Question

proszę o wszystkie wiadomości w zakresie kwasów, wodorotlenków i soli ( wzory otrzymywania, dysocjacje, przykłady też) z góry dziękuję

Answer 1

Jest tego trochę dużo więc nie będę się jakoś bardzo rozpisywała, bo bym do jutra nie skończyła ;) Od razu również zaznaczam, że niektóre fragmenty mojej pracy zostaną skopiowane z innych zadań zrobionych PRZEZE MNIE, ponieważ zdarzyło mi się już parę rzeczy napisać, a autokopia w zadaniach z przedmiotów ścisłych jest dopuszczalna. W razie pytań pisz do mnie w komentarzu albo wiadomości prywatnej.

==================================================================

 

KWASY:

Kwasy są to związki chemiczne zbudowane z atomu wodoru i reszty kwasowej.

 

wzór ogólny:

w załączniku

 

Często zadawano mi pytanie: skąd wiadomo ile wartościowa jest reszta kwasowa?

wyjaśnienie:

Jeżeli chcesz wiedzieć ile wartościowa jest reszta kwasowa to patrzysz ile ma wodorów we wzorze. Np HCN ma jeden wodór więc reszta jest 1-wartościowa.
H2SO4 ma 2 wodory więc reszta kwasowa jest 2-wartościowa
H3PO4 ma 3 wodory więc reszta kwasowa jest 3-wartościowa
H4SiO4 ma 4 wodory więc reszta kwasowa jest 4-wartościowa

 

Podział kwasów:

- tlenowe (najprościej poznać po tym, że mają w cząsteczce tlen[O], np. H₂SO₄; H₃PO₄; HNO₃ itd)

- beztlenowe (nie mają tlenu w cząsteczce, np. HCl; HBr)

 

Otrzymywanie kwasów:

Kwasy tlenowe otrzymuje się w reakcji tlenku kwasowego z wodą (np. jak masz kwas siarkowy(VI) to wiesz, że siarka jest 6-wartościowa i tworzysz tlenek siarki(VI) - i to jest właśnie tlenek kwasowy)

 

Przykłady:

kwas siarkowy(VI) - H₂SO₄

SO₃+H₂O->H₂SO₄

 

kwas azotowy(V) - HNO₃

N₂O₅+H₂O-->2HNO₃

 

kwas fosforowy(V) - H₃PO₄

P₄O₁₀+H₂O-->4H₃PO₄

 

 

Kwasy beztlenowe otrzymuje się w reakcji niemetalu z wodorem, a powstały "niemetalowodór" rozpuszcza się w wodzie.

 

Przykłady:

kwas chlorowodorowy(solny) - HCl

H₂+Cl₂-->2HCl(gaz)

HCl(gaz)---H₂O-->HCl(ciecz)

 

kwas bromowodorowy - HBr

H₂+Br₂-->2HBr(gaz)

HBr(gaz)--H₂O-->HBr(ciecz)

 

 

UWAGA! Niemetale takie jak H₂; N₂; O₂ F₂; Cl₂; Br₂; I₂ zawsze wsytępują w postaci cząsteczkowej(tzn z tą mała dwójką na dole) więc kiedy piszesz otrzymywanie kwasów beztlenowych musisz o tym pamiętać.

 

Dysocjacja kwasów:

Kwasy dysocjują na kationy(czyli jony dodatnie) wodoru i aniony(czyli jony ujemne) reszty kwasowej.

 

Przykłady:

HCl-->H⁺ + Cl⁻

HBr-->H⁺ + Br⁻

H₂S-->2H⁺ + S²⁻

H₃PO₄-->3H⁺ + PO₄³⁻

H₂CO₃-->2H⁺ + CO₃²⁻

 

Nad każdą strzałką powinnaś pisać "H₂O", gdyż dysocjacja jest to proces przebiegający pod wpływem wody.

 

WODOROTLENKI:

Wodorotlenki są to związki chemiczne zbudowane z atomu metalu i grupy wodorotlenkowej -OH.

 

Wzór ogólny:

w załączniku

 

Kiedyś pisałam dosyć szczegółowo w innym zadaniu o tym jak się nazywa wodorotlenki więc wklejam tutaj, może ci pomoże:

 

Nazwę wodorotlenku tworzy się dodając do słowa "wodorotlenek" nazwę metalu i ewentualnie wartościowość metalu.

