Question

• Oświecenie • Romantyzm • Izmy • Naturalizm • realizm • ekspresjonizm • sztuka XV w. • kierunki awangardowe • impresjonizm • secesja • symbolizm • (PRZEDSTAWICIELE KIERUNKÓW)

Answer 1

OŚWIECENIE (koniec XVII - początek XIX)

Sztuce oświeceniowej przypisywano misję pedagogiczną. Dominował racjonalistyczny sposób myślenia i potępienie wszelkich przesądów i zabobonów.

1. Barokowy i rokokowy wystrój wnętrz

- obfitość ornamentyki

- podstawą kompozycji: wrażenie ruchu

- rocaille - motyw dekorcyjny w postaci ornamentu, wyglądem naśladuje muszle lub florę morską

Twórcy:

- J.B.de Churriguera (Ołtarz główny w kościele San Esteban, Salamanka)

- D.Zimmermann (Kościół w Wies, Bawaria)

- G.Boffrand (Salon owalny w pałacu Soubise, Paryż)

2. Pastel, akwarele, sangwiny ("kolorowe rysunki")

- realizm

- portrety, często dzieci

Twórcy:

- J.E.Liotard (Portret Marii Vestali z Chios, Paryż)

- A.Watteau (Odpoczywająca para, Los Angeles)

- M.Q.de La Tour (Portret Nicole Ricard w wieku dziecięcym, Paryż)

3. "Sceny dworskie" i malarstwo rokokowe

- dostosowane do gustu salonowych elit

- tematyka 'fetes galantes' (sceny z życia dworskiego)

- pastelowe kolory, szybkie, płynne pociągnięcia pędzlem

- wyszukane okłady i wieloznaczne sytuacje

Twórcy:

- A.Watteau (Odjazd na Cyterę, We czworo, Uroki balu, Święto miłości)

- F.Boucher (Herakles i Omfale, Moskwa)

- J.H.Fragonard (Zasuwka)

- J.M.Vien (Sprzedawczyni amorków, Fontainebleau)

4. Ruiny i ogrody XVIII wieku

- sztuka kształtowana krajobrazem

- ogrody angielskie ze sztucznymi ruinami

- naturalność parkowego otoczenia

Twórcy:

- C.Lorrain (Widok wioski rzymskiej z postacią rysownika - rysunek)

- J.G.Buring (Pałac Herbaty w parku pałacowym Sanssouci - architektura)

- H.Robert (Projekt boskietu z grotą "Kąpiel Apolla" do ogrodu wersalskiego - rysunek)

- W.Kent (specjalizował się w ogrodach angielskich)

5. Malarstwo (angielskie i inne)

- wyższość malarstwa historycznego i naturalistycznych portretów

Twórcy

- portreciści arystokracji (W.Dobson, N.Bacon, P.Lely, A.Ramsay, F.Cotes)

- W.Hogarth (cykl Modne małżeństwo)

- T.Gainsborough (Rozmowa w parku, Paryż)

- J.Reynolds (Herakles jako niemowlę dusi węże w swej kołysce, Petersburg)

- J.L.David (Przysięga w Sali do Gry w Piłkę, Śmierć Bara)

6. Rzeźba XVIII wieku

- odniesienia do wzorów starożytnych

- obfitość rokokowych form (np. monumentalne fontanny w miastach)

Twórcy:

- J.A.Houdon (Louise Brongniart, Waszyngton(inne dzieło, nie miasto))

- A.Canova (Napoleon jako Mars zapewniający pokój, Londyn)

- E.Bouchardon (Amor ostrzący łuk o maczugę Herkulesa, Paryż)

 

 

ROMANTYZM:

- dzieła zaangażowane w walkę o wolność człowieka, narodów i samej sztuki

- fascynacja średniowieczem i fantastyką

Twórcy:

- K.Biechen (Kościół gotycki w ruinie, Drezno)

- C.D.Friedrich (Mnich nad brzegiem morza, Berlin)

- J.H.Fussli (Koszmar)

- T.Gericault (Tratwa "Meduzy", Paryż)

 

 

REALIZM:

1. Wiek XIX

- realizm ideologiczny (sztuka nośnikiem postępowej ideologii)

- realizm typu 'biedermeier' (wnętrza domów zamożnych mieszczan)

Twórcy:

- G.Courbet (Pogrzeb w Ornans, Sen, Fala, Kamieniarze, Kąpiące się)

- T.Eakins (Wioślarze)

- I.Riepin (Burłacy na Wołdze, Petersburg)

2. Nowy realizm - XX wiek

- "Nowi realiści uważają świat za Obraz, wielkie podstawowe dzieło, do którego przybliżają fragmenty o znaczeniu uniwersalnym. Pozwalają nam widzieć rzeczywistośc w różnych aspektach jej wyrazistej całości." P.Restany

