Zmienność mutacyjna – Powstaje nagle, skokowo, powoduje powstanie nowych alleli genów – tworzy nową informację genetyczną. – Jest przyczyną ewolucji organizmów. – Mutacje mogą być korzystne, niekorzystne (letalne = śmiercionośne) lub obojętne dla organizmu. – Mutacje mogą powstawać samorzutnie lub być indukowane poprzez czynnik mutagenny, np. promienie jonizujące, promienie X, UV, kwas azotawy, kolchicyna, nadtlenek wodoru, amoniak, analogi zasad (np. 5-bromouracyl – analog tyminy), barwniki akrydynowe, benzopiren, wysoka temperatura, iperyt.
Zmienność środowiskowa: to różnice w cechcach organizmów wynikające ze zróżnicowanych warunków środowiska i odmiennego tybu życia.
Zmienność niedziedziczna – Dotyczy cech osobnika nabytych w ciągu jego życia pod wpływem środowiska. – Charakteryzuje się zróżnicowaniem fenotypów osobników o identycznych genotypach.
– Czynnikami wywołującymi zmienność modyfikacyjną mogą być, np. jakość i ilość pokarmu, zmiany temperatury, wilgotności, pH, światła. – Przykładami zmienności modyfikacyjnej są np. różnolistność strzałki wodnej – w wodzie i nad powierzchnią wody, polimorfizm (różnopostaciowość) pszczół, ilość erytrocytów u człowieka żyjącego w środowiskach o różnym ciśnieniu parcjalnym tlenu (góry, niziny), czarne ubarwienie ciała królika himalajskiego pod wpływem niskiej temperatury, pokrój roślin o tych samych genotypach, wysianych w górach i na nizinach, np. mniszek lekarski.
Zmienność dziedziczna to zmienność polegająca na zmianach kodu genetycznego. Zmiany takie są dziedziczne, to znaczy, że są przekazywane następnym pokoleniom. Opierają się one na dwóch zjawiskach: zmienności rekombinacyjnej, czyli mieszaniu się materiału genetycznego; tworzeniu nowych kombinacji już istniejących alleli. Ten rodzaj zmienności zachodzi w genotypach potomstwa w porównaniu do genotypów rodzicielskich. zmienności mutacyjnej, będącej źródłem zmian w samym materiale genetycznym; polega ona na tworzeniu nowej informacji genetycznej.
Zmienność mutacyjna
– Powstaje nagle, skokowo, powoduje powstanie nowych alleli genów – tworzy nową informację genetyczną.
– Jest przyczyną ewolucji organizmów.
– Mutacje mogą być korzystne, niekorzystne (letalne = śmiercionośne) lub obojętne dla organizmu.
– Mutacje mogą powstawać samorzutnie lub być indukowane poprzez czynnik mutagenny, np.
promienie jonizujące, promienie X, UV,
kwas azotawy, kolchicyna, nadtlenek wodoru, amoniak,
analogi zasad (np. 5-bromouracyl – analog tyminy),
barwniki akrydynowe, benzopiren,
wysoka temperatura,
iperyt.
Zmienność środowiskowa: to różnice w cechcach organizmów wynikające ze zróżnicowanych warunków środowiska i odmiennego tybu życia.
-słońce,wiatr (warunki atmosferyczne
-czynniki mchaniczne
-choroby wywołane przez bakterie, pasożyty
-uprawianie sportu
Zmienność niedziedziczna
– Dotyczy cech osobnika nabytych w ciągu jego życia pod wpływem środowiska.
– Charakteryzuje się zróżnicowaniem fenotypów osobników o identycznych genotypach.
– Czynnikami wywołującymi zmienność modyfikacyjną mogą być, np. jakość i ilość pokarmu, zmiany temperatury, wilgotności, pH, światła.
– Przykładami zmienności modyfikacyjnej są np.
różnolistność strzałki wodnej – w wodzie i nad powierzchnią wody,
polimorfizm (różnopostaciowość) pszczół,
ilość erytrocytów u człowieka żyjącego w środowiskach o różnym ciśnieniu parcjalnym tlenu (góry, niziny),
czarne ubarwienie ciała królika himalajskiego pod wpływem niskiej temperatury,
pokrój roślin o tych samych genotypach, wysianych w górach i na nizinach, np. mniszek lekarski.
Zmienność dziedziczna to zmienność polegająca na zmianach kodu genetycznego. Zmiany takie są dziedziczne, to znaczy, że są przekazywane następnym pokoleniom. Opierają się one na dwóch zjawiskach:
zmienności rekombinacyjnej, czyli mieszaniu się materiału genetycznego; tworzeniu nowych kombinacji już istniejących alleli. Ten rodzaj zmienności zachodzi w genotypach potomstwa w porównaniu do genotypów rodzicielskich.
zmienności mutacyjnej, będącej źródłem zmian w samym materiale genetycznym; polega ona na tworzeniu nowej informacji genetycznej.