipale, zwana Bulanda. Z kapliczka i jej fundatorem - znanym baca i czarownikiem - zwiazane sa liczne legendy. Krajobraz parku ma charakter naturalny, a stopien ingerencji czlowieka jest nieznaczny. Z tego tez wzgledu jest to interesujacy obiekt turystyczny. Do turystyki park jest dobrze przygotowany, jednak liczba odwiedzajacych go turystów jest mala. Park z uwagi na swe polozenie (znaczna wysokosc wzgledna) posiada wiele punktów, z których roztaczaja sie atrakcyjne panoramy na sasiednie pasma górskie. Najatrakcyjniejsze sa panoramy Tatr, Babiej Góry i Pienin oraz liczne ciagi widokowe. Geologia i geomorfologia W krajobrazie Gorców dominuja lagodne kopulaste szczyty. Doliny rzeczne wcinaja sie ostro w masyw, tworzac ksztalt rozrogu z glównym punktem zwornikowym - szczytem Turbacza. Gorce Charakterystycznym elementem rzezby terenu sa wychodnie skal piaskowcowych, wystepujacych na pólnocnych stokach. Na terenie parku znajduje sie kilka niewielkich jaskin utworzonych na skutek przesuniec skal. Podloze geologiczne stanowia utwory fliszu karpackiego plaszczowiny magurskiej, na które skladaja sie zespoly piaskowcowo-zlepiencowe (tworzace grzbiety) i lupkowo-piaskowcowe ((w obnizeniach i przeleczach). W obszarze parku znalazly sie poza Turbaczem, najwyzsze szczyty Gorców: Jaworzyna Kamienicka (1288 m npm) , Kiczora (1282 m npm), Kudlon 1279 m npm), Gorc Kamienicki (1228 m npm) i Czolo Turbacza. Proszę o skrócenie ;) Tylko najważniejsze rzeczy .
Answer

Life Enjoy

" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "

Get in touch

Social

© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.