Question

Opisz ustrój polityczny i gospodarczy Sparty

Answer 1

Na czele państwa spartańskiego stało dwóch królów. Ich władza miała charakter dziedziczny. Po śmierci jednego z królów władzę po nim obejmował jego najstarszy syn. Władza królewska była sprawowała kolegialnie. Każda z podejmowanych decyzji państwowych wymagała zgody obu monarchów. W konsekwencji doprowadziło to do osłabienia władzy królewskiej w państwie. Władza królewska w Sparcie nie miała charakteru nieograniczonego. Król mógł zostać posądzony o znieważenie bogów, a to stawało się podstawą do wdrożenia postępowania sądowego przeciwko niemu.

Answer 2

Otóż kiedy zostały podbite ziemie Lakonii i Mesenii (tereny polis spartańskiej) grupą panującą oczywiście zostali najeźdźcy, czyli spartiaci. Była to najmniej liczna grupa społeczeństwa. Przejęli oni całą ziemię, po czym podzielili ją między siebie na równe części zwane nadziałami albo klaros. Nie były to jednak ziemie przyznawane na własność spartiatom. Używali jak gdyby własności państwa, której nie mogli w dodatku sprzedawać. Stąd też sami siebie nazywali "wspólnotą jednakowych". Wśród spartiatów nie było wewnętrznych podziałów. Wszyscy mieli tą samą pozycję wobec powszechnego prawa. Spartiaci uzyskiwali pełnię praw po trzydziestym roku życia. Musieli koniecznie się ożenić (inaczej straciliby prawa obywatelskie) i nie wolno im było pracować. Dbali także o to, aby nikt z niższych warstw się bardziej niż oni nie wzbogacił. Służyli za to w wojsku już od najmłodszych lat, a przygotowywało ich do tego tak zwane wychowanie spartańskie. Drugą co do ważności grupą w polis byli periojkowie - ludność żyjąca na terenach otaczających Spartę. Nie mieli oni praw politycznych, ale za to uzyskali wolność osobistą. Powoływani byli w chwilach zagrożenia do wojska lekkozbrojnego. Zajmowali się głównie handlem i rzemiosłem. Byli zobowiązani do płacenia podatków na rzecz państwa. Najniżej w hierarchii znajdowali się heloci, czyli ludność podbita. Nie mieli oni ani praw politycznych, ani wolności osobistych. Musieli pracować na działkach spartiatów i płacić im daniny (oddawali połowę uzyskanych plonów). Byli swoistymi niewolnikami - nie wolno im było opuszczać uprawianej ziemi. Cechą odznaczającą ustrój społeczny w Sparcie było to, że klasy społeczne były zamknięte, to znaczy, że nie można było przedostać się z jednej do drugiej (zarówno heloci nie mogli zostać spartiatami, jak i spartiaci helotami). System służby wojskowej, jaki utworzono w Sparcie (to, że tylko ludzie wolni mogli służyć w wojsku) miał przede wszystkim zapobiec buntom ludności poddanej, czyli helotom, którzy byli najbardziej uciskaną i najliczniejszą grupą wśród społeczeństwa Sparty.. Naturalnie wychowanie spartańskie miało także zwiększyć obronność kraju przed atakami z zewnątrz.