W piątek 16 kwietnia Benedykt XVI obchodził swoje 83. urodziny, a 19 kwietnia – 5. rocznicę wyboru na najwyższy urząd w Kościele. Poniżej przedstawiamy kalendarium życia i pontyfikatu 265. następcy św. Piotra.
16 kwietnia 1927: w Marktl am Inn w diecezji pasawskiej w rodzinie Josepha i Marii Ratzingerów przychodzi na świat trzecie dziecko – Joseph. Dzieciństwo i młodość spędza on w Traunstein nieopodal granicy austriackiej.
1945: pod koniec II wojny światowej J. Ratzinger zostaje wcielony do wojska jako pomocnik w artylerii przeciwlotniczej.
1946-51: studiuje filozofię i teologię we Fryzyndze i Monachium.
1951: święcenia kapłańskie – 29 czerwca.
1953: zdobywa stopień doktora pracą o św. Augustynie, pt. „Lud i Dom Boży w nauce św. Augustyna o Kościele” i zostaje wykładowcą dogmatyki i teologii fundamentalnej we Fryzyndze.
1957: habilitacja rozprawą o św. Bonawenturze pt. „Teologia dziejów u św. Bonawentury”.
1958: zostaje profesorem kolegium we Fryzyndze.
1959-66: zostaje profesorem w Bonn.
1962-65: podczas Soboru Watykańskiego II ks. Ratzinger jest teologicznym doradcą kard. Josefa Fringsa, arcybiskupa Kolonii i przewodniczącego episkopatu RFN. Współpracuje nad ostateczną wersją najważniejszych dokumentów soborowych. Później zajmuje ważne stanowiska w Konferencji Biskupów Niemieckich i w Międzynarodowej Komisji Teologicznej w Watykanie.
1966-69: profesor w Tybindze.
1969-77: profesor w Ratyzbonie, gdzie pełni też funkcję wicerektora uniwersytetu.
1977: 25 marca Paweł VI mianuje ks. J. Ratzingera arcybiskupem Monachium i Fryzyngi. Jego zawołaniem biskupim są słowa: „Współpracownik prawdy”. Sakrę nowy biskup przyjmuje 28 maja z rąk biskupa Würzburga – Josefa Stangla, a 27 czerwca zostaje kardynałem.
1978: w dniach 16-24 września – wysłannik papieski na III Międzynarodowy Kongres Mariologiczny w Guayaquil (Ekwador); w sierpniu i październiku tegoż roku uczestnik dwóch konklawe, które wybrało najpierw Jana Pawła I, a następnie Jana Pawła II.
1981: 25 listopada Jan Paweł II powołuje go na prefekta Kongregacji Nauki Wiary, z czym łączy się również stanowisko przewodniczącego Papieskiej Komisji Biblijnej i Międzynarodowej Komisji Teologicznej.
1982: 15 lutego ustępuje z urzędu arcybiskupa Monachium i Fryzyngi.
1983: w pierwszych latach pełnienia przez kard. Ratzingera funkcji prefekta Kongregacji pojawiają się polemiki z teologią wyzwolenia, m.in. z ks. Gustavo Gutierrezem z Peru (1983) oraz z braćmi Clodovisem i Leonardo Boffami z Brazylii (1984/85). W kwietniu 1986 r. ukazuje się „Instrukcja o niektórych aspektach teologii wyzwolenia”, która łagodzi konflikty i toruje drogę dla teologii wyzwolenia nie ukierunkowanej na marksizm.
1992: 5 grudniu przedstawiono w Watykanie Katechizm Kościoła Katolickiego, opracowywany od 1986 r. pod kierownictwem kard. Ratzingera.
2000: ogłoszona przez kard. Ratzingera deklaracja „Dominus Iesus” (6 sierpnia) o jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła wywołuje burzliwą debatę na całym świecie.
2001: kardynał mówi o trudach sprawowanego urzędu: w jednym z wywiadów we wrześniu oświadczył, że „życie człowieka Kościoła na kierowniczym stanowisku jest bardzo trudne”. Dlatego marzy, że przyjdzie czas, kiedy będzie mógł jeszcze napisać kilka książek. Na prośbę papieża pełni jednak nadal ten urząd.
2002: 30 listopada zostaje dziekanem Kolegium Kardynalskiego.
