Odpowiedz na pytania na podstawie aktu 2 Kordiana
chodzi o fragment w kttórym "kordian" wygłasza monolog na mont blank...
KORDIAN sam, z założonemi na piersiach rękoma, stoi na najwyższéj igle góry
Mont-Blanc.
KORDIAN
Tu szczyt... lękam się spojrzeć w przepaść świata ciemną.
Spojrzę... Ach! pod stopami niebo i nad głową
Niebo... Zamknięty jestem w kulę kryształową;
Gdyby ta igła lodu popłynęła ze mną
Wyżej - aż w niebo... nie czułbym, że płynę.
Stąd czarne skrzydła myśli nad światem razwinę.
Ciszéj! słuchajmy... o te lody
się ociera
Modlitwa ludzka, po tych lodach droga
Myślom płynącym do Boga.
Tu dźwięk nieczysty głosu ludzi obumiera,
A dźwięk myśli płynie daléj.
Tu pierwszy zginę, jeśli niebo się zawali.
A ten kryształ powietrza by tchnieniem rozbity
Kręgami się rozpłynie na nieba błękity,
I gwiazdy w nieznajomą uciekną krainę,
I znikną, jakby ich nigdy nie było...
Spróbuję - westchnę i zginę...
(Patrzy w dół.)
Ha! przypominasz mi się, narodów mogiło!
Oto się przedarły chmury,
Igły lodu wytrysły z chmur kłębów;
Tam las ogromny sosen i dębów
Jak garść mchu w szczelinie góry,
A ta plamka biała - blada -
To morze.
Silniéj wzrok napnę - oczy rozedrę, otworzę,
Chciałbym stąd widzieć człowieka.
Tam koło jednéj igły, krążą orłów stada,
Jak pierścionki żałobne na perłowych lodach;
A ode mnie błękitna płynie szczelin rzeka,
Każda w jedną otchłań zlata,
I nikną jak w morza wodach.
Jam jest posąg człowieka, na posągu świata.
O gdyby tak się wedrzeć na umysłów górę,
Gdyby stanąć na ludzkich myśli piramidzie,
I przebić czołem przesądów chmurę,
I być najwyższą myślą wcieloną...
Pomyśléć tak - i nie chciéć? o hańbo! o wstydzie!
Pomyśléć tak - i nie móc? w szmaty podrę łono!
Nie móc? - to piekło!
Mogęż siłą uczucia serce moje nalać,
Aby się czuciem na tłumy rozciekło,
I przepełniło serca nad brzegi,
I popłynęło rzeką pod trony - obalać?
Mogęż zruszyć lawiny? potém lawin śniegi
,
Zawieszone nad siołem,
Zatrzymać ręką lub czołem?
Mogęż, jak Bóg w dzień stworzenia,
Ogromnéj dłoni zamachem,
Rzucać gwiazdy nad świata zbudowanym gmachem,
Tak, by w drodze przeznaczenia,
Nie napotkały nigdy kruchéj świata gliny,
I nie strzaskały w żegludze?
Mogę - więc pójdę! ludy zawołam! obudzę!
(po chwili - z wyrazem zniechęcenia)
Może lepiéj się rzucić w lodowe szczeliny?...
(po chwili - zrazu spokojnie, potém z zapałem...)
Uczucia po światowych opadały drogach...
Gorzkie pocałowania kobiety - kupiłem...
Wiara dziecinna padła na papieskich progach...
Nic - nic - nic - aż w powietrza błękicie
Skąpałem się... i ożyłem,
I czuję życie!
Lecz nim myślą olbrzymią rozpłonę,
Posągu piękność mam - lecz lampy brak.
Więc z ognia wszystkich gwiazd, uwiję na czoło koronę,
W błękicie nieba sfer, ciało roztopię tak,
Że jak marmur, jak lód
, słonecznym się ogniem rozjaśni...
