Z biegiem czasu powstało wiele zwyczajów, które wyrażały i do dziś wyrażają bogactwo treści, zawartej w obchodach Uroczystości Narodzenia Pańskiego. Oto niektóre zwyczaje bożonarodzeniowe znane w naszej Ojczyźnie: Wieczerza wigilijna. Pierwsze zapiski o niej pochodzą z XVIII w., choć znana była z pewnością już wcześniej. Rozpoczyna się ją wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdy na niebie. Czytany jest fragment Ewangelii o narodzeniu Pana Jezusa, domownicy dzielą się opłatkiem, składając sobie przy tym życzenia. Przy stole pozostawia się dla gościa jedno nakrycie wolne, a pod obrusem umieszcza się odrobinę siana. Zgodnie z tradycją podczas wieczerzy podaje się 7, 9 lub 12 dań. Nie ma wśród nich potraw mięsnych, ponieważ w tym dniu zwyczajowo zachowuje się post. Po zakończonej wieczerzy śpiewa się kolędy i wręcza prezenty. Opłatek. Jest to wyłącznie polski zwyczaj, którego praktykowanie udokumentowane jest wzmianką pochodzącą z końca XVIII w. Jego źródeł można się doszukiwać w pobłogosławionych chlebach, zwanych eulogiami, którymi dzielono się (do IX w.) wyrażając w ten sposób miłość, przyjaźń oraz przynależności do tej samej wspólnoty Kościoła. Kolędy. Pieśni bożonarodzeniowe określane nazwą kolęda znane są od XVII w. Przyjmuje się, że pierwsze polskie kolędy napisali ojcowie franciszkanie. W Polsce znanych jest ponad 500 kolęd. Prezenty. Obdarowywanie prezentami związane było i jest z kultem i osobą św. Mikołaja. Nawet dzisiejszy Gwiazdor ubrany jest najczęściej w szaty biskupie z mitrą na głowie i pastorałem w ręku. W wielu krajach prezenty są darem samego Dzieciątka Jezus. Jest to tradycja, który wprowadził Marcin Luter, chcąc, aby protestanci odeszli od praktykowania zwyczaju Św. Mikołaja. Choinka. Zwyczaj przynoszenia do domu i przyozdabiania choinki praktykowany był najpierw wśród rodzin niemieckich, później austriackich, a potem, szczególnie w wieku XIX, znany był już w innych krajach. Drzewko ma symbolizować Chrystusa – dawcę życia. Żłóbek. Choć replika groty betlejemskiej z drewnianym żłóbkiem znana była w Rzymie już w VI w., to tak naprawdę zwyczaj budowania żłóbków w parafiach zapoczątkował św. Franciszek z Asyżu (XIII w). Od XVII w. żłóbki pojawiły się również w prywatnych domach. Było to “owocem” działalności cesarza austriackiego Józefa II, który zabronił prezentowania ich w kościołach.
Źródła historyczne przekazują nam również informacje o tym, w jaki sposób obchodzono Boże Narodzenie. W połowie VI w. znana już była w Rzymie tradycja odprawiania przez Papieża trzech Mszy Świętych: Pasterki, Mszy o świcie jak również Mszy w dzień. Papież celebrował Pasterkę w Bazylice S. Maria Magiore, przy której już od VI w. istniała replika groty betlejemskiej. Drugą Mszę, tzw. Mszę o świcie, celebrował Papież w bazylice dedykowanej św. Anastazji (która czczona była 25 grudnia w kalendarzu rzymskim) usytuowanej u stóp Palatynu, trzecią natomiast Mszę w dzień odprawiał już w Bazylice św. Piotra o uroczystej porze dnia, a więc o godz. 9.00. Z biegiem czasu papieski zwyczaj celebrowania trzech Mszy Świętych przejęli także kapłani. Celem wyjaśnienia tego zwyczaju posłużono się m. in. sceną hołdu składanego Nowonarodzonemu przez aniołów, pasterzy i trzech króli. Formularze czyli zbiory modlitw, którymi posługiwano się podczas tych Mszy Świętych, nazywano zatem odpowiednio: anielskim, pasterskim i królewskim.
Narodzenia, symbolizuje to że Syn Boży przyjął ludzkie ciało.