 

W przypadku wodorotlenków pierwiastków, które leżą w 1 i 2 grupie układu okresowego oraz glinu sprawa jest prosta: Nigdy nie dodajesz do nich wartościowości metalu, ponieważ  pierwiastki z 1 gr. układu okresowego są zawsze 1-wartościowe, a te z 2 grupy zawsze 2-wartościowe, a glin jest zawsze 3-wartościowy. Więc piszesz "wodorotlenek" i nazwa metalu:

 

Przykłady:

NaOH-->wodorotlenek sodu

KOH-->wodorotlenek potasu

CsOH-->wodorotlenek cezu

Mg(OH)₂-->wodorotlenek magnezu

Ca(OH)₂-->wodorotlenek wapnia

Sr(OH)₂-->wodorotlenek strontu

Al(OH)₃-->wodorotlenek glinu

 

Uwaga! Napisanie np. "wodorotlenek sodu(I), wodorotlenek magnezu(II), wodorotlenek glinu(III)" jest błędem!

 

 

W przypadku wodorotlenków pozostałych metali jest już trudniej, ponieważ większość z nich może posiadać kilka wartościowości.

 

Np. żelazo w związkach może być 2-wartościowe lub 3-wartościowe.

 

Myślę, że takim najbardziej łopatologicznym sposobem na poznanie wartościowości jest sprawdzić jaka cyfra jest po grupie (OH):

 

Fe(OH)₂ - po grupie OH jest dwójka, więc jest to wodorotlenek żelaza(II)

Fe(OH)₃ - po grupie OH jest trójka więc jest to wodorotlenek żelaza(III)

 

Przykłady:

Cr(OH)₃-->wodorotlenek chromu(III)

CuOH-->wodorotlenek miedzi(I)

AgOH-->wodorotlenek srebra(I)

Hg(OH)₂-->wodorotlenek rtęci(II)

Pb(OH)₄-->wodorotlenek ołowiu(IV)

Mn(OH)₄-->wodorotlenek manganu(IV)

 

Uwaga! Tutaj NIE zapisanie wartościowości metalu jest błędem!

Dlatego zanim napiszesz nazwę wodorotlenku sprawdź, w której grupie układu okresowego on leży żeby wiedzieć czy masz pisać wartościowość czy nie.

 

 

Wyjątkiem jest wodorotlenek cynku, w którym nie pisze się wartościowości w nawiasie mimo, że nie leży on ani w 1 ani w 2 grupie układu okresowego. Cynk jest zawsze 2-wartościowy.

 

Otrzymywanie:

Wodorotlenki grup 1 i 2 układu okresowego (z wyjątkiem berylu) otrzymuje się dwoma metodami:

1. metal+woda-->wodorotlenek+wodór

np. Mg+2H₂O-->Mg(OH)₂+H₂

2Na+2H₂O-->2NaOH+H₂

Ca+2H₂O-->Ca(OH)₂+H₂

 

2. tlenek metalu+woda-->wodorotlenek

np. MgO+H₂O-->Mg(OH)₂

Li₂O+H₂O-->2LiOH

Rb₂O+H₂O-->2RbOH

 

są to wodorotlenki o charakterze zasadowym.

 

Wodorotlenki pozostałych grup otrzymuje się w reakcji strącania osadu metodą:

sól₁+wodorotlenek₁-->sól₂+wodorotlenek₂

np. FeCl₂+2NaOH-->2NaCl+Fe(OH)₂[strzalka w dół]

AgNO₃+KOH-->KNO₃+AgOH[strzałka w dół]

CrCl₃+3LiOH-->3LiCl+Cr(OH)₃[strzałka w dół]

 

 

Dysocjacja wodorotlenków:

Wodorotlenki dysocjują na kationy metalu i aniony reszty kwasowej.

 

Przykłady:

NaOH-->Na⁺ + OH⁻

Mg(OH)₂-->Mg²⁺ + 2OH⁻

Cr(OH)₃-->Cr³⁺ + 3OH⁻

 

Tutaj również woda nad strzałką ;)

 

 

 

SOLE:

Sole są to związki chemiczne zbudowane z atomów metalu i reszty kwasowej.

 

Wzór ogólny:

w załączniku

 

Otrzymywanie:

Sole można otrzymać 9-cioma metodami (tzn jest ich troszkę więcej ale w gimnajzum bierze się 9 podstawowych), podam ci każdą z nich z omówieniem (tam gdzie będzie ono potrzebne) i pokażę po 2 przykłady, jednak są to reakcje, których trzeba się zwyczajnie nauczyć.

