Question

Scharakteryzuj w kilku zdaniach nowe formy wokalno instrumentalne powstałe w baroku:
- opera
- oratorium
- msza
- pasja
- kantata

Nie zabraniam plagiatu jeśli oczywiście będzie zgodny z treścią zadania

Answer 1

Opera to nazwa większego utworu muzycznego, w którym muzyka współdziała z akcją dramatyczną. Istnieją różne gatunki opery ze względu na charakter treści i rodzaj jej współczynników. Pod względem treści rozróżniamy dwa podstawowe gatunki: operę poważną (seria) i komiczną (buffa). Ponadto istnieje gatunek pośredni, tzw. opera semiseria – jest to zazwyczaj opera poważna z elementami komicznymi.

Podstawowymi współczynnikami są: partie wokalne – solowe, zespołowe i chóralne, partie instrumentalne, wstawki baletowe, w niektórych gatunkach partie mówione.

 

Oratorium to utwór przeznaczony do wykonania przez solistów, chór i orkiestrę, związany najczęściej z tekstem biblijnym,  wykonywany w kościele lub na sali koncertowej bez dekoracji i charakteryzacji wykonawców.  Oratoria o tematyce świeckiej występowały znacznie rzadziej. Dzieło jest poprzedzone uwerturą, po czym następuje kilkadziesiąt części w bardzo różnych formach.  Bardzo często oratorium zawiera partię narratora ( tzw. testo ), wprowadzającego postacie i objaśniającego akcję dramatyczną.

Oratorium może składać się z kilku kantat np. J. S. Bach Weihnachts-Oratorium.

 

Msza to utwór cykliczny, składający  się zasadniczo z sześciu części: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus i Agnus Dei. Nazwy te wywodzą się od początkowych słów tekstu liturgicznego w języku łacińskim. Msza była przewidziana do wykonania najczęściej przez solistów, chór i orkiestrę. Mogła składać się z kilkunastu do kilkudziesięciu części mających bardzo różne formy. Często stosowano fakturę polifoniczną imitacyjna, ewolucyjną zasadę kształtowania i technikę koncertującą. Specjalnym rodzajem mszy jest msza żałobna - requiem.

 

Pasja to utwór wokalno – instrumentalny, tworzony wyłącznie do tekstów ewangelicznych – podstawę stanowi opis męki Chrystusa wg. tekstu jednej z czterech Ewangelii. Wykonawcami, podobnie jak w pozostałych formach oratoryjnych, są soliści, chór i orkiestra. Tekst podzielony jest na trzy zróżnicowane pod względem rejestru i tempa partie: Chrystusa, narratora i tłumu. Akcję dramatyczną w pasji rozwijał narrator ( testo ).

 

Kantata to wieloczęściowy , niesceniczny utwór wokalny, złożony z:

arii ( forma z kantylenowo rozwiniętym głosem solowym ), recytatywów ( odznacza się sylabicznym traktowaniem tekstu, nieregularną strukturą rytmiczną, powtarzaniem dźwięków, stosowaniem krótkich formuł melodycznych o charakterze zwrotów kadencyjnych; służy do prezentacji akcji scenicznej.), duetów ( utwór na dwa głosy ), ansambli ( zespół złożony z co najmniej dwóch wykonawców ), chórów ritornelów instrumentalnych ( części instrumentalne poprzedzające arię lub następujące po niej ).

Teksty kantat mogły być liryczne, epickie, dramatyczne, mitologiczne, religijne. Od opery i oratorium różniło się mniejszymi rozmiarami. J. S. Bach rozwinął kantatę wykorzystując bogaty zasób środków wyrazu: fugowane i homofoniczne chóry, recytatywy, ariosa, arie – często z instrumentami koncertującymi, szeroko rozbudowane formy wariacyjne, różne rodzaje chorału.

 

Pozdrawiam.