Question

Na czym polega zależność pomiędzy ideologią, doktryną i programem politycznym ???

Answer 1

Ideologia:
- usystematyzowany całokształt idei, poglądów na świat i życie społeczne, a także wartości i celów, właściwy dla określonej części społeczeństwa czy grupy społecznej, danego kierunku, prądu politycznego, ekonomicznego a nawet artystycznego (E. Olszewski).
- usystematyzowany zbiór poglądów, którego cechą wyróżniającą jest funkcjonalny związek z interesami i dążeniami grupy społecznej i w którego skład wchodzą – powstałe i upowszechnione w oparciu o historyczne doświadczenia i warunki życia danej grupy – idee opisujące i oceniające rzeczywistość oraz wyprowadzane z tych idei dyrektywy działania (J.J. Wiatr).

Doktryny polityczne są definiowane jako:
- uporządkowany zbiór poglądów na życie polityczne danego społeczeństwa z zagadnieniami władzy i ustroju państwa na czele. Doktryna musi zawierać wskazania teoretyczne i praktyczne, jak realizować te poglądy w określonym czasie i przestrzeni (W.T.Kulesza)
- zespół poglądów zawierających schematycznie przedstawioną wizję rzeczywistości politycznej, nie dających się modyfikować oraz uniemożliwiejacych dokonywanie niezbędnych nawet zmian (Z.Tymoszuk)
- uporządkowany zbiór poglądów wyznaczających cele i przebieg działań politycznych w ściśle określonym miejscu i czasie, stanowiących wykładnię działania partii politycznych lub masowych ruchów społecznych (Z.Tymoszuk)

Programy polityczne stanowią wyraz określonych interesów ekonomicznych, politycznych a także ideologicznych. Przenoszą niekiedy założenia określonych ideologii i doktryn politycznych na grunt konkretnych sytuacji, na teren politycznego działania. Programy stanowią nadbudowę, na podstawie której partie polityczne, ruchy społeczne czy poszczególne jednostki dążą do zdobycia poparcia społecznego, a w efekcie także władzy politycznej.
W praktyce nie spotykamy się z wyraźnymi, ostrymi granicami między ideologią, doktryną i programem. Z reguły doktryna zawiera, nieraz poważny, ładunek elementów właściwych ideologii. Z kolei, dana ideologia może mieścić w sobie części składowe właściwe doktrynie. Dlatego też w każdym przypadku muszą one być badane i analizowane łącznie.