Question

Pilnie potrzebuje porównanie tkanek nabłonkowych, łącznych, mięśniowych na dziś oczekuję pełnej odpowiedzi !

Answer 1

Nabłonek

Cechy charakterystyczne

Lokalizacja

Funkcje

jednowarstwowy płaski

spłaszczone wielobocznie komórki, których jądra umieszczone są centralnie

opłucna, otrzewna, osierdzie, tylny nabłonek rogówki, pęcherzyki płucne, naczynia krwionośne, owodnia, torebka Bowmana w nerce

wyścielająca, ochronna, umożliwia dyfuzję gazów, filtracja niektórych substancji rozpuszczonych w płynach ustrojowych

jednowarstwowy sześcienny

komórki równościenne, w których jądra umieszczone są centralnie

kanaliki nerkowe, przewody wyprowadzające gruczołów, nabłonek płciowy w jajniku, przednia powierzchnia soczewki w oku, ucho środkowe,

wchłanianie (np. resorpcja kanalikowa w nefronach) oraz wydzielanie, transportowanie sodu i potasu

jednowarstwowy walcowaty

tworzą go wysokie komórki o kształcie nieregularnych graniastosłupów ich jądra znajdują się w dolnej warstwie cytoplazmy

górny odcinek układu oddechowego, znaczna część przewodu pokarmowego, jajowód, macica

wydzielanie i przemieszczanie śluzu, wchłanianie, transportowanie niektórych substancji

jednowarstwowy wielorzędowy

współtworzą wysokie komórki przypominające powyginane graniastosłupy oraz komórki niższe o klinowatym kształcie, jądra umieszczone na różnej wysokości w wielu rzędach

krtań, oskrzela, moczowody, miedniczka nerkowa, pęcherz moczowy

ochronna, wydzielnicza, transportująca,

wielowarstwowy płaski

z kilku warstw komórek, z których zewnętrzne są wyraźnie spłaszczone

skóra, wyściółka jamu ustnej, pochwa, przedni nabłonek rogówki, przedsionek nosa,

funkcja ochronna; nieznaczny udział w transporcie, okrywająca, wyścielająca, wydalnicza

 

Rodzaje tkanek łącznych

 

Występowanie w organizmie

Cechy wyróżniające

Funkcje

zarodkowa (mezenchyma)

w rozwoju zarodkowym wypełnia przestrzenie między narządami; dojrzałym organizmie w bardzo niewielkiej ilości

komórki gwiaździste (astrocyty); niewiele substancji międzykomórkowej, jej galaretowata substancja podstawowa nie zawiera włókien

Mają charakter totipotencjalny, daje początek wszystkim innym rodzajom tkanek łącznych, odpowiada za procesy regeneracji

luźna

tworzy warstwę podskórną, otacza nerwy, naczynia krwionośne i mięśnie

różne typy komórek, w tym fibroblasty wytwarzające włókna; półpłynna substancja międzykomórkowa; wielka elastyczność zapewniona przez bardzo liczne włókna retikulinowe

magazynowanie płynów i soli mineralnych, przytwierdzanie skóry do mięśni i innych struktur, udział w metabolizmie

zbita

głębsze warstwy skóry, wiązadła, ścięgna

duża wytrzymałość mechaniczna dzięki bardzo licznym włóknom kolagenowym

przenoszenie sił, mocowanie mięśni do kości, buduje ścięgna i torebki stawowe

sprężysta

tkanka płucna, ściany tętnic

dzięki rozgałęzionym włóknom elastynowym jest rozciągliwa i powraca do wyjściowych rozmiarów

nadawanie elastyczności

siateczkowata

zrób szpiku kostnego, gruczołów, wątroby, śledziony

liczne włókienka istoty międzykomórkowej zawierające kolagen

funkcja podporowa

tłuszczowa

warstwa podskórna, otoczenie niektórych narządów wewnętrznych

bardzo niewiele substancji międzykomórkowej; tłuszcz gromadzony wewnątrz komórek, początkowo gwieździstych, w miarę gromadzenia tłuszczów w cytoplazmie zmieniający kształt na kulisty, dzieli się na tłuszczową i brunatną

magazynowanie tłuszczów, izolacja termiczna, podtrzymywanie nerek i gruczołów mlecznych, rezerwa metabolizmu

chrzęstna

szkielet zarodka; w dorosłym organizmie jako

chrząstka włóknista (krążki międzykręgowe, spojenie łonowe, łąkotki)

szklista (powierzchnie stawowe kości długich, przegroda nosa, pierścienie w ścianach dróg oddechowych, część chrząstek krtani, chrzęstne części żeber)

sprężysta: (małżowina uszna, przewód słuchowy, trąbka Eustachiusza, niektóre chrząstki krtani i nagłośni, koniec nosa)

obfita substancja międzykomórkowa, brak unerwienia i naczyń krwionośnych, komórki chrzęstne (chondrocyty) położone w jamkach i otoczone substancją podstawową;

