Question

Nazwy uzywane dawniej do liczenia towarów

Answer 1

Pręt
stopa
mendel
palec
sążeń
mila
łokieć

Answer 2

Pręt,palec,stopa,mila,sążeń,kopa,łokieć ,pikent

Answer 3

Poszperałam troszeczkę w necie i jest tego mnóstwo. Poniżej przedstawiam dawne jednostki masy i długości (oraz ilości wywodzące się z systemu dwunastkowego):

 

Dawne jednostki miar

sążeń (siąg) - największa szerokość rozkrzyżowanych poziomo rąk

łokieć mały (kupiecki) - odległość od końcu średniego palca do pachy

piędź - największa rozwartość miedzy końcami palców wielkiego i małego

palec (cal) - miara zwana calem równa szerokości ośmiu ziaren jęczmienia

stopa - szerokość skiby ziemi, odległość miedzy rzędami kartofli

pręt (pertyka, laska do mierzenia) - 15 stóp, 7/ 1 łokcia

garniec - miara nasypna ( większa ) i nalewana, nazwa pochodzi od garści zagarniającej do gatrnka sypane zboża lub zlewane płyny

Podstawową jednostką długości była 1 linia równa 2 mm,
kwarta odpowiadała objętości 1 litra,
1 granik równał się 8 miligramom

 

Nowopolskie jednostki:

długości:
sążeń = 3 łokcie = 6 stóp = 72 cale = 864 linie = 1728 milimetrów
łokieć = 2 stopy = 4 ć wierci = 24 cale = 288 linii = 576 milimetrów
stopa = 288 mm: ć wierć = 6 cali = 144 mm; 76 cal = 12 linii = 24 milimetry
pręt = 15 stóp = 180 cali = 4320 milimetrów
mila = 4 ć wierć mile = 8 półć wierć mili, czyli staje milowe = 14816 łokci = 8534,3 metra

masy:
cetnar = 4 kamienie = 100 funtów = 1600 uncji = 3200 łutów = 12800 drachm = 38400 skrupułów = 921600 granów = 5068800 graników = 40,550 kg
kamień = 25 funtów = 10,138 kg
funt = 32 łuty = 0.406 kg
łut = 0.013 kg
granik = 0.000008 kg

 

Nazwy liczb (ilości) wywodzące się z systemu dwunastkowego

 

sztuka [szt]1
tuzin ----- > 12sztuk

mendel ----> 15sztuk

mendel chłopski -à 16sztuk

kopa ------- > 60sztuk

gros ------à 144sztuki -----à 12 tuzinów

 

Dawne, częściowo jeszcze używane miary

1 mila pol. = 8 staj = 8,634 km
1 staja = 246 prętów = 1,066 km
1 pręt = 7,5 łokci = 2,5 sążnia
1 sążeń = 3 łokcie = 6 stop
1 stopa = 12 cali, 1 cal = 30,48 mm
1 włóka pol. = 30 morg. = 16,796 ha
1 mórg =  100 prętów = 16 800 łok.2
1 korzec = 32 garnce
1 garniec = 4 kwarty = 16 kwaterek
1 łaszt zboża = 30 korcy = 3840 l
1 joch austr. = 57,554 a

Miary staropolskie

1 antał = kilkanaście garncy
1 bakar = 4 beczki
1 baryła = 24 garnce
1 cal = szerokość wielkiego palca
1 centnar warszawski = 160 funtów
1 centnar lwowski = 128 funtów
1 czasza == 12 garncy
1 czyntakor = pół sztuki tkaniny
1 ćwierć krakowska = 42 garnce
1 ćwiertnia = 16 garncy
1 dłoń = 4 cale, szósta część łokcia
1 drelink = 30 wiader wina
1 funt = 32 łuty
1 garniec warszawski = 4 kwarty (od 1764)
1 garniec litewski = 3 kwarty
1 gonek = w płótnie: szer. 1 cala
1 halba = pół kwarty
1 huba = 34 morgi trzystuprętowe
1 jutrzyna == ok. 1 morga ziemi ornej
1 kamień = 25, 32 lub 60 funtów
1 karwatka = kwaterka
1 koniuszka = 2 garnce obłoku
1 korzec = 4 ćwierci po 8 garncy (od 1764)
1 kul = 10 - 15 snopków lnu
1 łan = 42 morgi trzystuprętowe (od 1793)
1 ławka = dziesiąta cześć pręcika
1 łokieć = 2 stopy, 4 ćwierci, 24 cale
1 łut == 32-ga cześć funta
1 maca = 4 korce zboża
1 małdr = 4 korce zboża
1 miednica = 12 garnca miedzi
1 ośmina = połowa ćwierci
1 płosa = 12 zagonów ziemi
1 połanek = pół łanu
1 powłócz = 15 morgów
1 połsztuczek = 6 łokci płótna
1 pręcik = dziesiąta część pręta
1 pręt = 15 stop
1 pudłak = 4 korce miodu
1 rączka = 10 garncy miodu
1 rostka = 24 korce w górnictwie
1 staje = 220 lub 120 kroków
1 stągiew = 50 garncy
1 stopa = 22 centymetry
1 szanek = 24 lub 48 garncy zboża
1 syfunt = ok. 200 kg
1 walwas = ok. 1 korca