Question

PROSZE O NAPISANIE DLUGIEGO TEKSTU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!1 porównanie buddyzmu, konfucjanizmu i judaizmu i dokladnie i dlugo

Answer 1

Judaizm

 

 

Wielka monoteistyczna religia, która wywarła i wywiera wielki wpływ na dzieje świata. Wyznawcy tej religii - Żydzi - mieszkają głównie w Izraelu, ale również są rozproszeni po całym świecie. Ich liczbę szacuje się na 12 - 14 milionów.

 

Judaizm, mozaizm, wyznanie mojżeszowe, religia Żydów; także zespół wierzeń, wartości etycznych i postaw wynikający z tradycji i obyczajów narodu żydowskiego.Judaizm jest jedną z najstarszych (a zarazem ciągle żywą) religii świata. Opiera się na dwóch podstawowych założeniach:

1) na monoteizmie, czyli wierze w jednego, jedynego Boga, Stwórcę i Pana Wszechświata, który oczekuje od ludzi odpowiedzialnego i moralnego postępowania; 2) na przekonaniu o posłannictwie Żydów z racji przymierza, które Bóg zawarł z nimi jako narodem przez siebie wybranym na świadka.

Bóg oczekuje od Żydów takiego sposobu życia, który utrzymuje pamięć objawień Boga i czyni z narodu żydowskiego królestwo kapłańskie. Przymierze Bogaz narodem żydowskim ma znaczenie dla całej ludzkości, bo gdy nadejdzie Mesjasz i zapanuje powszechny pokój, cały świat pozna Boga i uzna rolę Żydów - w tym wyraża się uniwersalny wymiar judaizmu; również w możliwości przyjęcia wiary w jedynego Boga oraz w możliwości przyjęcia judaizmu przez każdego człowieka. Z judaizmu wywodzą się dwie inne wielkie religie monoteistyczne: chrześcijaństwo oraz islam.

Rozwój judaizmu wiąże się ściśle z historią narodu żydowskiego; jego powstanie jest opisane w świętej księdze judaizmu - Biblii hebrajskiej zwanej też Torą. Dlachrześcijan jest to pierwsza część ich świętej księgi - Biblii - zwana Starym Testamentem. Według niej początki judaizmu sięgają patriarchy Abrahama, który pierwszy głosił wiarę w jedynego, niewidzialnego Boga, pragnącego, by człowiek był prawy i sprawiedliwy. W początkach II tysiąclecia p.n.e. miał on wraz z rodziną przywędrować z Mezopotamii do kraju Kanaan nad Morzem Śródziemnym. Potomkowie patriarchy przebywali następnie w Egipcie, gdzie po pewnym czasie stali się niewolnikami. Wyjście z niewoli egipskiej pod wodzą Mojżesza, przypuszczalnie w XIII w. p.n.e., wg Biblii odbyło się dzięki bezpośredniej interwencji Boga. Ten fakt, a następnie 40-letnia wędrówka po pustyni do Kanaanu, obiecanej przez Boga ziemi Izraela, oraz przede wszystkim objawienie na górze Synaj, zawarcie przymierza z Bogiem i wręczenie Mojżeszowi tablic z 10 przykazaniami (Dekalog) - stanowią początek historii i tożsamości judaizmu.

Cechą wyróżniającą judaizm było zerwanie z powszechnym wtedy wielobóstwemi zastąpienie go wiarą w jedynego, niewidzialnego Boga, króla Izraela, Boga Abrahama, Izaaka, Jakuba, którego imienia, zapisywanego jako tetragram JHWH, a czytanego jako hebrajskie słowo o znaczeniu Mój Pan, nie wolno wymawiać (Jahwe); nie jest wiadome, jak wymawiał je arcykapłan, w jednym dopuszczalnym przez prawo religijnym miejscu i momencie - w Świątyni Jerozolimskiej w święto Jom Kipur; wg Biblii zostało ono objaśnione Mojżeszowi jako Jestem, który Jestem lub Będę, jaki Będę.

