Question

Co to jest norma spoleczna?

a) jakie sa rodzaje norm spolecznych. 4 roszaje

Czym sie różni norma prawna os przepisu prawnego?

Prosze o pomoc:)

Answer 1

orma to przepis określający, jak powinien postępować każdy członek, który należy do danej grupy czy do określonej społeczności.

Normy grupowe, według kryteriów interesów grupy, pełnią dwie fundamentalne funkcje:
- przyczyniają się do osiągania celu grupy;
- służą utrzymywaniu się grupy przy życiu.

Normy grupowe, podobnie jak i cel grupowy, mogą pochodzić od dwóch przyczyn:
- zewnętrznych;
- wewnętrznych.

Rodzaje norm społecznych

Normy prawne
- charakteryzują się skutecznością wobec wszystkich obywateli;
- popierają je sankcje państwa;
- są spisane (niekiedy są oparte na precedensie, jak w systemie anglosaskim).

Normy moralne
- wynikają z rozróżnienia, co dobre a co złe;
- nie są poparte sankcją państwa, oprócz tzw. sankcji rozproszonej (wyszydzanie, izolacja w środowisku, itp.)
- ich charakter jest grupowy.

Normy religijne
- są skuteczne wobec członków danego wyznania;
- są zapisane;
- ich nieprzestrzeganie powoduje sankcje religijne.

Normy obyczajowe
- związane są z określoną tradycją (np.: śmigus – dyngus, obchodzenie Wigilii, itd.);
- istnieją w dowolny sposób, albo w formie spisanej, lub nie. Istnieją w świadomości społecznej, są przekazywane z pokolenia na pokolenie;
- karą za ich nieprzestrzeganie może być izolacja w środowisku, ośmieszenie, itp.

Normy zwyczajowe
- wynikają z nawyków dystynktywnych dla całego społeczeństwa lub pewnych jego grup (np. nawyk całowania kobiet w rękę, ustępowanie miejsca, itp.);
- bywają spisane (np. zachowanie przy stole), ale najczęściej wynikają z naśladownictwa innych;
- karą za ich nieprzestrzeganie jest zgorszenie, ośmieszenie drwiny itp.

Pewne normy mogą być przenoszone do grupy z powodów kulturowych. Członkowie należący do jakiejś kultury regionalnej, narodowościowej, mogą wprowadzać jej elementy do grupy, którą tworzą. Normy grupowe mogą być narzucone przez większą organizację, której grupa jest jakimś elementem. Na przykład ucznia jakiejś klasy I „a” obowiązuje Statut szkoły, który obowiązuje wszystkich uczniów, tworzących razem społeczność uczniowską. Każdego harcerza obowiązuje przestrzeganie „Prawa Harcerskiego”, ustalonego przez ZHP, itd.

Normy formalne

Innymi przykładami tego typu norm są: Dekalog, Konstytucja, Kodeks pracy itp. Z powyższego wynika, że normy grupowe, które pochodzą z zewnątrz mają charakter dokumentu (zapisu), dlatego określane są jako normy formalne.

Normy nie formalne

Nie wyklucza to faktu, że w grupach o normach formalnych mogą i istnieć normy nieformalne.

Na przykład na obozach harcerskich poszczególne zastępy wymyślają sobie różne totemy, insygnia, które mają dany zastęp wyróżniać z pozostałej części społeczności obozowej.

Drugi kategoria norm to normy nieformalne. Powstają wewnątrz grupy. Są wynikiem procesu interakcji zachodzącej między jej członkami. Normy nieformalne nie są pozbawione cech norm występujących w społeczeństwie, którego elementem jest dana grupa, czy też norm obowiązujących w środowiskach, z których pochodzą członkowie danej grupy. I tak na przykład, nowo powstająca rodzina ustala własne, specyficzne normy, które jednak są wynikiem ustaleń, modyfikacji, kompromisów, a to, dlatego, że każdy z małżonków wnosi własne doświadczenia, zwyczaje czy nawyki, wyniesione z domu rodzinnego, środowisk i grup, do których należał lub należy. Takie procesy interakcyjne powtarzają się, są ciągłe. Ich rola to zachowanie i ciągłość różnych rodzajów społeczności, a tym samym i całego społeczeństwa. Reasumując, raz ustalone i przyjęte normy wywierają wpływ na zachowanie się członka jakiejś nowej grupy nawet wtedy, kiedy opuszcza on grupę, w której daną normę sobie przyswoił lub brał udział w jej ustanowieniu.