Question

WAŻNE !!! NA JUTRO !!!! SZTUKA ROMAŃSKA !!!! Napisz kilka zdań na temat : architektury , malarstwa i rzeżby .

Answer 1

Tak jak już zostało wspomniane, rzeźba występowała głównie w ramach architektury, pod postacią kamiennych płaskorzeźb. We wczesnej fazie stosowano relief płaski, w okresie największego rozkwitu, w kapitelach i portalach stosowano relief wypukły. Rzeźba występowała przede wszystkim w portalach, prowadzących do kościoła oraz na kapitelach, wieńczących kolumny, a w niektórych regionach pokrywała nawet całą fasadę. Była silnie związana z substancja kamiennego bloku, z którego się wydobywała i podporządkowana architekturze. Używa się terminu prawo ram, który odzwierciedla tendencje rzeźby romańskiej do dopasowywania przedstawianych elementów do kształtu i wielkości pól. Figury – ludzkie, zwierzęce czy fantastyczne – często musiały ulec deformacji w celu dopasowania się do pożądanego kształtu i funkcji. Stopniowo rzeźbiarze zaczęli znajdować upodobanie w tych deformacjach i stało się to niemal regułą, że niezależnie od tego, nad jakim elementem pracowali, zniekształcali go, odbiegając daleko od form realnych[7]. Rzeźba posługiwała się również hierarchizacją i gradacją – postacie najważniejsze dominowały wielkością oraz plastycznością reliefu. Rzeźba romańska w wielu aspektach odeszła od naśladownictwa natury i przestrzeni. Postacie nie są przedstawiane zgodnie z zasadami anatomii, czasem traktowane są w sposób uproszczony, czasem nadmiernie wydłużony, ciężki bądź sztywny. Postać ludzka interesuje widza i artystę jedynie w takim stopniu, w jakim może służyć do wskazania nadziemskich treści; nie przedstawia się jej dla niej samej[8]. Wielofiguralne przedstawienia umieszczane są na nieokreślonych, płaskich tłach, nie mających cech iluzji przestrzennej.

Ze względu na sakralny charakter tej sztuki, dominowała tematyka religijna. Portale z prostych obramień przekształciły się w ogromne, rozbudowane założenia, z rzeźbionym tympanonem, zastępującym wcześniejsze nadproża, dekorowanymi archiwoltami, trumeau (filarem podpierającym tympanon), kapitelami i często także dodatkowymi figurami w ościeżach. W tympanonach portali umieszczano najczęściej scenę Sądu Ostatecznego, czasem także Wniebowstąpienie albo Chrystusa z symbolami ewangelistów. W XII wieku regułą stały się trzy sąsiadujące ze sobą, dekorowane rzeźbiarsko portale w fasadzie zachodniej. Tematyka religijna od samego początku konkurowała z przedstawieniami o charakterze fantastycznym, z potworami, baśniowymi ludami, smokami itp.

Rzeźba kamienna nie była jedyną. Powszechnie stosowanym materiałem było drewno, z którego wykonywano wyposażenie kościołów, krucyfiksy i figury. Rozpowszechnione były posągi Maryi z Dzieciątkiem w typie Sedes Sapientiae, przedstawianie frontalnie, surowe i hieratyczne w charakterze. Popularne były krucyfiksy z wizerunkiem żywego Chrystusa, ubranego najczęściej w długą tunikę, jak Volto Santo z Lukki, na którym wzorowane były liczne inne.

Szczególną pozycję zajmowało złotnictwo, w ramach którego powstawały również dzieła odlewnicze[9]. Ośrodkami tej dziedziny wytwórczości było dorzecze Mozy i Saksonia. Wytwarzano relikwiarze, sprzęt liturgiczny, okładki ksiąg; odlewano drzwi kościelne i chrzcielnice.