mon1195
1. GENEZA UTWORU. Akcja "Potopu" rozgrywa się w latach 1655-1656 w czasie najazdu szwedzkiego na Polskę. W powieści można odnaleźć nawiązania do wojny moskiewskiej i dowódcy wojsk moskiewskich - Chowańskiego. Miejsce akcji wyznaczają szlaki podróżowania głównych bohaterów. Akcja powieści rozgrywa się na Litwie, Żmudzi i Koronie (głównie). Autor wprowadził postacie historyczne jak np. Andrzej Kmicic, Oleńka Billewiczówna, Jan Skrzetuski, Michał Wołodyjowski czy żołnierze Kmicica.
2. CHARAKTERYSTYKA ANDRZEJA KMICICA Andrzej Kmicic, chorąży orszański, właściciel Lubicza, po raz pierwszy pojawia się w Wodoktach, u Oleńki. Szybko się zakochuje w Oleńce, ale minie rok zanim się z nią połączy. W Lubiczu wraz ze swoimi kompanami wszczyna bijatyki. W odwecie za śmierć kolegów pali wieś. Odrzucony przez Oleńkę, poryw ją, ale zostaje ona uwolniona przez Michała Wołodyjowskiego. Kmicic jawi się, jako hulaka, porywczy, nieodpowiedzialny, skłonny do bijatyk. Jest dumny, gwałtowny, kieruje się ambicją, jest mściwy. Cechuje go odwaga, fantazja i skłonność do ryzyka. Po spotkaniu z Wołodyjowskim Kmicic uświadamia sobie swoje wady i zaczyna rozumieć, że oddala się od Oleńki. Kmicic, zwiedziony obietnicą Radziwiłła ułatwienia małżeństwa z Oleńką, przysięga mu wierność. Służy Radziwiłłowi, aż do momentu odkrycia prawdy, co wywołuje początek wielkiej przemiany wewnętrznej. Kmicic dostrzega swoje błędy, potępia się i pragnie dokonać zemsty. Od tej pory pod przybranym nazwiskiem Babinicz stara się odkupić swoje winy. Pokonuje wojska szwedzkie pod Jasną Górą. Następnie udaje się na Śląsk w poszukiwaniu Jana Kazimierza. Przyłącza się do jego orszaku. Walczy w oddziałach Czarnieckiego, w obronie Warszawy, ratuje Oleńkę z rąk Bogusława Radziwiłła. Prawdę o Kmicicu wyjawia Jan Kazimierz i dzięki jemu Kmicic odzyskuje Oleńkę i bierze z nią ślub. Staje się wzorem patrioty, zmienia się w pokornego, skromnego Polaka. Jego czyny stają się rozważne i przemyślane, a jego odwaga rozsławia jego imię w całym kraju.
3. KMICIC, JAKO BOHATER DYNAMICZNY Kmicic to przykład bohatera dynamicznego, ponieważ w trakcie rozwoju akcji przechodzi wewnętrzną przemianę. Z hulaki staje się patriotą, bohaterem w obronie niepodległości i ojczyzny. Czynnikiem wywołującym przemianę jest miłość do Oleńki.
