Question

Wyjaśnij znaczenie wyrazów i pojęć, opisz wygląd i określ cechy:
a) krajobraz młodoglacjalny
b)krajobraz staroglacjalny
c)less
d)wydmy
e)klimat subpolarny
f)trwała marzłoć

Answer 1

1.określenie krajobrazu polodowcowego, w którym formy pozostawione przez lądolód są świeże i czytelne w terenie. Składają się na nie garby i pagórki moreny dennej. Na liniach postoju czoła lądolodu powstały potężne wały moren czołowych. W osadach morenowych znajdowane są olbrzymie głazy narzutowe przywleczone przez lądolód skandynawski.Typową cechą rzeźby młodoglacjalnej jest oprócz dużego rytmu rzeźby duża liczba jezior moreny dennej i czołowej (tak zwane jeziora morenowe), których misy aktualnie wypełniają się osadami mineralnymi i organicznymi lub oczek polodowcowych. Wzdłuż rynien subglacjalnych wiją się też długie wały ozów.
2.obszar niegdyś zlodowacony, na którym formy polodowcowe są silnie przekształcone przez denudację i dlatego już mało wyraziste. Z reguły obszar ten nie posiada już jezior, których misy zostały całkowicie wypełnione przez osady.
3. pylasta skała osadowa pochodzenia eolicznego.W lessach dominuje frakcja aleurytowa (0,05-0,02 mm) złożona przede wszystkim z kwarcu z domieszką skaleni, węglanów, rzadziej innych minerałów. Zróżnicowanie wielkości ziaren w skałach jest bardzo małe, jest to więc skała dobrze wysortowana. Zazwyczaj bezstrukturalna, dość porowata. Barwa przeważnie żółtawoszara.
Less jest skłonny do osiadania pod wpływem zawilgocenia względnie dodatkowego obciążenia. W stanie suchym wykazuje skłonności do pękania i tworzenia pionowych obrywisk, które zanikają, gdy less jest wilgotny i nasycony wodą.
4. to piaszczyste wzniesienie o różnym kształcie, usypane przez wiatr.
Powstawanie wydmy jest ściśle związane z transportem i materiału piaszczystego. Piasek pędzony wiatrem blisko powierzchni lub wleczony po niej zatrzymuje się za takimi przeszkodami jak głazy, zarośla czy nierówności gruntu – gromadząc się wówczas tworzy wydmę.
Większość wydm cechuje asymetria stoków.
Nakładające się wydmy tworzą nieregularne, rozległe formy poprzeczne do kierunku wiatru – pola wydmowe.
5. w najcieplejszym miesiącu temperatura podnosi się tam do kilku stopni Celsjusza powyżej zera. Obszar: północna i wschodnia Syberia, północna Alaska, północna Kanada i północny Labrador.
W strefie subpolarnej występuje tundra. Tundra to roślinność, gdzie nie ma lasów, rosną tam mchy, porosty, krzewinki. W strefie subpolarnej panują duże różnice temperatur pomiędzy zimą a latem, występuje wieloletnia zmarzlina. Latem przeważają umiarkowane, a zimą arktyczne i antarktyczne typy mas powietrza. Jest tu sezonowa zmiana przeważających wiatrów, zimą wieją wiatry z lądu antarktycznego, latem zachodnie - morskie. Na oceanach występuje dużo pływających lodów i gór lodowych. Lata są tu chłodne i wilgotne, zimy zaś wietrzne i wilgotne. Na morzach częste mgły.
6. Wieczna lub wieloletnia zmarzlina, zwana też czasem wieczną marzłocią lub marzłocią trwałą lub zlodowaceniem podziemnym lub (ang.) permafrostem – zjawisko trwałego (minimum dwa kolejne lata) utrzymywania się części skorupy ziemskiej w temperaturze poniżej punktu zamarzania wody niezależnie od pory roku. Powstaje w warunkach suchego i jednocześnie zimnego klimatu (o średniej temperaturze powietrza poniżej -11 stopni Celsjusza). Obejmuje około 4/5 Alaski, większość północnej Kanady i ²/3 Syberii (ciągła zmarzlina występuje prawie wyłącznie we wschodniej Syberii, w zachodniej jest obecna tylko na północnym wybrzeżu oceanu). Ciągła zmarzlina sięga aż do północnej Mongolii, punktowo występuje też w Górach Skandynawskich i w Grenlandii. Natomiast nieciągłe zmarzliny zajmują także większość Tybetu, są też znane z Alp.