Trucizny dostają się do organizmu różnym drogami: 1. Przez przewód pokarmowy - leki, różnego rodzaju substancje chemiczne, trujące grzyby, itp. 2. Przez drogi oddechowe - np. tlenek węgla 3. Przez skórę - ukąszenia węży, owadów 4. Bezpośrednio do krwiobiegu - środki odurzające, narkotyki 5. Wieloma drogami: przez przewód pokarmowy, drogi oddechowe, skórę - np. środki ochrony roślin
Przyczyną zatrucia może być: 1. Pomyłka 2. Nieświadomość - dzieci 3. Lekkomyślność 4. Nadużycie - np. alkoholu 5. Zamach samobójczy Ogólne zasady postępowania:
Zabezpieczyć miejsce zdarzenia. Odizolować poszkodowanego od trucizny (pamiętajmy o swoim bezpieczeństwie). Sprawdzić czynności życiowe. Zebrać niezbędne informacje: co? ile? kiedy? Wezwać pogotowie; w meldunku powinny znaleźć się następujące informacje: ilość zatrutych, przybliżony wiek poszkodowanych, rodzaj i stężenie trucizny, czas jaki upłynął od chwili wniknięcia substancji szkodliwej, objawy zatrucia i stan poszkodowanego. Wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe (podanie odtrutek, ew. spowodowanie wymiotów, odpowiednie ułożenie, okrycie, wsparcie psychiczne). Zabezpieczenie resztek pokarmu, opakowań po tekach, wymiocin. Odtrutki:
Ogólne:
powietrze, woda, zawiesina węgla aktywowanego (2 tabletki na szklankę wody). Osłaniające:
odtłuszczone mleko - w przypadku zatrucia kwasami, zasadami oraz szczawianami, białko jaja kurzego (4 białka na 2 szklanki wody) w przypadku zatrucia metalami ciężkimi, fenolem oraz substancjami żrącymi, zawiesina mąki - w przypadku zatrucia jodem (podajemy zawiesinę i wywołujemy wymioty dopóki będą miały niebieskawe zabarwienie), dodatkowo skrobia chroni błonę śluzową żołądka przed żrącym działaniem kwasów, mocna herbata - w - przypadku zatrucia alkaloidami (np. wilcza jagoda). Specyficzne:
mogą być stosowane tylko przez lekarza.
Usuwanie trucizn:
Trucizny kontaktowe spłukać z ciała, jeżeli trucizna nie powoduje oparzeń zdjąć przesiąkniętą nią odzież (patrz oparzenia chemiczne);
W przypadku zatrucia gazami należy przytomnego poszkodowanego wyprowadzić na świeże powietrze, rozluźnić odzież, zastosować pozycję półsiedzącą lub przeciwwstrząsową (w zależności od stanu);
W przypadku zatrucia drogą pokarmową - spowodować wymioty przez podanie lekko osolonej wody ( 1-2 łyżeczki soli na szklankę) lub podrażniając palcem podniebienie miękkie poszkodowanego;
Uwaga: Wymiotów nie wywołujemy:
u osób nieprzytomnych, przy zatruciach substancjami żrącymi, przy zatruciach detergentami (w przypadku ich połknięcia). Zatrucia doustne
Kwasami i zasadami:
Pierwsza pomoc:
nie zobojętniać, nie powodować wymiotów ze względu na możliwość powtórnego uszkodzenia ścian przełyku, podać odtrutki osłaniające: mleko odtłuszczone, białko jaja kurzego, zawiesinę węgla aktywowanego, wezwać pogotowie. Alkoholem etylowym:
Stężenie 0,004 % etanolu we krwi powoduje śmierć.
Objawy:
obniżenie wrażliwości na ból i zimno, zaburzenia w odbiorze wrażeń zmysłowych, utrudniona artykulacja, niezborność ruchów, zaburzenia w oddychaniu, śpiączka. Pierwsza pomoc:
u poszkodowanego przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla, poszkodowanego nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Alkoholem metylowym:
Stężenie 0,0002 % metanolu we krwi powoduje śmierć.
Objawy:
sina i zimna skóra, suchy kaszel, drgawki, zaburzenia widzenia, duszność, utrata przytomności. Pierwsza pomoc:
u przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla aktywowanego, u nieprzytomnego ułożyć w pozycji bezpiecznej, założyć opatrunek osłaniający na oczy, wezwać lekarza. Detergentami:
Objawy:
nudności, ból brzucha, podrażnienie i zaczerwienienie błon śluzowych. Pierwsza pomoc:
nie powodować wymiotów, nie podawać nic do picia. Lekami nasennymi:
Objawy:
senność, zaburzenia świadomości (odurzenie, utrata przytomności), obniżenie temperatury ciała, zaburzenia oddechu i krążenia. Pierwsza pomoc:
W zależności od gatunku i ilości spożytych grzybów objawy mogą występować w różnym czasie (od godziny do kilkudziesięciu godzin).
