Język polski "Bliżej słowa" kl.3
Zad.5/51
Poszukaj w "Księdze cytatów" informacjo o tym, kto i gdzie wupowiedział poniższe słowa, a następnie podaj przyklady sytuacji, w których ty mógłbyś ich użyc.
-Sobie śpiewam a muzom.
- Miłe złego początki, lecz koniec żałosny.
-Grzecznośc nie jest nauka łatwą ani miłą.
- Nie czas żałowac róż, gdy płoną lasy.
Wyjaśnij, co oznacza pojęcie skrzydlate słowa. Zredaguj krótka definicję słownikową tego wyrażenia.
Zad.6/51
W "Słowniku mitów i tradycji" W. Kopalińskiego sprawdź, co oznaczają podane powiedzenia i z jakimi anegdotami są związane.
-Plecie jak Piekarski na mękach
-Wyszedł jak Zabłocki na mydle
-Słowo się rzekło, kobyłka u płota
Sobie śpiewam a muzom - Jan Kochanowski, utwór "Muza" - Tego wyrażenia możemy użyc, gdy chcemy podkreślic, że robimy coś wyłącznie dla siebie, nie dla poklasku innych
Miłe złego początki, lecz koniec żałosny - Ignacy Krasicki, utwór "Woły krnąbrne" - Mogę użyc tego powiedzenia, gdy coś komuś idzie na początku dobrze, aby przestrzec, że koniec może byc odmienny.
Grzecznośc nie jest nauką łatwą ani miłą. - Adam Mickiewicz, "Pan Tadeusz" - Tego zdania można użyc w odpowiedzi na czyjeś narzekania na zasady dobrego wychowania
Nie czas żałowac róż, gdy płoną lasy - Juliusz Słowacki "Lilla Weneda" - Tego zdania można użyc w sytuacji kryzysowej, gdy ktoś zajmuje się detalami, a nie troszczy się o duże sprawy, które wymagają natychmiastowego działania
Skrzydlate słowa - to cytaty z filmów, piosenek, książek, także różne slogany czy tytuły filmów i książek. Charakteryzuje je to, że są znane, krótkie i obrazowe. W Polsce termin ten pojawił się pierwszy raz pod koniec lat 50-tych ubiegłego wieku, w tygodniku "Przekrój".
Zad.6/51
-Plecie jak Piekarski na mękach - oznacza mówic bzdury, bez sensu; wiąże się to z historią przesłuchiwania chorego psychicznie szlachcica, Michała Piekarskiego, który próbował zabic Zygmunta III Wazę - podczas tortur mówił nieskładnie
-Wyszedł jak Zabłocki na mydle - ponieśc stratę - powiedzenie wiąże się z Cyprianem Zabłockim, który przewoził mydło barką w skrzyniach, aby uniknąc opłat celnych - skrzynie przepuściły wodę, wskutek czego mydło rozpuściło się
-Słowo się rzekło, kobyłka u płota - oznacza, że jeśli obiecało się coś, należy dotrzymac słowa; powiedzenie wiąże się z Jakubem Zaleskim, szlachcicem, który przyjechał do krola, by prosic o starostwo po zmarłym bracie. Gdy został zapytany, co się stanie, jeśli król nie wysłucha jego prośby, odpowiedział "To niech w ogon moją kobyłę pocałuje". Gdy król przyjął go, zapytał ponownie, co się stanie, jeśli nie przychyli się do jego prośby, szlachcic odpowiedział "Słowo się rzekło, kobyłka u płota".