Pozytywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych jest: a) produkcja energii elektrycznej, b) produkcja bomb atomowych, c) choroba popromienna, d) zmiany genetyczne. Uzupełnij tekst: Materia ma budowę ……………………, czyli zbudowana jest z maleńkich cząstek zwanych ………………… i będących w ciągłym …………………… Masy atomów wyraża się w jednostkach ………………………………., zwanych …………………. [u]. Atom zbudowany jest z ............................................... oraz krążących wokół niego ........................................ W skład jądra atomowego wchodzą ................................. i ................................. Ładunek ................................... jest ujemny, ładunek ....................................... jest dodatni, natomiast......................................... jest elektrycznie obojętny (ładunek zerowy). Liczba atomowa Z, nazywana również ………………….. mówi o …………………………, która jaest równa ………………………………….i ……………………………. Natomiast liczba masowa A mówi o………………………………………………… Znając wartość liczby masowej i atomowej można obliczyć liczbę ……………………………………. W następujący sposób: ………………………………. - …..……………………….=……………………………… Izotopy to odmiany ………………………………………………… różniące się liczbą ……………………, a tym samym różnią się …………………………………… Izotopy tego samego pierwiastka maja taką samą liczbę …………………………….. W układzie okresowym pierwiastki ułożone są według wzrastającej liczby…………………………, a tym samym względem wzrastającej ……………………………….. Właściwości pierwiastkó w układzie okresowym zmieniają się w sposób …………………… zgodnie z prawem …………………………… Układ okresowy podzielony jest na pionowe kolumny zwane ……………………………..i poziome rzędy, czyli …………………………… Numer grupy informuje o liczbie …………………………………….., natomiast numer okresu mówi o liczbie …………………………………………… Każdy okres zaczyna się …………………………………., a kończy ………………………….. Nazwy grup tworzy się od …………………………………….dodając końcówkę …………………….. Negatywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych jest: e) badanie budowy materii, f) leczenie nowotworów, g) choroba popromienna, h) określanie wieku próbek geologicznych. Korzystając z układu okresowego uzupełnij tabelkę, a nastepnie narysuj schematy atamów podanych pierwiastków: Nazwa pierwiastka Symbol Liczba atomowa Liczba protonów Liczba elektronów ** Liczba masowa ** Liczba neutronów Nr okresu Liczba powłok elektronowych Nr grupy Liczba elektronów walencyjnych fosfor Al 11 5 15 Schematy: Oblicz masy cząsteczkowe nastepujących związków chemicznych: A. (NH4)2SO4 - ................................................... B. Sn3(PO4)2 - ................................................... C. AlCl3 - ........................................................... D. CuS - .......................................................... E. BaCO3 - ......................................................... F. C6H12O6 - ...................................................... Uzupełnij tabelke charakteryzującą izotopy wodoru: Nazwa izotopu Symbol izotopu Liczba protonów Liczba elektronów Liczba neutronów Liczba atomowa Liczba masowa Masa atomowa H 2 3 Do berylowców należą następujące pierwiastki: i) magnez, stront, rad j) beryl, magnez, potas k) bor, glin, gal l) bery, bor, węgiel Promieniowanie : m) alfa (a) to cząstki o ładunku dodatnim i mogące przechodzićn) przez beton o) beta (b) to elektrony odkryte przez Thomsona o zasięgu kilkudziesięciu metrów p) gamma (g) to promieniowanie elektromagnetyczne o nieograniczonej przenikalności q) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa. Chlor stanowi mieszannę dwóch trwałych izotopów: 75,53% 35Cl i 24,47% 37Cl. Oblicz masę atomową chloru. Dowodami na ziarnistą budowe materii są zjawiska: r) destylacji i sublimacji s) dyfuzji i zmiany stanu skupienia substancji t) dekantacji i parowania u) zmiany stanu skupienia substancji i destylacji. Atom nie jest: v) najmniejszą częścią pierwiastka chemicznego reprezentującą wszystkie jego właściwości i biorącą udział w reakcjach chemicznych w) zbudowany z protonów neutronów i elektronów x) niepodzielny y) zdolny do łączenia się z innym atomami w cząsteczki Spośród podanych zbiorów atomów (oznaczonych symboplem E) zaznaczz ten, który zawiera izotopy tego samego pierwiastka: a) b) c) d)
1.odp. a)
Tekst: ziarnistą, atomami, ruchu, atomowych, unitami, jądra, elektronów, protony, neutrony, elektronów, protonów, neutronów, porządkową, liczbie protonów, -, -, liczbie protonów i neutronów w jądrze, neutronów, liczba masowa(A),liczba atomowa(Z), liczba neutronów, atomów, masową, masą, atomową, atomowej, liczby protonów, ciągły, okresowości Mendelejewa, okresami, grupy, elektronów walencyjnych, powłok elektronowych, aktywnym metalem, nieaktywnym gazem szlachetnym, nazwy pierwiastka, 'owce'.
2. g)
3. fosfor- P- 15- 15- 15- 31- 16- 3- 3- 15- 7
glin- Al- 13- 13- 13- 27- 14- 3- 3- 13- 5
sód- Na- 11- 11- 11- 23- 12- 3- 3- 1- 3
arsen- As- 33- 33- 33- 75- 42- 4-5- 15- 14
4. A. 2*14+ 8*1+ 32*1+ 4*16= 132u
B. 3*118+ 2*31+ 8*16= 544u
C. 1*27+ 3*35= 132u
D. 1*63+ 1*32= 95u
E. 1*137+ 1*12+ 3*16=197u
F. 6*12+ 12*1+ 6*16=180u