Objawy:
ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, ślinotok, zaczerwienienie twarzy, znaczne podniecenie, zamroczenie i odurzenie. Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla aktywowanego, wezwać pogotowie. Jadem kiełbasianym:
0,01 mg powoduje śmierć.Objawy pojawiają się dopiero po 1 dniu:
Objawy:
zawroty głowy, zaburzenia wzroku (podwójne widzenie), trudności w przełykaniu, na przemian ślinotok i suchość w ustach, bezgłos, zaburzenia w oddychaniu prowadzące do bezdechu. Pierwsza pomoc
jak najszybciej wezwać pogotowie. Wilczą jagodą:
Dawka śmiertelna: 7 owoców dla dziecka, 20 dla dorosłego.
Objawy:
zaczerwienienie twarzy, rozszerzenie źrenic, światłowstręt, suchość w ustach, przyspieszone tętno, podwyższenie temperatury ciała (do 40 C), złudzenia wzrokowo - słuchowe, niepokój. Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty, podać mocną herbatę i zawiesinę węgla aktywowanego, stosować zimne okłady na głowę, wezwać pogotowie.
Zatrucia przez drogi oddechowe:
Tlenkiem węgla:
Objawy:
ból i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, szum w uszach, utrata przytomności, duszność, bezdech. Pierwsza pomoc:
pamiętać o własnym bezpieczeństwie, wynieść poszkodowanego na świeże powietrze, sprawdzić czynności życiowe, ułatwić oddychanie (rozcięcie koszuli, paska, pozycja półsiedząca), wezwać pogotowie. Gazami drażniącymi:
Najczęściej spotykanymi zatruciami są zatrucia: chlorem, oparami lakierów, gazami nitrozowymi.
Objawy :
duszność, kaszel, ból oczu, łzawienie, ból głowy. Pierwsza pomoc:
wyniesienie poszkodowanego na świeże powietrze, zdjąć ubranie, spłukać skórę, przemyć oczy (w przypadku kontaktu), zapewnić spokój, wezwać pogotowie. Nikotyną:
Objawy:
nudności, wymioty, biegunka, ból i zawroty głowy. nadmierna potliwość, ślinotok. Pierwsza pomoc:
ułatwić oddychanie (rozluźnić koszulę, pasek, posadzić), podać mocną herbatę, w razie potrzeby wezwać pogotowie.
Trucizny dostają się do organizmu różnym drogami:
1. Przez przewód pokarmowy - leki, różnego rodzaju substancje chemiczne,
trujące grzyby, itp.
2. Przez drogi oddechowe - np. tlenek węgla
3. Przez skórę - ukąszenia węży, owadów
4. Bezpośrednio do krwiobiegu - środki odurzające, narkotyki
5. Wieloma drogami: przez przewód pokarmowy, drogi oddechowe, skórę -
np. środki ochrony roślin
Przyczyną zatrucia może być:
1. Pomyłka
2. Nieświadomość - dzieci
3. Lekkomyślność
4. Nadużycie - np. alkoholu
5. Zamach samobójczy
Ogólne zasady postępowania:
Zabezpieczyć miejsce zdarzenia.
Odizolować poszkodowanego od trucizny (pamiętajmy o swoim bezpieczeństwie).
Sprawdzić czynności życiowe.
Zebrać niezbędne informacje: co? ile? kiedy?
Wezwać pogotowie; w meldunku powinny znaleźć się następujące informacje:
ilość zatrutych,
przybliżony wiek poszkodowanych, rodzaj i stężenie trucizny,
czas jaki upłynął od chwili wniknięcia substancji szkodliwej,
objawy zatrucia i stan poszkodowanego.
Wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe (podanie odtrutek, ew. spowodowanie wymiotów, odpowiednie ułożenie, okrycie, wsparcie psychiczne).
Zabezpieczenie resztek pokarmu, opakowań po tekach, wymiocin.
Odtrutki:
Ogólne:
powietrze,
woda,
zawiesina węgla aktywowanego (2 tabletki na szklankę wody).
Osłaniające:
odtłuszczone mleko - w przypadku zatrucia kwasami, zasadami oraz szczawianami,
białko jaja kurzego (4 białka na 2 szklanki wody) w przypadku zatrucia metalami ciężkimi, fenolem oraz substancjami żrącymi,
zawiesina mąki - w przypadku zatrucia jodem (podajemy zawiesinę i wywołujemy wymioty dopóki będą miały niebieskawe zabarwienie), dodatkowo skrobia chroni błonę śluzową żołądka przed żrącym działaniem kwasów,
mocna herbata - w - przypadku zatrucia alkaloidami (np. wilcza jagoda).
Specyficzne:
mogą być stosowane tylko przez lekarza.