4. KMICIC, JAKO BOHATER ROMANTYCZNY Kmicic to postać, która zawiera różne elementy tradycji kulturowych i literackich. W zachowaniu i osobowości Kmicic przypomina bohatera romantycznego, którego cechuje: - indywidualizm (jest waleczny, dumny, porywczy) - wewnętrzne rozdarcie (połączenie dobra ze złem) - tragizm (zdrada Kmicica) - romantyczna miłość do Oleńki - poświęcenie dla ojczyzny - samotność bohatera, odtrącenie przez społeczeństwo, brak oparcia, uznawany przez wszystkich za zdrajcę
5. LOSY BOHATERA Po śmierci Herakliusza Billewicza Kmicic dostaje w spadku Lubicz oraz rękę jego wnuczki Oleńki. Dochodzi do spotkania Kmicica i Oleńki, którzy od razu zakochują się w sobie. W Lubiczu Kmicic przyłącza się do swoich żołnierzy i do wspólnej zabawy. Dochodzi do demolki pamiątek rodzinnych Bielewiczów. Oleńka po raz pierwszy zawodzi się na Andrzeju. Widząc umierających towarzyszy, Kmicic obiecuje zemstę. Pali wioskę Butrymów. Tym postępowaniem zraża do siebie szlachtę Laudańską i Oleńkę. Gdy Wołodyjowski dowiaduje się o porwaniu Oleńki przez Kmicica, wraz ze szlachtą rusza jej na pomoc i uwalnia Oleńkę. Kmicic przyjmuje propozycję Wołodyjowskiego i dochodzi do pojedynku, w którym ranny zostaje Andrzej Kmicic. Razem z Wołodyjowskim spotykają Radziwiłła, który próbuje zjednoczyć całą szlachtę. Obiecuje Kmicicowi pomoc w odzyskaniu Oleńki w zamian za jego wierność. Kmicic wiernie służy Radziwiłłowi. Po spotkaniu z księciem Bogusławem, dowiaduje się o planach Radziwiłła i postanawia zemstę. Zmienia swoje nazwisko na Babinicz. Udaje się do króla Jana Kazimierza. W Częstochowie spowiada się księdzu Kordeckiemu, który poznaje całą prawdę o Babiniczu. Babinicz zwycięża podczas najazdu szwedzkiego na Jasnej Górze. Zaczyna kierować się na Śląsk do Jana Kazimierza, gdzie przyłącza się do jego wojsk. Pod Nowym Targiem Kmicic zostaje ciężko ranny i zdradza królowi swoje prawdziwe nazwisko. Jeszcze wiele razy Kmicic udowodnił swoją odwagę, męstwo i bohaterstwo. Walczył pod wodzą Czarnieckiego i Sapiehy. Kmicic przedostaje się do Prus i toczy wojny z wrogiem. Po powrocie do kraju dowiaduje się o klęsce Jana Kazimierza pod Warszawą. Walki Kmicica przynoszą mu sławę. Ściąga on Szwedów, a w decydującej bitwie rozbija ich. Ranny i wyczerpany wojną powraca do Lubicza. Którejś niedzieli wybiera się na mszę, w której udział biorą też żołnierze z chorągwi Laudańskiej. Zagłoba wraz z Wołodyjowskim przywożą list, w którym król wyznaje całą prawdę i zasługi Kmicica. Oleńka przebacza ukochanemu. Wkrótce potem odbywa się ślub, po którym Andrzej Kmicic udaje się na wojnę.
Akcja "Potopu" rozgrywa się w latach 1655-1656 w czasie najazdu szwedzkiego na Polskę. W powieści można odnaleźć nawiązania do wojny moskiewskiej i dowódcy wojsk moskiewskich - Chowańskiego. Miejsce akcji wyznaczają szlaki podróżowania głównych bohaterów. Akcja powieści rozgrywa się na Litwie, Żmudzi i Koronie (głównie). Autor wprowadził postacie historyczne jak np. Andrzej Kmicic, Oleńka Billewiczówna, Jan Skrzetuski, Michał Wołodyjowski czy żołnierze Kmicica.
2. CHARAKTERYSTYKA ANDRZEJA KMICICA
Andrzej Kmicic, chorąży orszański, właściciel Lubicza, po raz pierwszy pojawia się w Wodoktach, u Oleńki. Szybko się zakochuje w Oleńce, ale minie rok zanim się z nią połączy.
W Lubiczu wraz ze swoimi kompanami wszczyna bijatyki. W odwecie za śmierć kolegów pali wieś. Odrzucony przez Oleńkę, poryw ją, ale zostaje ona uwolniona przez Michała Wołodyjowskiego. Kmicic jawi się, jako hulaka, porywczy, nieodpowiedzialny, skłonny do bijatyk. Jest dumny, gwałtowny, kieruje się ambicją, jest mściwy. Cechuje go odwaga, fantazja i skłonność do ryzyka.
Po spotkaniu z Wołodyjowskim Kmicic uświadamia sobie swoje wady i zaczyna rozumieć, że oddala się od Oleńki.
Kmicic, zwiedziony obietnicą Radziwiłła ułatwienia małżeństwa z Oleńką, przysięga mu wierność. Służy Radziwiłłowi, aż do momentu odkrycia prawdy, co wywołuje początek wielkiej przemiany wewnętrznej. Kmicic dostrzega swoje błędy, potępia się i pragnie dokonać zemsty.