Historycznie judaizm dzieli się na: judaizm biblijny i judaizm rabiniczny (talmudyczny), kontynuowany do dziś. Judaizm biblijny rozwinął się od ok. X w. p.n.e., gdy powstało królestwo Dawida, którego syn Salomon wzniósł świątynię w świętym mieście Jerozolimie (Świątynia Jerozolimska); w niej umieszczono Arkę Przymierza; było to centrum religijne, wokół którego skupiała się liczna warstwa kapłańska sprawująca kult ofiarny.

W 70 roku n.e. po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej rabini, znawcy i nauczycieleTory, zgromadzeni w Jawne (Jamnii) ustalili przypuszczalnie kanon Biblii hebrajskiej i zasady funkcjonowania judaizmu bez Świątyni, zapoczątkowując okres judaizmu rabinicznego; jego istotnymi cechami są dyscyplina i rytuał w życiu codziennym, synagoga jako ośrodek kultu, modlitwy w miejsce ofiar. Judaizm rabiniczny jest nazywany również talmudycznym, gdyż nauki rabinów, zawarto w Talmudzie, który spisano w V - VII w. w dwóch wersjach: jako obszerniejszy i bardziej autorytatywny Talmud babiloński oraz jako Talmud jerozolimski (palestyński). Autorami Talmudu są nauczyciele i interpretatorzy tradycji.

W judaizmie nie ma dogmatów ustalonych w sposób wiążący, ale wierzący Żydzi uznają 13 zasad wiary sformułowanych przez Majmonidesa w XII w. Według tych zasad Bóg jest stwórcą, jest jeden, bezcielesny, wieczny, jako jedyny może być obiektem kultu, mówił przez proroków, Mojżesz był największym z nich, on otrzymał Torę, która jest niezmienna, Bóg jest wszechwiedzący, odpłaca człowiekowi za jego czyny, nadejdzie Mesjasz, nastąpi zmartwychwstanie. Wspólne dla wszystkich wersji judaizmu jest wyznanie wiary: Słuchaj Izraelu, PAN, Bóg nasz, PAN jeden

Konfucjanizm

 

 

Wielka religia chińska, ale także prąd myślowy i filozoficzny o wielowiekowej tradycji. Założona w VI wieku p.n.e. Liczba wyznawców szacowana na 160 milionów.

 

Konfucjanizm, chińska doktryna filozoficzno-religijna oraz społeczno-polityczna wywodząca się od Konfucjusza (551 - 479 p.n.e.). Najważniejszym źródłem wiedzy o wczesnym konfucjanizmie są tzw. Dialogi konfucjańskie (Lunyu). Ważny dla doktryny jest też zespół ksiąg kanonicznych, przede wzystkim tzw. Pięcioksiąg (Wujing):

Shijing - księga pieśni, Shujing - księga dokumentów, Yijing - księga przemian, Liji - zapiski o obyczajach, Chunqiu - wiosny i jesienie,

Ich redakcję bądź autorstwo tradycja przypisuje Konfucjuszowi. Po krótkim okresie prześladowań za panowania dynastii Qin (221 - 207 p.n.e.), konfucjanizm w czasach panowania dynastii Han (206 p.n.e. - 220 n.e.) stał się oficjalną ideologią państwową. Powstały w tym czasie uczelnie i katedry, których zadaniem było ustalanie właściwej postaci i interpretacja poszczególnych tekstów konfucjańskich. W 165 p.n.e. po raz pierwszy przeprowadzono egzaminy na urzędników państwowych, których podstawą byłkanon konfucjański. W okresie rozbicia Chin konfucjanizm został odsunięty w cień przez intensywnie rozwijające się taoizm i buddyzm, zachował jednak swoje znaczenie polityczne jako podstawa działania aparatu państwowego, szkolnictwa i oficjalnego rytuału dworskiego.