Usuwanie trucizn:
Trucizny kontaktowe spłukać z ciała, jeżeli trucizna nie powoduje oparzeń zdjąć przesiąkniętą nią odzież (patrz oparzenia chemiczne);
W przypadku zatrucia gazami należy przytomnego poszkodowanego wyprowadzić na świeże powietrze, rozluźnić odzież, zastosować pozycję półsiedzącą lub przeciwwstrząsową (w zależności od stanu);
W przypadku zatrucia drogą pokarmową - spowodować wymioty przez podanie lekko osolonej wody ( 1-2 łyżeczki soli na szklankę) lub podrażniając palcem podniebienie miękkie poszkodowanego;
Uwaga: Wymiotów nie wywołujemy:
u osób nieprzytomnych,
przy zatruciach substancjami żrącymi, przy zatruciach detergentami (w przypadku ich połknięcia).
Zatrucia doustne
Kwasami i zasadami:
Pierwsza pomoc:
nie zobojętniać,
nie powodować wymiotów ze względu na możliwość powtórnego uszkodzenia ścian przełyku,
podać odtrutki osłaniające: mleko odtłuszczone, białko jaja kurzego, zawiesinę węgla aktywowanego,
wezwać pogotowie.
Alkoholem etylowym:
Stężenie 0,004 % etanolu we krwi powoduje śmierć.
Objawy:
obniżenie wrażliwości na ból i zimno,
zaburzenia w odbiorze wrażeń zmysłowych,
utrudniona artykulacja, niezborność ruchów,
zaburzenia w oddychaniu,
śpiączka.
Pierwsza pomoc:
u poszkodowanego przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla,
poszkodowanego nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej.
Alkoholem metylowym:
Stężenie 0,0002 % metanolu we krwi powoduje śmierć.
Objawy:
sina i zimna skóra,
suchy kaszel,
drgawki,
zaburzenia widzenia,
duszność,
utrata przytomności.
Pierwsza pomoc:
u przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla aktywowanego,
u nieprzytomnego ułożyć w pozycji bezpiecznej,
założyć opatrunek osłaniający na oczy,
wezwać lekarza.
Detergentami:
Objawy:
nudności,
ból brzucha,
podrażnienie i zaczerwienienie błon śluzowych.
Pierwsza pomoc:
nie powodować wymiotów,
nie podawać nic do picia.
Lekami nasennymi:
Objawy:
senność,
zaburzenia świadomości (odurzenie, utrata przytomności),
obniżenie temperatury ciała,
zaburzenia oddechu i krążenia.
Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty,
podać zawiesinę węgla aktywowanego,
okresowo kontrolować czynności życiowe,
wezwać pogotowie.
Grzybami:
W zależności od gatunku i ilości spożytych grzybów objawy mogą występować w różnym czasie (od godziny do kilkudziesięciu godzin).
Objawy:
ból brzucha,
nudności, wymioty, biegunka,
ślinotok,
zaczerwienienie twarzy,
znaczne podniecenie, zamroczenie i odurzenie.
Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty,
podać zawiesinę węgla aktywowanego,
wezwać pogotowie.
Jadem kiełbasianym:
0,01 mg powoduje śmierć.Objawy pojawiają się dopiero po 1 dniu:
Objawy:
zawroty głowy,
zaburzenia wzroku (podwójne widzenie),
trudności w przełykaniu,
na przemian ślinotok i suchość w ustach,
bezgłos,
zaburzenia w oddychaniu prowadzące do bezdechu.
Pierwsza pomoc
jak najszybciej wezwać pogotowie.
Wilczą jagodą:
Dawka śmiertelna: 7 owoców dla dziecka, 20 dla dorosłego.
Objawy:
zaczerwienienie twarzy,
rozszerzenie źrenic, światłowstręt,
suchość w ustach,
przyspieszone tętno,
podwyższenie temperatury ciała (do 40 C),
złudzenia wzrokowo - słuchowe,
niepokój.
Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty,
podać mocną herbatę i zawiesinę węgla aktywowanego,
stosować zimne okłady na głowę,
wezwać pogotowie.
Zatrucia przez drogi oddechowe:
Tlenkiem węgla:
Objawy:
ból i zawroty głowy,
zaburzenia widzenia,
szum w uszach,
utrata przytomności,
duszność, bezdech.
Pierwsza pomoc:
pamiętać o własnym bezpieczeństwie,
wynieść poszkodowanego na świeże powietrze,
sprawdzić czynności życiowe,
ułatwić oddychanie (rozcięcie koszuli, paska, pozycja półsiedząca),
wezwać pogotowie.
Gazami drażniącymi:
Najczęściej spotykanymi zatruciami są zatrucia: chlorem, oparami lakierów, gazami nitrozowymi.
Objawy :
duszność, kaszel,
ból oczu, łzawienie,
ból głowy.
Pierwsza pomoc:
wyniesienie poszkodowanego na świeże powietrze,
zdjąć ubranie, spłukać skórę, przemyć oczy (w przypadku kontaktu),
zapewnić spokój,
wezwać pogotowie.
Nikotyną:
Objawy:
nudności, wymioty, biegunka,
ból i zawroty głowy.
nadmierna potliwość,
ślinotok.
Pierwsza pomoc:
ułatwić oddychanie (rozluźnić koszulę, pasek, posadzić),
podać mocną herbatę,
w razie potrzeby wezwać pogotowie.