chrząstka włóknista: dużo włókien kolagenowych i elastycznych

chrząstka sprężysta: dużo włókien elastycznych, brak kolagenowych

chrząstka szklista: dużo włókien kolagenowych, brak elastycznych

zmniejsza tarcia między powierzchniami stawowymi, nadawanie elastyczności

kostna

główna tkanka szkieletowa w dorosłym organizmie

komórki kości (osteocyty) ułożone w jamkach kostnych tworzą koncentryczne warstwy (blaszki kostne) otaczające kanały Haversa, poprzez, które biegną naczynia włosowate i nerwy; w obfitej substancji międzykomórkowej magazynowane są substancje mineralne w tym fosforan wapnia

podtrzymanie i ochrona narządów wewnętrznych, miejsce przyczepu mięśni szkieletowych, magazynowanie wapnia

krew

serce i naczynia krwionośne

różne rodzaje komórek (erytrocyty, trombocyty, leukocyty) zawieszone w płynnej substancji międzykomórkowej

transport gazów oddechowych, substancji odżywczych, zbędnych produktów przemiany materii, hormonów, wyrównywanie temperatury wewnętrznej, funkcje obronne

limfa

naczynia i zatoki limfatyczne, węzły chłonne, przestrzenie międzykomórkowe w różnych narządach

bezbarwny przesącz krwi zawierający limfocyty

wypełnianie przestrzeni w jamach ciała, tworzenie limfocytów, niszczenie zużytych krwinek i obcych antygenów, transport substancji pokarmowych

 

Rodzaje tkanki mięśniowej

Kryterium

Mięśnie szkieletowe (poprzecznie prążkowane)

Mięśnie gładkie

Mięsień sercowy (poprzecznie prążkowane)

położenie

zewnętrzna muskulatura związana z kostnym szkieletem, oczodoły, język, przełyk, odbytnica, cewka moczowa

ściany przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, moczowych i rozrodczych, skóra właściwa

mięsień przedsionków, komór, początkowe odcinki naczyń krwionośnych odchodzących od serca

kształt i wielkość komórek

wydłużone, cylindryczne, od kilku mm do 50 cm, tępo zakończone, nierozgałęzione

wydłużone, wrzecionowate, ostro zakończone, nierozgałęzione

wydłużone, cylindryczne, rozgałęzione i zlewające się; oprócz typowych komórek mięśniowych – także komórki układu bodźcowo-przewodzącego

prążkowanie

występuje

brak

występuje

liczba jąder

wiele

jedno

jedno lub dwa

położenie jąder komórkowych

peryferyczne (pod błoną komórkową)

centralne

centralne

typ kontroli

włókna ruchowe układu somatycznego; skurcz pod kontrolą świadomości

włókna układu autonomicznego; skurz poza kontrolą świadomości

włókna układu autonomicznego; skurz poza kontrolą świadomości

szybkość skurczu

bardzo duża

niewielka

średnia

zdolność do trwania w skurczu

niewielka

znaczna

średnia

zdolność wydzielnicza

brak

brak

występuje

samoistne wytwarzanie potencjałów czynnościowych

brak

brak

występuje

rozprzestrzenianie pobudzenia w tkance

tylko poprzez synapsy nerwowo-mięśniowe

przez synapsy oraz przez kontakty między komórkami mięśniowymi

poprzez własny układ bodźcowo przewodzący i połączenia cytoplazmatyczne między komórkami

 

Wspólne cechy nabłonków:

duże możliwości regeneracyjne

zwarty układ komórek

oddzielają organizm od otaczającego je środowiska

pozwala na wymianę gazową

ułatwia odbiór bodźców

wyścielają narządy i jamy ciała

Funkcje tkanek łącznych:

wypełniająca

odżywcza

transportowa

mechaniczna

obronna

Podział tkanek łącznych:

właściwa:

wiotka

zbita

tłuszczowa

siateczkowata

zarodkowa

oporowa:

chrzęstna

kostna

płynna:

krew

limfa

Typy włókien:

kolagenowe: zbudowane są z kolagenu czyli białka złożonego nierozpuszczalnego w wodzie, włókna te występują w ścięgnach, chrząstkach, kościach i skórze właściwej,

sprężyste (elastyczne): zbudowane są z białka elastyny, która ulega rozciąganiu, obecne są w naczyniach krwionośnych i chrząstce sprężystej

retikulinowe: tworzą one drobną sieć, występują, np. w węzłach chłonnych

Budowa tkanki chrzęstnej:

a) chondrocyty: komórki chrzęstne

b) substancja międzykomórkowa z różnymi typami włókien

Budowa tkanki kostnej:

a) osteocyty: komórki kostne

b) substancja międzykomórkowa z włóknami osseinowymi, wysycona solami mineralnymi (solami wapnia i fosforu)

Budowa tkanki zbitej: kanał Haversa (w nim naczynia krwionośne i nerwy), osteocyt, blaszka kostna, jamka kostna.