Question

Ustrój Rzeczpospolitej, sejmiki, sejm walny, sposoby uzyskania i utraty szlachectwa.

Answer 1

Sejm walny składał się z :
1. Senatu :
a) ministrowie
b) biskupi
c) arcybiskupi
d) wojewodowie
e) kasztelanowie

2. Izby poselskiej:
Zasiadało w niej od 140 - 170 posłów wybieranych jako przedstawiciele na sejmikach , którzy otrzymywali odpowiednie instrukcję. Zgodnie z ówczesnym prawem byli to przedstawiciele ziem , województw i powiatów.

Sejm walny decydował o:
- uchwalaniu podatków,
- stanowieniu nowego prawa,
- wojnie i pokoju.

Funkcjonowały następujące sejmiki :
A) Sejm konwokacyjny  - takim sejmem kończył się I etap bezkrólewia , ogłaszano na nim konfederację generalną na cały kraj, zatwierdzano skład sądów kapturowych oraz wyznaczano czas i miejsce wolnej elekcji.
B) Sejm elekcyjny - był II etapem bezkrólewia, na którym wybierano nowego monarchę. Kandydat był przedstawiany a następnie głosowano  ziemiami i województwami .
C) Sejmik przedsejmowy - wysłuchiwał legata królewskiego o zwołaniu sejmu, wybierał posłów na sejm walny i nakładał na nich instrukcje.
D) Sejmik deputacki - jego zadaniem był coroczny wybór deputata do Trybunału Koronnego.
E) Sejm relacyjny - jego zadaniem było wysłuchanie posłów , którzy wracali z sejmu oraz realizacja konstytucji sejmowych.
F) Sejmik kapturowy - funkcjonował na zasadzie konfederacji, powoływał władze konfederacji oraz sądy kapturowe.
G) Sejmik gospodarczy - zajmował się podatkami, decydował o wydatkach ze skarbu wojewódzkiego, decydował o zaciągu żołnierza powiatowego i wyznaczał dowódców, wybierał komisarzy do Trybunału Skarbowego.

Sposoby uzyskania szlachectwa to :
- nobilitacja,
- skartabelat,
- indygenat.

Utrata szlachectwa następowała poprzez :
-trudnienie się rzemiosłem,
-małżeństwo z przedstawicielem stanu innego niż szlachecki,
-zgoda szlachcianki na porwanie,
-skazanie na banicję,
-orzeczenie wyrokiem królewskim kary śmierci.