Głównym ośrodkiem zainteresowania konfucjanizmu jest realizacja w życiu społecznym i indywidualnym dao - drogi, czyli doskonałego ładu, którego źródłem i wzorcem są Niebiosa (Tian). Centralną postacią świata ludzkiego jest władca, którego zadaniem jest nie tyle administracja i praktyczne rządzenie, ile przede wszystkim moralne wychowanie (hua) poddanych dokonujące się przez potężne oddziaływanie przykładu władcy. Koncepcja Niebios jako siły najwyższej, oddziałującej na działalność człowieka przez udzielenie swego mandatu (tianming) panującym władcom, datuje się od początku panowania dynastii Zhou (1122 - 256 p.n.e.) i zachowała ogromne znaczenie aż do upadku cesarstwa chińskiego. W zadaniu rządzenia i moralnego wychowania ludu władcę mają wspomagać junzi - ludzie szlachetni, ucieleśniający w sobie najważniejsze cnoty konfucjańskie:

xiao - nabożność synowską, zhong - lojalność, xin - wiarygodność, yi - prawość, humanitarność - ren.

Cnoty te w najdoskonalszy sposób przejawiają się poprzez postępowanie zgodne z li - rytuałem, etykietą, właściwym postępowaniem. Li, jedno z najważniejszych pojęć konfucjanizmu, to podstawa drogi królewskiej (wang dao), czyli doskonałych, humanitarnych rządów, i podstawa wszelkiej moralności. Za panowania dynastii Han konfucjanizm wchłonął koncepcje związane z pięcioma elementami (wuxing) i yin-yang, co zaowocowało stworzeniem i rozwinięciem koncepcji o doskonałej odpowiedniości między światem człowieka a Niebem, między mikrokosmosem, jakim jest człowiek, a makrokosmosem obejmującym Niebo i Ziemię. Teorie o współzależności i odpowiedniości między człowiekiem i niebem łączyły się z przekonaniem, że nadanie lub wygaśnięcie mandatu Niebios objawia się pod postacią specjalnych znaków,omenów, m.in. niezwykłych zjawisk, cudownych zwierząt (feniksów, jednorożców) itp. Odczytywanie i interpretowanie omenów było wyłączną prerogatywą władcy, pozostawało w gestii specjalnie do tego przeznaczonych urzędników cesarskich.

Wśród różnych konkurujących ze sobą szkół konfucjanizmu pojawiły się także koncepcje o zabarwieniu religijnym, przedstawiające Konfucjusza jako istotę boską, obdarzoną niezwykłymi mocami. Poza kultem przodków i kultem Niebios, konfucjanizm zaakceptował także kulty lokalne o ważnym znaczeniu społecznym (przede wszystkim kulty bóstw gór, rzek, ziemi i ziarna). Opieka nad świątyniami, prawidłowe spełnianie ofiar, organizowanie uroczystości wchodziły w zakres działalności urzędników konfucjańskich.

Buddyzm

 

 

Religia bez Boga. Stawia na wewnętrzną doskonałość i harmonię. Uwolnić się od wszelkich trosk i pragnień. Liczba wyznawców to około 500 milionów.

 

Buddyzm, jedna z wielkich religii uniwersalnych oraz system filozoficzny, który wywodzi się z nauki o charakterze etyczno-soteriologicznym propagowanej na terenie północnych Indii (Bihar i pogranicze Nepalu) na przełomie VI i V w. p.n.e. przez Siddharthę Gautamę - Budda. Po śmierci Buddy jego nauka szybko się rozprzestrzeniła i za panowania cesarza Aśoki objęła niemal cały subkontynent indyjski, a wraz z misjonarzami dotarła na Sri Lankę i do Azji Południowo-Wschodniej, być może także do Chin. W ciągu kilku następnych stuleci buddyzm stopniowo upowszechnił się na terenie środkowej i wschodniej Azji. Idee buddyjskie pojawiły się w okresie gwałtownych przemian społecznych, ekonomicznych i politycznych (rozwój handlu i gospodarki monetarnej, pojawienie się ważnych ośrodków miejskich, centralizacja władzy i konflikty zbrojne). Egalitaryzm buddyjski, w tym odrzucenie systemu kastowego, był m.in. wynikiem procesu stopniowej asymilacji rdzennej ludności niearyjskiej i wiązał się z republikańskim ustrojem państwowym, na których terenie prowadził swą działalnośćBudda. Początkowo zwolennicy Buddy stanowili jedną z licznych grup wędrownych ascetów przemierzających dolinę Gangesu, mających odrębne reguły zakonne i zespół wierzeń.