Od tej pory pod przybranym nazwiskiem Babinicz stara się odkupić swoje winy. Pokonuje wojska szwedzkie pod Jasną Górą. Następnie udaje się na Śląsk w poszukiwaniu Jana Kazimierza. Przyłącza się do jego orszaku. Walczy w oddziałach Czarnieckiego, w obronie Warszawy, ratuje Oleńkę z rąk Bogusława Radziwiłła. Prawdę o Kmicicu wyjawia Jan Kazimierz i dzięki jemu Kmicic odzyskuje Oleńkę i bierze z nią ślub. Staje się wzorem patrioty, zmienia się w pokornego, skromnego Polaka. Jego czyny stają się rozważne i przemyślane, a jego odwaga rozsławia jego imię w całym kraju.
3. KMICIC, JAKO BOHATER DYNAMICZNY
Kmicic to przykład bohatera dynamicznego, ponieważ w trakcie rozwoju akcji przechodzi wewnętrzną przemianę. Z hulaki staje się patriotą, bohaterem w obronie niepodległości i ojczyzny. Czynnikiem wywołującym przemianę jest miłość do Oleńki.
4. KMICIC, JAKO BOHATER ROMANTYCZNY
Kmicic to postać, która zawiera różne elementy tradycji kulturowych i literackich. W zachowaniu i osobowości Kmicic przypomina bohatera romantycznego, którego cechuje:
- indywidualizm (jest waleczny, dumny, porywczy)
- wewnętrzne rozdarcie (połączenie dobra ze złem)
- tragizm (zdrada Kmicica)
- romantyczna miłość do Oleńki
- poświęcenie dla ojczyzny
- samotność bohatera, odtrącenie przez społeczeństwo, brak oparcia, uznawany przez wszystkich za zdrajcę
5. LOSY BOHATERA
Po śmierci Herakliusza Billewicza Kmicic dostaje w spadku Lubicz oraz rękę jego wnuczki Oleńki. Dochodzi do spotkania Kmicica i Oleńki, którzy od razu zakochują się w sobie. W Lubiczu Kmicic przyłącza się do swoich żołnierzy i do wspólnej zabawy. Dochodzi do demolki pamiątek rodzinnych Bielewiczów. Oleńka po raz pierwszy zawodzi się na Andrzeju. Widząc umierających towarzyszy, Kmicic obiecuje zemstę. Pali wioskę Butrymów. Tym postępowaniem zraża do siebie szlachtę Laudańską i Oleńkę. Gdy Wołodyjowski dowiaduje się o porwaniu Oleńki przez Kmicica, wraz ze szlachtą rusza jej na pomoc i uwalnia Oleńkę. Kmicic przyjmuje propozycję Wołodyjowskiego i dochodzi do pojedynku, w którym ranny zostaje Andrzej Kmicic. Razem z Wołodyjowskim spotykają Radziwiłła, który próbuje zjednoczyć całą szlachtę. Obiecuje Kmicicowi pomoc w odzyskaniu Oleńki w zamian za jego wierność. Kmicic wiernie służy Radziwiłłowi. Po spotkaniu z księciem Bogusławem, dowiaduje się o planach Radziwiłła i postanawia zemstę. Zmienia swoje nazwisko na Babinicz. Udaje się do króla Jana Kazimierza. W Częstochowie spowiada się księdzu Kordeckiemu, który poznaje całą prawdę o Babiniczu. Babinicz zwycięża podczas najazdu szwedzkiego na Jasnej Górze. Zaczyna kierować się na Śląsk do Jana Kazimierza, gdzie przyłącza się do jego wojsk. Pod Nowym Targiem Kmicic zostaje ciężko ranny i zdradza królowi swoje prawdziwe nazwisko. Jeszcze wiele razy Kmicic udowodnił swoją odwagę, męstwo i bohaterstwo. Walczył pod wodzą Czarnieckiego i Sapiehy. Kmicic przedostaje się do Prus i toczy wojny z wrogiem. Po powrocie do kraju dowiaduje się o klęsce Jana Kazimierza pod Warszawą. Walki Kmicica przynoszą mu sławę. Ściąga on Szwedów, a w decydującej bitwie rozbija ich. Ranny i wyczerpany wojną powraca do Lubicza. Którejś niedzieli wybiera się na mszę, w której udział biorą też żołnierze z chorągwi Laudańskiej. Zagłoba wraz z Wołodyjowskim przywożą list, w którym król wyznaje całą prawdę i zasługi Kmicica. Oleńka przebacza ukochanemu. Wkrótce potem odbywa się ślub, po którym Andrzej Kmicic udaje się na wojnę.