Question

opisz działalność jednego z ,,ojciec europy "

Answer 1

Działalność u schyłku panowania Jana Kazimierza

Pod wpływem żony (kierowanym w dużej mierze przez królową), 18 maja przyjął laskę marszałkowską. Stawiało go to w trudnej sytuacji, bowiem naraził się na wrogość mas szlacheckich, z kolei dwór rozważał cofnięcie jego nominacji za cenę porozumienia z Lubomirskim. Sobieski jednak wówczas kategorycznie odmówił zrzeczenia się przyjętej godności pod jakimkolwiek powodem (co potwierdził później publicznie na sejmie w 1666r.). 5 czerwca  podpisał zaś deklarację grupy najważniejszych ludzi w państwie o popieraniu kandydata francuskiego (Wielkiego Kondeusza lub jego syna) do polskiego tronu. W czerwcu własnym sumptem wystawił wojsko przeciwko rokoszanom Lubomirskiego. Na początku maja 1666 został hetmanem polnym koronnym. 13 lipca 1666 został zaskoczony przez wojska rokoszan pod Mątwami i poniósł klęskę, tracąc 1500 żołnierzy. 21 lipca podpisał ugodę w Łęgonicach  . Pół roku później Lubomirski zmarł, co przecięło wszelkie wątpliwości dotyczące sprawowania przez Sobieskiego godności marszałka.

W dniach4-16pazdziernika 1667 pobił pod Podhajcami pięciokrotnie liczniejszych Kozaków i Tatarów pod wodzą hetmana Piotra Doroszenki. Zwycięstwa te przyniosły zmianę wizerunkową Sobieskiego, który w opinii szlachty zaczął urastać do rangi bohatera. W trakcie kampanii podhajeckiej, dochodząc do wniosku opracował też strategię unikania walnej bitwy lub zamknięcia się w twierdzy, kosztem podzielenia armii na małe zwrotne oddziały. Te, skutecznie wyszukując tatarskie czambuły atakowały je, uniemożliwiając im swobodne grabienie kraju. Ponieważ starcia zbrojne były dla Tatarów wyłącznie środkiem do stosowania grabieży, taktyka ta uniemożliwiała im prowadzenie korzystnych z ich punktu widzenia kampanii. Strategię tę z powodzeniem stosował odtąd Sobieski wielokrotnie.

5 lutego 1668 został hetmanem wielkim koronnym. W połączeniu z pełnioną już godnością marszałka wielkiego koronnego, przyniosło to Sobieskiemu ogromne wpływy. Sprawował odtąd władzę nad wojskiem i w znacznej mierze nad dyplomacją państwową. W tym momencie stał się więc jednym z najważniejszych polityków i potężnych ludzi w państwie. Sukcesy wojenne, a także świadomość kryzysu państwa wśród znacznej części szlachty, dały możliwość przejęcia pełnej władzy nad państwem. Możliwość taką dawała pełna kontrola nad wojskiem, a o poparciu społecznym świadczyły chociażby liczne uchwały sejmików, wzywające Sobieskiego do przejęcia kontroli nad Rzecząpospolitą. Z szansy na objęcie funkcji de facto dyktatora nie skorzystał jednak. Pośród różnych hipotez dotyczących tej rezygnacji, wskazuje się również tę, że rzeczywiste plany reformy państwa były u Sobieskiego posunięte dużo dalej, niż zdawała sobie z tego sprawę popierająca go, w nadziei na obronę swoich wolności, szlachta.

16 września 1668 – rok po śmierci małżonki –abdykowałJan Kazimierz. Sytuacja, która wówczas nastąpiła, nie pozostała bez wpływu na dalsze losy Sobieskiego.