Opłatek- symbol jedności
Choinka- symbol nadziei
Ryba- symbol postu i pokory
Stajenka- symbol biedy i pokory Chrystusa
Z biegiem czasu powstało wiele zwyczajów, które wyrażały i do dziś wyrażają bogactwo treści, zawartej w obchodach Uroczystości Narodzenia Pańskiego. Oto niektóre zwyczaje bożonarodzeniowe znane w naszej Ojczyźnie:
Wieczerza wigilijna. Pierwsze zapiski o niej pochodzą z XVIII w., choć znana była z pewnością już wcześniej. Rozpoczyna się ją wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdy na niebie. Czytany jest fragment Ewangelii o narodzeniu Pana Jezusa, domownicy dzielą się opłatkiem, składając sobie przy tym życzenia. Przy stole pozostawia się dla gościa jedno nakrycie wolne, a pod obrusem umieszcza się odrobinę siana. Zgodnie z tradycją podczas wieczerzy podaje się 7, 9 lub 12 dań. Nie ma wśród nich potraw mięsnych, ponieważ w tym dniu zwyczajowo zachowuje się post. Po zakończonej wieczerzy śpiewa się kolędy i wręcza prezenty.
Opłatek. Jest to wyłącznie polski zwyczaj, którego praktykowanie udokumentowane jest wzmianką pochodzącą z końca XVIII w. Jego źródeł można się doszukiwać w pobłogosławionych chlebach, zwanych eulogiami, którymi dzielono się (do IX w.) wyrażając w ten sposób miłość, przyjaźń oraz przynależności do tej samej wspólnoty Kościoła.
Kolędy. Pieśni bożonarodzeniowe określane nazwą kolęda znane są od XVII w. Przyjmuje się, że pierwsze polskie kolędy napisali ojcowie franciszkanie. W Polsce znanych jest ponad 500 kolęd.
Prezenty. Obdarowywanie prezentami związane było i jest z kultem i osobą św. Mikołaja. Nawet dzisiejszy Gwiazdor ubrany jest najczęściej w szaty biskupie z mitrą na głowie i pastorałem w ręku. W wielu krajach prezenty są darem samego Dzieciątka Jezus. Jest to tradycja, który wprowadził Marcin Luter, chcąc, aby protestanci odeszli od praktykowania zwyczaju Św. Mikołaja.
Choinka. Zwyczaj przynoszenia do domu i przyozdabiania choinki praktykowany był najpierw wśród rodzin niemieckich, później austriackich, a potem, szczególnie w wieku XIX, znany był już w innych krajach. Drzewko ma symbolizować Chrystusa – dawcę życia.
Żłóbek. Choć replika groty betlejemskiej z drewnianym żłóbkiem znana była w Rzymie już w VI w., to tak naprawdę zwyczaj budowania żłóbków w parafiach zapoczątkował św. Franciszek z Asyżu (XIII w). Od XVII w. żłóbki pojawiły się również w prywatnych domach. Było to “owocem” działalności cesarza austriackiego Józefa II, który zabronił prezentowania ich w kościołach.
Źródła historyczne przekazują nam również informacje o tym, w jaki sposób obchodzono Boże Narodzenie. W połowie VI w. znana już była w Rzymie tradycja odprawiania przez Papieża trzech Mszy Świętych: Pasterki, Mszy o świcie jak również Mszy w dzień. Papież celebrował Pasterkę w Bazylice S. Maria Magiore, przy której już od VI w. istniała replika groty betlejemskiej. Drugą Mszę, tzw. Mszę o świcie, celebrował Papież w bazylice dedykowanej św. Anastazji (która czczona była 25 grudnia w kalendarzu rzymskim) usytuowanej u stóp Palatynu, trzecią natomiast Mszę w dzień odprawiał już w Bazylice św. Piotra o uroczystej porze dnia, a więc o godz. 9.00. Z biegiem czasu papieski zwyczaj celebrowania trzech Mszy Świętych przejęli także kapłani. Celem wyjaśnienia tego zwyczaju posłużono się m. in. sceną hołdu składanego Nowonarodzonemu przez aniołów, pasterzy i trzech króli. Formularze czyli zbiory modlitw, którymi posługiwano się podczas tych Mszy Świętych, nazywano zatem odpowiednio: anielskim, pasterskim i królewskim.
Narodzenia, symbolizuje to że Syn Boży przyjął ludzkie ciało.