1.Przebieg transkrypcji 2.Etapy biosyntezy białek 3. Podział mutacji 4. Czynniki mutagenne 5. Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią 6. Główne założenia teorii Tomasza Morgana 7. Definicja inżynierii genetycznej 8. Metody i techniki stosowane w inżynierii genetycznej 9. Znaczenie Genetyki w życiu człowieka
niuska95ProcesEtapWażniejsze enzymyReplikacja rozplatanie podwójnej nici DNA (wpierw odwinięcie jej z nukleosomów) — jest nić wiodąca i opóźniona helikaza, topoizomeraza I i II przyłączenie starterów (krótkie odcinki RNA) do opóźnionej nici DNA co 1000–2000 (100–200) par zasad prymaza lub polimeraza DNA α dodawanie nukleotydów do starterów (kierunek 5´ → 3´ na obu niciach: wiodącej i opóźnionej), sprawdzanie poprawności replikacji i ewentualna korekta błędów polimeraza DNA III (dimer) lub osobne polimerazy DNA ( δ i ε) na każdej z nici usunięcie starterów i wypełnienie luk po nich polimeraza DNA I łączenie z sobą odcinków nici opóźnionej ligaza DNA dodanie wielu kopii określonej sekwencji na końcu liniowego DNA (tzn. w telomerze chromosomu)telomerazaPrzemiany poreplikacyjne metylacja zasad azotowych w specyficznych miejscach (co pozwala m.in. odróżnić własny DNA od obcego) metylotransferaza wytwarzanie odpowiedniej struktury (np. nukleosomy) ? Transkrypcja odszukanie sekwencji promotorowej i rozplecenie nici polimeraza RNA lub polimerazy RNA I, II i III (oddzielne dla różnych rodzajów RNA) i dodatkowe czynniki białkowe odszukanie pozycji startowej w DNA przesuwanie się wzdłuż nici DNA, synteza nici RNA dotarcie do sekwencji terminatorowej i zakończenie syntezy łańcucha RNA, oddzielenie RNA od DNA Przemiany potranskrypcyjne (dojrzewanie RNA)zabezpieczanie końca 5´ specjalnym nukleotydembguanylilotransferaza usuwanie końcowych nukleotydów i cięcie nici RNA RNazy: endo- i egzonukleazy dodanie ok. 250 reszt adenozynowych do końca 3´cpolimeraza poli(A) (PAP)wycinanie intronów i łączenie egzonów (tzw. splicing)kompleksy białek i snRNA modyfikacja zasad lub reszt cukrowych (np. metylacja) metylotransferaza redagowanie RNA: zmiana pojedynczych zasad deaminazy Translacja wiązanie aminokwasów z odpowiednimi tRNA syntetazy aminoacylo-tRNA związanie rybosomu z mRNA (blisko kodonu START) oraz inicjatorowym tRNA (zawiera resztę metioniny) składniki rybosomu, czynniki białkowe IF1–IF3 przyłączenie kolejnego aminoacylo-tRNA do rybosomu różne czynniki białkowe dołączenie aminokwasu do powstającego polipeptydu peptydylotransferaza przesunięcie peptydylo-tRNA i mRNA (o 1 kodon) translokaza uwolnienie polipeptydu i mRNA (na kodonie STOP) m.in. peptydylotransferaza Przemiany potranslacyjne (dojrzewanie białka) tworzenie mostków dwusiarczkowych różne enzymy rozcinanie łańcuchów polipeptydowych peptydazy odcinanie aminokwasów końcowych amino- i karboksypeptydazy odcinanie peptydów sygnałowych peptydaza sygnałowa zwijanie białka do określonej konformacji chaperony (czaperony)d glikozylacja, hydroksylacja, acetylacja, fosforylacja różne enzymy
poreplikacyjne metylacja zasad azotowych w specyficznych miejscach (co pozwala m.in. odróżnić własny DNA od obcego) metylotransferaza wytwarzanie odpowiedniej struktury (np. nukleosomy) ? Transkrypcja odszukanie sekwencji promotorowej i rozplecenie nici polimeraza RNA lub polimerazy RNA I, II i III (oddzielne dla różnych rodzajów RNA) i dodatkowe czynniki białkowe odszukanie pozycji startowej w DNA przesuwanie się wzdłuż nici DNA, synteza nici RNA dotarcie do sekwencji terminatorowej i zakończenie syntezy łańcucha RNA, oddzielenie RNA od DNA Przemiany potranskrypcyjne (dojrzewanie RNA)zabezpieczanie końca 5´ specjalnym nukleotydembguanylilotransferaza usuwanie końcowych nukleotydów i cięcie nici RNA RNazy: endo- i egzonukleazy dodanie ok. 250 reszt adenozynowych do końca 3´cpolimeraza poli(A) (PAP)wycinanie intronów i łączenie egzonów (tzw. splicing)kompleksy białek i snRNA modyfikacja zasad lub reszt cukrowych (np. metylacja) metylotransferaza redagowanie RNA: zmiana pojedynczych zasad deaminazy Translacja wiązanie aminokwasów z odpowiednimi tRNA syntetazy aminoacylo-tRNA związanie rybosomu z mRNA (blisko kodonu START) oraz inicjatorowym tRNA (zawiera resztę metioniny) składniki rybosomu, czynniki białkowe IF1–IF3 przyłączenie kolejnego aminoacylo-tRNA do rybosomu różne czynniki białkowe dołączenie aminokwasu do powstającego polipeptydu peptydylotransferaza przesunięcie peptydylo-tRNA i mRNA (o 1 kodon) translokaza uwolnienie polipeptydu i mRNA (na kodonie STOP) m.in. peptydylotransferaza Przemiany
potranslacyjne
(dojrzewanie białka) tworzenie mostków dwusiarczkowych różne enzymy rozcinanie łańcuchów polipeptydowych peptydazy odcinanie aminokwasów końcowych amino- i karboksypeptydazy odcinanie peptydów sygnałowych peptydaza sygnałowa zwijanie białka do określonej konformacji chaperony (czaperony)d glikozylacja, hydroksylacja, acetylacja, fosforylacja różne enzymy