Tradycyjnie najważniejsze filary buddyzmu określa się jako trzy klejnoty (triratna):

Budda - jako propagator, dharma - nauka Buddy, sangha - gmina wyznawców.

Symbolem buddyzmu jest dharmaćakra (koło Prawa), które nawiązuje do idei monarchy świata (ćakrawartin). Tak jak ćakrawartin podbija cały świat, wprawiając w ruch dysk (ćakra), tj. śmiertelną broń, Budda zdobywa ludzkość w sposób pokojowy,wprawiając w ruch koło Prawa, tj. głosząc swoją naukę. Nie sposób precyzyjnie zrekonstruować doktrynę pierwotnego buddyzmu, sformułowaną przez jej twórcę, gdyżBudda nie spisał jej sam, jest znana wyłącznie z przekazów jego uczniów. Niemniej kazania Buddy, nazywane sutrami, przechowane w ludzkiej pamięci dzięki specjalnym zabiegom mnemotechnicznym, a następnie spisane, odzwierciedlają oryginalne tezy i argumentację Buddy. Rozprzestrzeniając się na tak rozległym obszarze, buddyzm przeobrażał się pod wpływem lokalnych wierzeń i obyczajów, choć zasadnicze jego tezy pozostały niezmienione do dziś. Pomimo usystematyzowania doktryny na zwoływanych w tym celu synodach ok. III w. p.n.e. wykształciły się odrębne szkoły hinajany, w okresie zaś I w. p.n.e. - I w. n.e. nurt mahajany. Rozwój rytualizmu i asymilacja pierwiastków magicznych doprowadziły do wykształcenia się ok. V w. n.e. trzeciego głównego kierunku buddyzmu - wadźrajany (mantrajana).

Symbolicznym początkiem buddyzmu (a zgodnie z buddyjskimi wierzeniami - odnowieniem prastarej nauki) jest pierwsze wygłoszone przez Buddę kazanie w Sarnath koło Benaresu (Waranasi) ok. 525 p.n.e. Punktem wyjścia nauki Buddy - zawartymw prawdzie o cierpieniu - jest przekonanie, że egzystencja niesie z sobą nieuniknione cierpienie, które wynika z rozłąki z tym, co przyjemne, i połączenia z tym, co bolesne, a co wiąże się z chorobą, starością i śmiercią. Bolesność egzystencji, równoznaczna z samym światem, wynika z faktu, że wszystko, co istnieje, ma chwilową naturę (kszanika) i jest pozbawione trwałego, niezmiennego podłoża. Własne ja nie istnieje. Podobnie osobowość człowieka nie stanowi odrębnej, trwałej i wiecznej całości, lecz jest zmiennym potokiem składającym się z 5 elementów:

doznania zmysłowe, uczucia, rozpoznawanie, dyspozycje psychiczne, świadomość.

O losach jednostki, w tym także o jej przyszłych narodzinach, decyduje karman, tj. czyn nacechowany etycznie: każde dobre lub złe działanie bezwzględnie pociąga za sobą odpowiednio - zapłatę lub karę. Korzeniem wszelkiego cierpienia jest przekonanie o istnieniu własnego ja. Buddyzm odrzuca istnienie duszy, a odrodzenie się w kolejnym życiu (jako bóg, człowiek, zwierzę, duch lub istota piekielna) jest jedynie nową konfiguracją dharm - nieustające koło losu - reinkarnacja - ciągły powrót.

