Question

Wypracowanie na temat:

Demkracja szlachacka- analiza ustroju Rzeczpospolitej w wiekach XV-XVIII.

Bardzo proszę o pomoc....*-* =}

Answer 1

Demokracja szlachecka to ustrój, którego podłoże stanowią liczne przywileje szlachty, zdobywane na przestrzeni lat. Poprzez zwiększenie wpływu na politykę Rzeczpospolitej, szlachta stała liczącą się grupą, dierżącą dużą władzę. Szlachta okresu demokracji szlacheckiej miała przewagę nad innymi stanami - posiadała pełnię praw obywatelskich, gwarancję przywilejów,na przykła dotyczących ulg podatkowych, prawo wyboru króla (tzw. elekcja viritim, czyli prawo do wyboru króla poprzez wolną elekcję); zwiększył się również zakres sprawowania władzy nad chłopami; ponadto, na rzecz szlachty od władzy znacznie odsunięto duchowieństwo i mieszczaństwo.

 

Szlachta, mimo że była ważną grupą społeczną, stanowiła w owym czasie jedynie 10% wszystkich mieszkańców Polski. Zasadą demokracji szlacheckiej było, że ustawy sejmowe muszą być przyjmowane wyłącznie za zgodą wszystkich, stąd późniejsze wykształceni się liberum veto (które pierwszy raz użyte zostało w 1652 roku przez Władysława Sicińskiego).

 

Szlachta miała jednocześnie bardzo dużo uprawnień w systemie władzy: sejm walny, na który przybywali przedstawiciele sejmików ziemskich, miał prawo do uchwalania ustaw, podatków; sejm walny mógł również decydować o tym, czy zwołać pospolite ruszenie, a także debatować nad nobilitacją konkretnych osób.

Organizacja władzy w demokracji szlacheckiej miała charakter hierarchiczny - na najwyższym stanowisku pozostał król, ograniczony jednak trzema stanami sejmującymi oraz izbą wyższą (Senatem) oraz izbą niższą (tzw. Izbą poselską).

 

Demokracja szlachecka przeczyniła się do wykształcenia się również prądu myślowego, szczególnie popularnego w Polsce - tzw. sarmatyzmu, czyli przekonania o domniemanym starożytnym pochodzeniu polskiej szlachty od Sarmatów.