Question

Jakie uprawnienia ma prokurator ?

Answer 1

Prokurator jest organem prowadzącym postępowanie przygotowawcze, a więc tą część postępowania (zwaną śledztwem lub dochodzeniem), która zasadniczo kończy się aktem oskarżenia , a ściślej jego wniesieniem do sądu. Ten etap postępowania karnego jak i zresztą całe postępowanie unormowany jest w kodeksie postępowania karnego. Zasady dotyczące przesłuchań przez prokuratora nie różnią się zasadniczo od przesłuchań przed sądem, z tym że reguły dotyczące oskarżonego stosuje się w postępowaniu przygotowawczym do podejrzanego. Bardzo istotny jest obowiązek pouczenia podejrzanego o przysługujących mu uprawnieniach (art.300 kpk), pouczenie to należy wręczyć podejrzanemu na piśmie, a otrzymanie tego pouczenia podejrzany potwierdza podpisem. Jeżeli podejrzany ma obrońcę to należy go przesłuchiwać przy udziale tego obrońcy, jednak niestawiennictwo obrońcy nie stanowi przeszkody dla przesłuchania. Podejrzany ma oczywiście prawo odmowy składania wyjaśnień, oraz odmowy odpowiedz i na poszczególne pytania. Podejrzany musi być poinformowany o tym jakie zarzuty są kierowane w stosunku do niego, zasadniczo zawiera je postanowienie o przedstawieniu zarzutów. Podejrzany może również żądać przedstawienia mu ustnie podstaw zarzutów. Podejrzany, jego obrońca, pokrzywdzony i jego pełnomocnik mogą składać wnioski o dokonanie określonych czynności śledztwa (np. przesłuchanie określonych osób w charakterze świadków). Podejrzanego należy powiadomić również o zamknięciu śledztwa i umożliwić mu (w teminie 7 dni) zaznajomienie się z materiałami śledztwa, a w ciągu 3 dni po takim zaznajomieniu strony mogą żądać uzupełnienia śledztwa.
Jeśli chodzi natomiast o świadków występują oni jedynie jako tzw. osobowe źródła dowodu. Świadek ma obowiązek stawić się w określonym terminie i złożyć zeznania . Odmówić zeznań mogą jedynie osoby najbliższe podejrzanego, zaś prawo do uchylenia się od odpowiedzi na określone pytanie ma świadek jeżeli odpowiedź na nie mogłaby narazić jego lub jego najbliższych na odpowiedzialność za przestępstwo. Świadek ma obowiązek zeznawać prawdę jako że fałszywe zeznania są przestępstwem z art.233 kodeksu karnego, należy o tym świadka pouczyć przed przystąpieniem do przesłuchania.