Question

Podaj różnice pomiędzy powstaniem listopadowym a styczniowym.

Answer 1

Edną z różnic pomiędzy tymi powstaniami była forma konspiracji. W powstaniu listopadowym brali udział przede wszystkim młodzi. Powstanie styczniowe było już oparte na szerszej bazie społecznej (duży udział mieszczan) i objęło nawet oficerów armii rosyjskiej. W 1830 roku większość społeczeństwa pragnęła spokoju, co znalazło odzwierciedlenie w wydarzeniach nocy listopadowej. Wtedy to powstańców uratowało wsparcie najuboższych mieszkańców Warszawy. Z kolei szeroki zasięg konspiracji związanej z powstaniem styczniowym znajdował szeroki oddźwięk czego przykładem były liczne manifestacje i msze. Spiskowcy w Szkole Podchorążych nie mieli programu, uważali, że po wybuchu powstania politycy staną na jego czele. Obóz „czerwonych” miał swój program, czego wyrazem było wydanie Manifestu Rządu Tymczasowego (22.01.1863r). Władza w powstaniu listopadowym działała legalnie, na czele powstania stanęły sejm i rząd zaś w powstaniu styczniowym władze musiały działać w konspiracji, co utrudniało prowadzenie walki (stworzono Polskie Państwo Podziemne, z którego doświadczenia korzystano Polacy będą korzystać w czasie I i II wojny światowej). Przed wybuchem powstania listopadowego Polacy byli wielokrotnie prowokowani, przez m.in. politykę prowadzoną przez Konstantego. Z kolei przed powstaniem styczniowym Rosja szła na ustępstwa (dowodem tego była wizyta wielkiego księcia Konstantego II w Warszawie), gdyż pragnęła spokoju, aby móc spokojnie przeprowadzić reformy wewnętrzne po wojnie krymskiej. Różnice były też w przygotowaniu zbrojnym obu powstań. W 1830r Polacy byli w lepszej sytuacji niż w 1863, gdyż posiadali regularną, przeszkoloną i uzbrojoną armie. Dlatego toczone walki nie miały charakteru partyzantki, tak jak w powstaniu styczniowym. Powstańcy styczniowi nie mieli armii (ta została rozwiązana po upadku powstania listopadowego). Walczący często wyposażeni byli w drągi lub widły. Stąd też te bronie (oraz strzelba myśliwska) stały się symbolami powstania styczniowego. Gdy upadało powstanie listopadowe siły polskie przewyższały liczebnie siły rosyjskie, ale brak było wiary w zwycięstwo. Powstanie styczniowe wykrwawiło się w długiej walce trwającej ponad 2 lata (listopadowe trwało raptem niecały rok). Walki w ramach powstania listopadowego zasadniczo ograniczały się do terenów Królestwa Polskiego, natomiast powstanie styczniowe ogarnęło nie tylko tereny polskie, ale też Ukrainę, Litwę czy Białoruś. Po upadku powstania listopadowego emigracja podjęła od razu myśl dalszej walki o niepodległość. Po upadku powstania styczniowego, społeczeństwo przytłoczone zostało klęską i poniesionymi stratami, dlatego popularne stały się hasła pozytywizmu (m.in. praca u podstaw oraz praca organiczna).

Answer 2

Powstanie listopadowe: 1830-1831; wybuchło na skutek nieprzestrzegania przez cara Aleksandra I konstytucji, atak na Belweder, atak na arsenał, podpalenie browarów na Solcu.
Powstanie styczniowe: 22/23 stycznia 1863, przyczyna była branka; rozproszone odziały partyzanckie stoczyły walki z poteżną armia rosyjską.