Question

Potrzebne mi na dzisiaj!

OPisz kiedy i gdzie unia polsko litweska w XIV i XV wieku została zawarta i jakie były jej postanowienia,Prosze nie wklejać

oraz dokłądnie funkcjonowanie sejmu wielkiego (walnego)

Answer 1

Wiek XIV-unia w Krewie

Unia w Krewie to unia personalna czyli połaczona osobą władcy.Odrębne były instytucje polityczne,prawa i polityka zagraniczna.Została podpisana w 1385 roku w okresie zagrożenia Polski i Litwy przez Krzyżaków .Unia tak nakazywała Jagielle poślubienie Jadwigi w zamian Litwa miała przyjąć chrzest i Litwa zostanie przyłączona do Polski,oraz że pomoże odzyskać ziemie utracone przez Polskę (Ślask i Pomorze)

Wiek XV-unia Wilno i Radom (1401 rok)Okres kiedy Witold zostaje pobity przez Tatarów nad Worsklą i istnieje realne zagrożenie przez Zakon i Moskwę podboju kraju.Dlatego też Witold musi uznać zwierzchnictwo Jagiełły i Korony,a wzamian Jagiełło uzna dożywotną udzielną władzę Witolda na Litwie.

 

Unia w Horodle (2 X 1413 rok)

Unia ta podpisana w czasie kiedy trwa zagrożenie obu krajów a szlachta litewska chce mieć takie same przywileje jak szlachta polska.Uzgodniono na niej,że Litwini i Polacy będą się porozumiewać przed wyborem swych władców.Największe rodziny bojarskie zostały przyjęte do herbów polskich.Pewne przywileje i instytucje zostaną rozciągnięte na Litwę.

Unia wileńska (1499 rok)

Na skutek porazki Polski wzmocniona pozycja Litwinów i potwierdzenie odrębności Litwy.Nastąpiło dalsze zbliżenie ustrojowe Polski i Litwy.

SEJM WALNY:

Sejm walny (silny) to zjazd przedstawicieli szlachty wyłonionej na sejmikach ziemskich.Składał sie z trzech stanów sejmujących:senatu,króla i izby poselskiej.

Sejm walny uchwalał ustawy,podatki,zwoływał pospolite ruszenie oraz zawierał traktaty pokojowe,kontrolowal skarb i podejmował uchwały większością głosów.

Tp król miał prawo zwoływania wspólnego zjazdu izby poselskiej i senatu.Ustawa Nihil novi przyznawała sejmowi walnemu najwazniejszą rolę w państwie.Tylko sejm mógl stanowic o nowych prawach.

 

SEJM WIELKI (Czteroletni)

Obrady sejmu rozpoczęły sie 6 października 1788.Przewodniczyl im marszałek Stanisław Małachowski.Nazwany został Sejmem Wielkim ponieważ była to podwójna kadencja i podwójny skład posłów.

Wokół tego dejmu powstały trzy stronnictwa polityczne:

-Stronnictwo Patriotyczne (chciało przeprowadzenia reform)

-Stronnictwo królewskie (ich cel to wzmocnienie władzy królewskiej)

-Stronnictwo hetmańskie (chcieli utrzymania dotychczasowego ustroju)

Do najwazniejszych uchwał Sejmu Wielkiego zaliczymy likwidacje Rady Nieustającej oraz zwiększenie liczby wojska do 100 tysięcy.Opodatkowane zostało duchowieństwo i szlachta.Uchwalono prawo o miastach królewskich.Od tej pory mieszczanie mieli prawo nabywać ziemię i obejmować wyższe stanowiska.Jednak najważniejszą rzeczą osiągniętą przez Sejm Wielki było uchwalenie Konstytucji czyli najwazniejszego dokumentu w pastwie,który określał ustrój oraz sposób rządzenia.Uchwalenie konstytucji zostało przegłosowane w sejmie 3 maja.O jej wejściu w życie zadecydowało 110 posłów przy 72 głosach sprzeciwu.Teks konstytucji został zaprzysiężony przez króla.Do najważniejszych postanowień konstytucji zaliczymy:

-wladza ustwodawcza należala do sejmu

-władza wykonawcza to król i Straż Praw

-Polska miała być monarchią dziedziczna

-zniesiono liberum veto

-częścią konstytucji było prawo o miastach

ochrona chłopów

-likwidacja odrębności Korony i Litwy

-religia katolicka to religia panujaca w państwie.

Konstytucja 3 maja była pierwsza w Europie i drugą na świecie.

Konstytucja miała wzmocnić Rzeczpospolitą,a to nie podobalo się Rosji i Prusom.Nawet w Polsce byli jej przeciwnicy (Szczęsny Potocki,Ksawery Branicki i inni).To właśnie przeciwnicy konstytucji podpisali akt konfederacji,który został ogłszony w Targowicy i w tym czasie wojska rosyjskie wkroczyły na tereny Rzeczypospolitej.