2004: szerokim echem odbija się dyskusja kard. Josepha Ratzingera z filozofem Jürgenem Habermasem.
2005
2 kwietnia: umiera Jan Paweł II. Kard. J. Ratzinger jako dziekan Kolegium Kardynalskiego przewodniczy 8 kwietnia Mszy św. żałobnej i od 18 kwietnia kieruje obradami konklawe mającego wybrać nowego papieża.
19 kwietnia: w drugim dniu zgromadzenia kardynałów, w czwartym głosowaniu kard. J. Ratzinger zostaje wybrany 265. papieżem, przybierając imię Benedykt XVI. Nawiązuje w tym do „papieża pokoju” Benedykta XV oraz patrona Europy i założyciela zakonu benedyktynów, św. Benedykta z Nursji. Jest pierwszym Niemcem na tym stanowisku od czasów Wiktora II (1055-57).
13 maja: Benedykt XVI wyraża zgodę na otwarcie procesu beatyfikacyjnego swego poprzednika Jana Pawła II.
18-21 sierpnia: podczas pierwszej podróży zagranicznej papież udaje się do Kolonii na XX Światowy Dzień Młodzieży i odprawia Mszę św. dla miliona młodych ludzi. Jest to najliczniejsza Msza św. w historii Niemiec.
2006
25 stycznia: Benedykt XVI ogłasza swoją pierwszą encyklikę „Deus caritas est” (Bóg jest miłością).
20 lutego: w tzw. sporze nt. karykatur Mahometa papież krytycznie odnosi się do protestów muzułmańskich w wielu krajach. Przypomina, że przemocy jako odpowiedzi na obrazę nie da się pogodzić z religią.
1 marca: papież rezygnuje ze stosowanego przez 1500 lat tytułu „patriarchy Zachodu”.
24-28 maja: druga podróż zagraniczna Benedykta XVI prowadzi do Polski – ojczyzny Jana Pawła II. Odwiedza Warszawę, Częstochowę, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice i Kraków, gdzie odprawia Mszę św. dla około miliona wiernych, a na zakończenie wizyty udaje się na teren byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie składa hołd ofiarom hitleryzmu.
8-9 lipca: podczas V Światowego Kongresu Rodzin w Walencji papież przypomina stanowisko Kościoła, że tradycyjna rodzina jest „niezbywalną i podstawową komórką społeczeństwa” i dlatego należy ją chronić oraz wspierać. W Mszy św. uczestniczy ponad milion osób.
9-14 września: Benedykt XVI odwiedza swoją bawarską ojczyznę: Monachium, Altötting, Marktl am Inn, Ratyzbonę i Fryzyngę. Wykład, jaki wygłasza na uniwersytecie w Ratyzbonie, wywołuje burzliwą dyskusję na całym świecie. Muzułmanie czują się dotknięci cytatem nt. proroka Mahometa. Watykan rozpoczyna dyplomatyczne zabiegi o zażegnanie konfliktu, a jednocześnie rozpoczyna się intensywny dialog z islamem.
28 listopada-1 grudnia: wizyta Benedykta XVI w Turcji. Okazją do spotkania z ekumenicznym patriarchą Konstantynopola Bartłomiejem I jest święto św. Andrzeja Apostoła. Największą jednak uwagę świata skupiły spotkania papieża z politykami i przedstawicielami muzułmanów oraz gesty pojednawcze wobec islamu, np. wizyta w Błękitnym Meczecie w Stambule. Obserwatorzy oceniają wizytę jako wielki sukces.
2007
14 marca: Kongregacja Nauki Wiary zgłasza zastrzeżenia do niektórych tez teologa wyzwolenia z Salwadoru, Jona Sobrino. Jest to pierwsze publiczne upomnienie teologa podczas obecnego pontyfikatu.
16 kwietnia: Benedykt XVI kończy 80 lat. Tego dnia ukazuje się niemieckie wydanie jego nowej książki – teologicznej rozprawy o Jezusie Chrystusie „Jezus z Nazaretu. Od chrztu w Jordanie do Przemienienia”.
9-13 maja: w ramach szóstej podróży zagranicznej, tym razem do Brazylii, Benedykt XVI otwiera V Zgromadzenie Ogólne Biskupów Ameryki Łacińskiej i Karaibów w Aparecidzie.
