Question

Podobienstwa i roznice luteranizmu z kotalicyzmem , specyficzne obrzedy i struktura luteranizmu

Answer 1

LUTERANIZM:
*uznawanie tylko 2 sakramentów (chrzest i komunia),
*odrzucenie kultu Maryi i świętych,
*pismo św. jest jedynym źródłem wiary,
*wiara jest ufnością wobec Boga i posłuszeństwem jego woli, a dopiero owocem wiary są dobre uczynki,
*głową kościoła jest Jezus, a nie papież.

Duchowni - księża przewodniczą obrzędom i organizują je. Nie obowiązuje ich celibat. Popularny w niektórych Kościołach protestanckich tytuł "pastora" nie jest, niemal w ogóle, używany.

KATOLICYZM:
*uznawanie 7 sakramentów (chrzest, bierzmowanie, eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, kapłaństwo, małżeństwo),
*zwierzchnikiem kościoła jest papież,
*uznawanie kultu Maryi,
*moralność chrześcijańska nie jest moralnością kazuistyczną, ale polega na wzroście w cnotach, nadprzyrodzonych (dzięki łasce, od chwili chrztu) i ludzkich.

Duchowni przewodzą mszę świętą. Obowiązuje ich celibat.

Answer 2

Ewangelicki kościół Jezusowy od początku związanyjest z dziejami Reformacji, która wkroczyła na Ziemię cieszyńską w I połowie XVIw.

Po śmierci księżnej Elżbiety Lukrecji (1653), ostatniej z rodu Piastów cieszyńskich, gwałtowna kontrreformacja spowodowała w 1654 r. utratę wszystkich kościołów przez ewangelików, nabożeństwa odbywały się potajemnie m.in. na Równicy.

Na skutek interwencji króla szwedzkiego Karola II, cesarz austriacki Józef I musiał ewangelikom przyznać pewne prawa, określone w Ugodzie Altransztackiej. Wydany dwa lata później na podstawie Ugody "Reces Egzekucyjny" w art. 16 zezwolił ewangelikom Śląska na budowę sześciu kościołów, m.in. "niedaleko miasta" Cieszyna.

Dnia 24 maja 1709 r. nastąpiła uroczystość urzędowego wyznaczenia miejsca pod budowę kościoła. W dniu 2 czerwca 1709 r. odbyło się po 55 latach niewoli religijnej pierwsze nabożeństwo ewangelickie. Na wyznaczonym poza murami obronnymi miejscu wybudowano tymczasowy kościół drewniany, po czym przystąpiono do budowy obecnego koościoła, który mimo trudności finansowych i materiałowych - świątynię budowano z dobrowolnych składek społeczeństwa ewangelickiego - ukończono w roku 1723. Wieżę, o wysokości 72m dobudowano w roku 1750, na której umieszczono pierwszy piorunochron w Cieszynie.

Twórcą projektu, a zarazem budowniczym był Jan Jerzy Hausrücker.

Budowla wzniesiona jest w stylu barokowym na planie szerokiego krzyża z półkoliście zamkniętym prezbiterium. Wewnątrz znajdują się trzypiętrowe galerie (pawłacze) w formie naw bocznych, na przedłużeniu których mieszczą się kaplica chrztów i kaplica przedpogrzebowa. Chór muzyczny wsparty jest na sześciu kolumnach.

We wnętrzu, o wysokości 26m, na ppierwszym planie widać ołtarz barokowy, który przez swe monumentalne rozwiązanie stanowi niezwykle piękny fragment kościoła. Ołtarz ten o wysokości 17m i 8 m szerokości wykonany został w roku 1766 przez cieszyńskiego rzeźbiarza Józefa Prackera (1730-1790). Zdobią go cztery postacie ewangelistów o nadnaturalnej wielkości oraz na szczycie cztery postacie anoiołów. Obraz ołtarzowy "Ostatnia wieczerza", malowany przez Fryderyka Oesera (1717-1799) to kopia słynnego obrazu Vicenta Juana Macipa z muzeum Prado w Madrycie.

Po prawej stronie ołtarza stoi popiersie z brązu króla szwedzkiego Karola XII (1682-1718) - podarunek ludności szwedzkiej z roku 1933. Po lewej stronie ołtarza umieszczona jest chrzcielnica w stylu klasycystycznym z końca XVIII w. Po bokach ołtarza dwa portale klasycystyczne z pierwszej połowy XIX w. Umieszczono w nich tablice pamiątkowe zmarłych w obozach koncentracyjnych księży Karola Kulisza i Józefa Nierostka.

Nie mniej wartościowym dziełem sztuki jest barokowa ambona zbudowana w roku 1785. Jest ona wysoka na 10,40m. Zdobi ją w zwieńczeniu rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego, a podtrzymuje ją postać anioła. Twórcą jej mógł być również Józef Pracker.

Organy, przy zachowaniu pierwotnego barokowego stylu obudowy, odnowione zostały po raz trzeci w roku 1923 przez wmontowanie do nich 2067 nowych piszczałek o wielkości od 6cm do 6m. Posiadają trzy klawiatury i 36 rejestrów. Dzwony stalowe w ilości 3 sztuk zakupione zostały w roku 1922 w Westfalii.

Podziemia - pojedyncze komory, częściowo zasypane, służyły do końca XVIIIw., jako miejsca grzebalne. Przestrzeń kościoła obejmuje 1635m2. Długość wynosi 54m, szerokość 38m, wysokość 26m, do szczytu dachu 37m. Kościół posiada około 3500 miejsc siedzących, a pomieścić może 7000 wiernych.

W zakrystii znajduje się szereg portretów księży, którzy działali w tutejszej parafii, m.in. ks. Leopolda Marcina Otto (1819-1892).