Potem piękny, jak duch baśni,
Pójdę na zimny świat i mogę przysiąc,
Że te na czole tysiąc gwiazd i w oczach tysiąc,
Że posągowy wdzięk, narodów uczucia rozszerzy,
I natchnie lud;
I w serca jak myśl uderzy,
Jak Boga cud...
pytania na podstawie tego fragmentu
1,scharakteryzuj krajobraz w którym Kordian wygłasza swój monolog . Co wywołuje w bohaterze odczucie wzniosłości
2 Jak sądzisz dlaczego Słowacki wybrał właśnie szczyt Mont Blanc na miejsce wygłoszenia tego monologu ? Na czym polegają symboliczne różnice między ''szczytem'' i " doliną"? Jak rozumiesz słowa" Jam jest posąg człowieka , na posągu świata"
3 Jakie myśli i uczucia towarzyszą Kordianowi na Mont Blanc ? Jak się one zmieniają i jak zmienia się sam bohater podczas wygłaszania monologu. ?
4 Jaką funkcję pełnią w tekście zmiany długości wersów , liczne i rozmaite znaki przestankowe oraz graficzne wydzielanie fragmentów ?
5 Monolog Kordiana traktuję się często jako odpowiednik Wielkiej Improwizacji Konrada z III części Dziadów . omów podobieństwa i różnicę między tymi tekstami.
6Zinterpretuj hasło Kordiana mówiące że Polska jest czy też powinna się stać " winkielriedem narodów" jak sądzisz , jakie bohaterstwo Polski ma na myśli Kordian ? porównaj jego przesłanie z przesłaniem księdza Piotra , widzącego Polskę jako ukrzyżowanego Chrystusa.
Kolejnym ważnym aspektem jest małość i nędza świata na który spogląda Kordian z góry, mówi "Ha! przypominasz mi się, narodów mogiło!" Wzniosłości dodaje również fakt, ze jeśli niebo spadnie to w pierwszej kolejności właśnie na Kordiana.
2.Całość Kordiana to poetycka odpowiedź na Dziady Mickiewicz, Słowacki ośmiesza teorię mesjanizmu Mickiewiczowskiego, zastepując ją swoim Winkelriedizmem (aktywizm) Nie przypadkiem wybiera szczyt Mount Blanc za miejsce gdzie Kordian ma uchwycić idee- jest to najwyższy szczyt europy, tam bohater ma przeżyć wewnetrzną transformację pokonać swoje słabości i poświęcić się ojczyźnie. Słowa Kordiana "Ja posąg człowieka" oznaczają jego rangę i moc.
3. Kordian cierpi na weltschmeltz, chorobę wieku ciągle przeżywa ambiwalencję uczuć. Monolog na Mount Blanc zmienia wewnętrznie bohatera- mówi, ze nie bedzie się już wahać zmieniać decyzji, porzucać zapału. Jego ideeą i dążeniem jest wolna 0ojczyzna. "Skąpałem się... i ożyłem,
I czuję życie!" te słowa najlepiej charakteryzują wewnętrzną przemianę Kordiana.
4.Mają na celu urozmaicenie akcji, wprowadzenie dynamizmu, ukazują wielce emocjonalny stosunek Kordiana.
5.Dwa teksty mają wiele cech wspólnych, ale można odkryć kilka podstawowych róznic- w strukturze- wielka improwizacja Konrada jest znacznie dłuższa. Kordian w monologu na Mount Blanc podobnie jak Konrad mówi o swojej potędze uczucia o tym, ze może poprowadzić cały naród-"Że te na czole tysiąc gwiazd i w oczach tysiąc,
Że posągowy wdzięk, narodów uczucia rozszerzy," Kordian jednak w ogóle nie odnosi swoich słów do Boga, Konrad natomiast bluźni porównując Boga z Carem.
6.Winkelried to bohater narodowy Szwajcarii, oddał on swoje życie, żeby ratować ojczyznę. Wizja ks. Piotra w Dziadach nakazuje Polakom biernie czekać na oswobodzenie- jest to koncepcja mesjanizmu narodu Polskiego.
Kordian mówiąc o Wienkelriedzie narodów ma na myśli aktywną walkę o swoje, tylko poswięcając się i walcząc możemy uczynić ojczyznę wolną- to jest koncepcja winkelriedyzmu