 

1.kwas+zasada-->sól+woda

inaczej jest to reakcja zobojętniania, gdzyż po napisaniu tej reakcji metodą jonową oraz skrócono jonową zawazamy, że powstaje obojętna cząsteczka wody.

HCl+NaOH-->NaCl+H₂O

H₂SO₄+Mg(OH)₂-->MgSO₄+2H₂O

 

 

 

 

 

 

 

2.metal+kwas-->sól+wodór

tutaj należy zaznaczyć, że nie każdy metal reaguje z kwasem. Wyznacznikiem tego, który metal przereaguje, a który nie jest szereg aktywności metali (dodałam przykładowy w załączniku). Metale nad wodorem są aktywniejsze od niego więc przereagują z kwasamia, a te pod wodorem mniej aktywne od wodoru i z kwasami nie przereagują (jest kilka metalu nieaktywnych, które przereagują ze stężonymi kwasami siarkowym(VI) i azotowy(V), ale tego się w gimnazjum nie omawia. Ty masz przyjąć, że wszystkie POD wodorem nie reagują ;p)

Mg+2HNO₃-->Mg(NO₃)₂+H₂

2Na+2HCl-->2NaCl+H₂

Cu+H₂SO₄-->reakcja nie zachodzi (metal mniej aktywny od wodoru)

 

3.tlenek metalu+kwas-->sól+woda

MgO+2HCl-->MgCl₂+H₂O

Cr₂O₃+3H₂CO₃-->Cr₂(CO₃)₃

 

4.tlenek metalu+tlenek kwasowy-->sól

metoda zachodzi tylko dla soli kwasów tlenowych(czyli, analogicznie jak u kwasów, dla takich soli, które mają w cząsteczce tlen - "O")

 

Na₂O+SO₃-->Na₂SO₄

 

Ag₂O+N₂O₅-->2HNO₃

 

 

5. tlenek kwasowy+wodorotlenek-->sól+woda

metoda zachodzi tylko dla soli kwasów tlenowych(czyli, analogicznie jak u kwasów, dla takich soli, które mają w cząsteczce tlen - "O")

SO₂+2NaOH-->Na₂SO₃+H₂O  

P₄O₁₀+12KOH-->4H₃PO₄+6H₂O

 

6. metal+niemetal-->sól

metoda zachodzi tylko dla soli kwasów beztlenowych (czyli takich, które nie mają tlenu w cząsteczce); tutaj należy pamiętać o tym, że większość niemetali(wypisałam powyżej przy kwasach, o których mowa) występuje w postaci cząsteczkowej.

Cu+Cl₂-->CuCl₂

2Na+F₂-->BaF₂

 

oraz metody strąceniowe - warunkiem trzech pozostałych reakcji jest to, ze jeden z powstałych produktów musi być osadem(czyli być nierozpuszczalny w wodzie; wyznacznikiem jest tabela rozpuszczalności wodorotlenków i soli, przykładową wrzucam w załącznik)

 

7. sól₁+kwas₁-->sól₂+kwas₂

CaCl₂+H₂CO₃-->CaCO₃[strzałka w dół] + 2HCl

Na₂SiO₃+2HNO₃-->2NaNO₃+H₂SiO₃[strzałka w dół]

 

8. sól₁+wodorotlenek₁-->sól₂+wodorotlenek₂

FeCl₃+3NaOH-->Fe(OH)₃[strzałka w dół]+3NaCl

Sn(NO₃)₄+4KOH-->Sn(OH)₄[strzałka w dół] + 4KNO₃

 

9. sól₁+sól₂-->sól₃+sól₄

AgNO₃+NaCl-->AgCl[strzałka w dół]+NaNO₃

3CuCl₂+2Li₃PO₄-->Cu₃(PO₄)₂[strzalka w dół] + 6LiCl

 

Troszkę bardziej szczegółowo metody strąceniowe omówiłam tu: http://zadane.pl/zadanie/2676193

 

 

Dysocjacja soli:

Sole dysocjują na kationy metalu i aniony reszty kwasowej.

 

Przykłady:

NaCl-->Na⁺ + Cl⁻

Pb(NO₃)₄-->Pb⁴⁺ + 4NO₃⁻

K₂CO₃-->2K⁺ + CO₃²⁻

BaBr₂-->Ba²⁺ + 2Br⁻

 

==================================================================

To jest taka jakby "podstawowa wiedza" bo mogłabym się tu bawić w szczegółową charakterystykę związków ale to co napisałam jest najważniejsze i na poziomie gimnazjum najbardziej potrzebne. W razie pytań pisz (wiem powtarzam się) ;)