Buddyzm głosi, że istnieje kres cierpienia, a jest nim wyzwolenie (nirwana)z kręgu wcieleń, uzyskanie najgłębszego spokoju i zanik pragnień. Następuje to w momencie, gdy wygasa wszelki związek między elementami potoku składającymi się na iluzoryczną osobowość i kiedy przestają się one wzajemnie warunkować. Prawda o drodze prowadzącej do unicestwienia cierpienia sprowadza się do szlachetnej ośmiostopniowej ścieżki, wykazującej pewne podobieństwa z praktyką jogi:

1) właściwe spojrzenie, 2) właściwe zrozumienie, 3) właściwa mowa, 4) właściwe działanie, 5) właściwe życie, 6) właściwy wysiłek, 7) właściwa myśl, 8) właściwe skupienie.

Stopnie 3-5 składają się na zalecenia moralne (śila), ujęte w 5 podstawowych przykazań dotyczących myśli, mowy i czynu:

niekrzywdzenie (ahinsa), nieprzywłaszczanie rzeczy, powściągliwość seksualna, prawdomówność, powstrzymanie się od substancji odurzających.

Stopnie 6 i 7 składają się na praktyki medytacyjne niezbędne do uzyskania najwyższego stopnia skupienia (samadhi), dzięki któremu można uzyskać oświecenie (bodhi). Stopnie 1 i 2 dotyczą mądrości (pradźńa), dzięki której adept rozumie strukturę świata i rozpoznaje trzy znaki uniwersalne wszelkich uwarunkowanych zjawisk:

nietrwałość, bolesność, niesubstancjalność.

Podstawowym zagadnieniem w buddyzmie są kwestie etyczne. Buddysta powinien ćwiczyć się w 3 głównych cnotach:

powstrzymywać się od wyrządzania cierpienia (ahinsa), kultywować uczucie więzi i przyjaźni z wszystkimi istotami (majtri), rozwijać w sobie miłosierdzie (karuna).

Przeszkodą w rozwoju wewnętrznym jest asrawa, czyli zmaza, skażenie, zła skłonność. Ma ona 3 rodzaje:

skażenie cielesną żądzą (kama), skażenie pragnieniem życia doczesnego (bhawa), skażenie niewiedzą (awidja).

Wegetarianizm nie stanowi nakazu religijnego. Ponadto, skoro odrębne i trwałe janie istnieje, bezcelowe jest dążenie do posiadania dóbr i przywiązanie do nich. Z buddyjską ideą wielkiej wspólnoty etycznej wiąże się przekonanie, że człowiek nie dąży do opanowania świata i uczynienia go sobie poddanym, lecz jest jedynie częścią tego świata, a jego natura nie różni się od natury innych żywych stworzeń. W etycznej postawie dodatkową rolę odgrywa świadomość, że w odwiecznym kręgu wcieleń człowiek sam odradzał się w niezliczonych formach egzystencji, a inne istoty żywe bywały w przeszłych wcieleniach związane z nim także więzami krwi. Prawo etycznego postępowania i solidarności z innymi żywymi istotami nie jest zatem odgórnym nakazem, pochodzącym np. od boga, lecz wynika bezpośrednio z natury człowieka i świata.

Z założenia buddyzm jest systemem ateistycznym, bez idei stwórcy czy istoty nadprzyrodzonej kierującej losami świata. Bogowie również umierają i odradzają się ponownie, podlegając w kręgu wcieleń podobnym uwarunkowaniom co ludzie i inne istoty żywe. Budda nie jest bogiem, lecz człowiekiem, który osiągnął ideał wyzwolenia i wskazuje ludzkości właściwą drogę.

Miejscem kultu są pomniki-relikwiarze (stupa), w kształcie kurhanu, o kosmogonicznej symbolice (najwspanialsze to Sańći w centralnych Indiach, Borobudur na Jawie i Angkor w Kambodży), świątynie (ćajtja), zawierające w swym wnętrzu stupę, oraz klasztory (wihara), łączące funkcje schronienia dla mnichów i świątyni. Funkcję kultową pełni melorecytacja formuł modlitewnych, odprawianie rytuałów (pudźa), składanie ofiar (np. kwiatów), oddawanie czci - głównie jako przypomnienie ideału człowieczeństwa - posągom i relikwiom, a także ceremonia obchodzenia stupy zgodnie z kierunkiem ruchu słońca (pradakszina). prosze długo i na temat