Question

Omów budowę cząsteczek( wzory i budowa cząsteczki):

a) glukozy I

b) fruktozy II

c) sacharozy I

d) maltozy II

e) celulozy I

f) skrobi II

Answer 1

Cząsteczka glukozy o wzorze sumarycznym C6H12O6 zbudowana jest z 6 atomów węgla, 6 atomów tlenu i 12 atomów wodoru oraz występuje w niej 5 grup hydroksylowych i jedna aldehydowa. Poniżej przedstawiony jest wzór strukturalny glukozy (według projektu Fischera) - jeden z szesnastu izomerów. 

Fruktoza, właściwie D(-)-fruktoza (C6H12O6, cukier owocowy, lewuloza), ketoheksoza, , acetonie, pirydynie, temperatura topnienia 102-104C. Redukuje roztwór Fehlinga i odczynnik Tollensa. D-fruktoza występuje w owocach i miodzie, reszta D-fruktozy wchodzi w skład oligosacharydów i polisacharydów, z których może być otrzymywana na drodze hydrolizy.
Pentozy, monosacharydy zawierające pięć atomów węgla w cząsteczce. Do najważniejszych należą: arabinoza, ksyloza, deoksyryboza, ryboza, rybuloza.

Sacharoza jest disacharydem, czyli cukrem złożonym z dwóch reszt monosacharydowychpołączonych ze sobą wiązaniem glikozydowym. Naturalnie występująca (+)-sacharoza zbudowana jest z reszty fruktozy (β-D-fruktofuranozy) oraz glukozy (α-D-glukopiranozy). Grupy te są połączone za pomocą wiązania α,β-1,2-glikozydowego. Wg systematycznego nazewnictwa węglowodanów jest to α-D-glukopiranozylo-β-D-fruktofuranozyd lub β-D-fruktofuranozylo-α-D-glukopiranozyd[2].

Należy do cukrów nieredukujących, o czym świadczy negatywny wynik próby Trommera. W kwaśnym środowisku hydrolizuje do fruktozy i glukozy wg schematu:

Pod wpływem stężonego kwasu siarkowego sacharoza ulega zwęgleniu:

C12H22O11 → 12C + 11H2OSkrobia ( C6H10O5)n występuje w wielu roślinach lecz w największych ilościach w ziarnach zbóż i w bulwach ziemniaków. W skład ziaren skrobiowych wchodzą dwa wielocukry, tj. amyloza i amylopektyna. Amyloza występuje wewnątrz ziarna, rozpuszcza się łatwo w wodzie. Amylopektyna zawarta w powłoce ziarna jest nierozpuszczalna. W związku z tym ziarna skrobi nie rozpuszczają się w wodzie, lecz tworzą w niej zawiesinę, natomiast ziarna uszkodzone są rozpuszczalne.
Cechą charakterystyczną skrobi jest jej zdolność barwienia się na kolor ciemnofioletowy pod wpływem jodu. Zabarwienie jest wywołane adsorpcją jodu na powierzchni ziarn.
Podczas ogrzewania z kwasami lub pod wpływem enzymów skrobia ulega hydrolizie. Początkowo powstaję dekstryny, które barwione jodem przybierają kolor ciemnoczerwony, następnie rozkładają się do maltozy i glukozy.Celuloza stanowi główny składnik błon komórkowych roślin, dlatego często jest nazywana błonnikiem. Zbudowana jest z cząstek o kształcie nitkowatym. Pojedyncze cząsteczki celulozy łączą się ze sobą, tworząc tzw. micele. Taka budowa zapewnia celulozie dużą wytrzymałość mechaniczną.
Chemicznie czysta celuloza jest białą masą włóknistą, nierozpuszczalną w wodzie, kwasach, ługach ani rozpuszczalnikach organicznych.