Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) początkowo miała charakter religijny, pod koniec walk toczyła się o dominację w Europie. W trakcie wojny odzywały się konflikty: między protestantami i katolikami, stanami i władcami, wolnymi miastami Rzeszy i cesarzem, wreszcie między Habsburgami i Francją.
Jako że utrzymanie wojska dużo kosztowało, było ono nieliczne i unikało bitew (wojna na wyczerpanie). O długości kampanii decydowały finanse. Żołnierze sami egzekwowali swoje należności, plądrowali kraj i dręczyli ludność.
Metody walki:
1. Oddziały najemne o różnorodnym uzbrojeniu (szpice, arkebuzy, piki) pod najemnym dowództwem: wojska Ligi Katolickiej.
2. Armia hiszpańska ze zdyscyplinowanym szykiem, tzw. „hiszpański kwadrat”.
3. Wojska bez więzi wyznaniowej, surowa dyscyplina obozowa i wojenna przy dozwolonym rabunku. Zajęty kraj ponosił wszystkie koszty wojny. Zasada „wojna żywi wojnę” gwarantowała liczne terminowo opłacane wojska, ale za cenę spustoszenia kraju.
4. Narodowe wojsko szwedzkie z ruchomym szykiem i wielką siłą ognia. Początkowo walczyło za króla i wiarę luterańską, z czasem degenerowało się i było postrachem tej wojny.
Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) początkowo miała charakter religijny, pod koniec walk toczyła się o dominację w Europie. W trakcie wojny odzywały się konflikty: między protestantami i katolikami, stanami i władcami, wolnymi miastami Rzeszy i cesarzem, wreszcie między Habsburgami i Francją.
Jako że utrzymanie wojska dużo kosztowało, było ono nieliczne i unikało bitew (wojna na wyczerpanie). O długości kampanii decydowały finanse. Żołnierze sami egzekwowali swoje należności, plądrowali kraj i dręczyli ludność.
Metody walki:
1. Oddziały najemne o różnorodnym uzbrojeniu (szpice, arkebuzy, piki) pod najemnym dowództwem: wojska Ligi Katolickiej.
2. Armia hiszpańska ze zdyscyplinowanym szykiem, tzw. „hiszpański kwadrat”.
3. Wojska bez więzi wyznaniowej, surowa dyscyplina obozowa i wojenna przy dozwolonym rabunku. Zajęty kraj ponosił wszystkie koszty wojny. Zasada „wojna żywi wojnę” gwarantowała liczne terminowo opłacane wojska, ale za cenę spustoszenia kraju.
4. Narodowe wojsko szwedzkie z ruchomym szykiem i wielką siłą ognia. Początkowo walczyło za króla i wiarę luterańską, z czasem degenerowało się i było postrachem tej wojny.