Question

Zad. 3/111

Podaj przyczynę powstawania baniek mydlanych

Zad. 4/111

Wyjaśnij, dlaczego krople utrzymują się przez jakiś czas u wylotu kroplomierza

Answer 1

Błona mydlana to cienka warstewka wody obłożona z dwóch

stron cząsteczkami mydła.

 

*    Bańki są utrzymywane przez siły spójności wody.

 

*    Nie można jednak puszczać baniek z samej wody. Potrzebne jest jeszcze mydło. Przede wszystkim, dodatek mydła zmniejsza napięcie powierzchniowe cieczy.

 

*    Pozornie, wydaje się, że zmniejszając napięcie powierzchniowe zmniejszamy siły, które trzymają bańkę razem. W rzeczywistości, dopiero po zmniejszeniu napięcia powierzchniowego, woda daje się rozciągać w długie warstwy– bez mydła siły spójności są zbyt mocne, by jej na to pozwolić. Duże siły spójności sprawiają, że woda prędzej rozbije się na poszczególne krople, niż da się wyciągnąć w błonę.

 

*    Dodanie mydła zmniejsza też skłonność baniek do pękania.

 

*    Bańki są nietrwałe, ponieważ usztywniająca je warstwa wody szybko paruje, pomimo, że cząstki mydła tworzą na powierzchni wody cienka warstewkę, która ogranicza parowanie.

 

*    Dodatek gliceryny wzmacnia bańki, zapewniając dodatkową ochronę przed parowaniem.

 

*    Bańki są kolorowe, pomimo, że do roztworu mydła nie dodajemy żadnych barwników. To zasługa światła odbijającego się od dwóch stron błonki. Odbite promienie nakładają się na siebie dając wielobarwną „tęczę” (fizycy nazywają to zjawisko- interferencją).

 

*    Przed rozerwaniem bańki, tęczowe prążki na bańce zagęszczają się w jej dolnych częściach. Dzieje się tak, dlatego, że roztwór mydła spływa ku dołowi i błonka bańki przy podstawie jest grubsza. U góry, dużo cieńsza. Promienie odbite od obu stron błony wzajemnie się wygaszają. Dlatego też przed śmiercią (rozerwaniem błony) bańka zawsze staje się czarna.

 

2. Między szkłem i wodą działają siły przylegania. Dopki kropla nie osiągnie odpowiedniej masy siły te sa wieksze niż siła cięzkości kropli.