Twórcy:

- Y.Klein (cykl Anthropometrie)

- D.Spoerri (Restaurant de la City-Galerie)

- J.de la Villegle (Les parents votent)

- Arman (Złość spalonej wiolonczeli, Paryż)

 

 

EKSPRESJONIZM (łac. expressio - wyrażać):

- antyestetyzm, pesymizm

- ostro zamalowywane kontury, deformacja

- odrzucenie mentalności i obyczajowości meszczańskiej

- poszukiwanie wzorów w sztuce dziecięcej, ludowej i ludów prymitywnych

Twórcy:

- E.Munch (Dojrzewanie, Krzyk)

- F.Marc (Błękitne źrebięta, Enden)

- E.L.Kirchner (Marzella, Tawerna, Dwaj bracia, Erna)

- E.Barlach (Berseker, Matka Ziemia, Powitanie)

 

 

SZTUKA XV WIEKU:

1. Architektura

-wzorowanie się na antyku

Twórcy:

- F.Brunelleschi (Kaplica Pazzich [kopuła], Ospedale degli Innocenti - oba we Florencji)

- L.B.Alberti (Palazzo Rucellai [fasada], Florencja; Mauzoleum Malatestów, Rimini;)

- L.Cigoli (Schemat konstrukcji kopuły - rysunek)

2. Malarstwo

- najczęściej motywy religijne

Twórcy:

- P.della Francesca (Poliptyk ze świętym Antonim, Legenda Krzyża Świętego, Portret Fderiga de Montefeltre)

- Masaccio (Wygnanie z Raju, Ukrzyżowanie, Trójca Święta)

- F.Lippi (Uczta u Heroda i taniec Salome)

- P.Uccello (Posąg konny sir Johna Hawkwooda, Bitwa pod San Romano)

- F.Angelico (Zwiastowanie, Ukoronowanie Madonny, Ołtarz św. Marka)

-H. i J. van Eyck (Zaślubiny Arnolfinich, Ołtarz Baranka mistycznego, Madonna w kościele)

- Botticelli (Wiosna, Pokłon Trzech Króli, Kalumnia)

- L.da Vinci (Mona Lisa, Ostatnia Wieczerza, Święta Anna Samotrzeć)

3. Rzeźba

- kult antyku

Twórcy:

- Donatello (Święty Jerzy, Dawid, Chrystus w otchłani)

- Verrocchio (Dawid, Florencja)

 

 

IMPRESJONIZM (1860-1900):

- malarstwo wrażeń i ulotnych chwil

- zerwanie z akademickimi regułami

- kolor ponad wszystkim

Twórcy:

- C.Monet (Łodzie rybackie wypływające z portu, Dworzec Saint-Lazare)

- L.E.Boudin (Trouville, Dok w Rotterdamie)

- C.Pisarro (Bulwar Montmartre, Czerwone dachy)

- E.Degas (Kąpiel w miednicy, Portret rodziny Bellellich, Pijący absynt)

- A.Renoir (Róże w wazonie, Śniadanie wioślarzy)

- P.Cezanne (Arlekin, Tłusty wtorek, Chłopiec w czerwonej kamizelce)

- V.Van Gogh (Pokój artysty w Arles, Gwiaździsta noc, Słoneczniki)

- E.Manet (Śniadanie na trawie, Olimpia)

 

 

SECESJA:

- płynne, faliste linie

- inspiracje sztuka japońską

- subtelna pastelowa kolorystyka

- swobodne układy kompozycyjne

Twórcy:

- A.H.Mackmurdo (architektura)

- A.Beardsley (Pawia suknia)

- V.Horta (Hotel Tassel, Hotel Solvay, Hotel Max Hallet)

- F.Khnopff (Pieszczoty, Pustelnica)

- A.Gaudi (Casa Vicens, Casa Mila)

- S.Wyspiański (Macierzyństwo, Śpiący Staś)

 

SYMBOLIZM:

- "Przyoblec ideę w widoczną formę" J.Moreas

- zainteresowanie fantastyką

- nadawanie form rozmaitym symbolom

Twórcy:

- W.Blake (Wiekuisty, Wielki czerwony smok i niewiasta obleczona w słońce)

- G.Moreau (Mistyczny kwiat, Europa i Byk, Orfeusz)

- F.Khnopff (Who shall deliver me?, Paryż)

- Z.Beksiński (nie nadawał tytułów swoim dzieło, by widz mógł je sam interpretować)

 

źródło: "Historia sztuki. Od starożytności do postmodernizmu." wyd.zbiorowe + internet