30 czerwca: ogłoszenie papieskiego listu do katolików chińskich. Wzywa on do zwarcia szeregów i domaga się pełnej wolności religijnej w tym kraju. Władzom chińskim Benedykt XVI proponuje dialog i normalizację stosunków dyplomatycznych.
7 lipca: Benedykt XVI ogłasza motu proprio „Summorum Pontificum”, dotyczące „stosowania liturgii rzymskiej sprzed reformy z 1970 r.”. Papież znosi w nim ograniczenia dotyczące korzystania z tradycyjnego Mszału, ułatwia sprawowanie Mszy św. w rycie trydenckim (po łacinie w formie przedsoborowej sprzed 1962 roku) jako „nadzwyczajnej formy liturgii Kościoła”.
7-9 września: pod hasłem „Patrzeć na Chrystusa” odbywa się pielgrzymka Benedykta XVI do Austrii. Głównym jej celem był udział papieża – „pielgrzyma wśród pielgrzymów” w obchodach 850-lecia istnienia maryjnego „sanktuarium wielu narodów” w Mariazell. Podróż ta zawierała też istotne przesłanie do Europy w formie apelu o poszanowanie chrześcijańskich wartości jako czynnika fundamentalnego dla jej tożsamości. Wizyta obfitowała w liczne apele o „odnowę życia i wiary”.
30 listopada: Benedykt XVI ogłasza swoją drugą encyklikę „Spe salvi”. Dokument ten określany jest jako „traktat o nadziei, zachęcający do refleksji nad sensem życia”. Papież podkreśla w nim, że świeckie obietnice i ślepa wiara w postęp nie wystarczają. Ten „medytacyjny, a zarazem refleksyjny” tekst prowadzi do „miejsc, w których można się uczyć nadziei i praktykować ją”.
2008
5 lutego: Benedykt XVI przychylił się do postulatu zmiany tekstu wezwania modlitwy wiernych za Żydów, zawartej w przedsoborowym Mszale Rzymskim z 1962 r. W nowym brzmieniu modlitwy, wchodzącej w skład liturgii wielkopiątkowej, zamiast słów „o nawrócenie Żydów” („Pro conversione Iudaeorum”) jest użyte ogólne sformułowanie „za Żydów” („Oremus et pro Iudaeis”). W modlitwie Kościół prosi o „oświecenie serc Żydów” i aby „cały Izrael został zbawiony, kiedy wszystkie narody wejdą do Twego Kościoła”.
15-20 kwietnia: Wezwanie amerykańskich katolików do odnowy swej wiary, a tamtejszego Kościoła do przejrzystego i uczciwego świadectwa w kontekście rosnących zagrożeń sekularyzacji – to główne przesłanie pielgrzymki Benedykta XVI do USA (Waszyngton i Nowy Jork). Towarzyszył jej apel o sprawiedliwy i zrównoważony rozwój i poszanowanie praw każdej osoby ludzkiej, wygłoszony w siedzibie ONZ. Na ósmą zagraniczną pielgrzymkę Benedykta XVI złożyły się m.in. spotkanie z prezydentem USA, dwie Msze z udziałem tysięcy wiernych, wystąpienie na forum ONZ, spotkania z duchowieństwem, młodzieżą i międzyreligijne nabożeństwo ekumeniczne oraz przejmująca modlitwa na Ground Zero.
28 czerwca: rozpoczął się Rok św. Pawła, który trwał do 29 czerwca 2009. Okazją do ogłoszenia go przez papieża była przypadająca w tym czasie 1950. rocznica nawrócenia Apostoła Narodów.
15-20 lipca: pod przewodnictwem Benedykta XVI odbywał się XXIII Światowy Dzień Młodzieży w Sydney pod hasłem: „Gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami”. Głównymi przesłaniami ŚDM były: duchowa odnowa chrześcijaństwa, społeczeństwa i Kościoła przez moc Ducha Świętego, przestroga przed duchową pustynią, apel o nową erę, w której egoizm, chciwość, powierzchowność zostaną zastąpione przez solidarność i wzajemny szacunek. Do wielkiej metropolii australijskiej przyjechało ok. 300 tys. młodych pielgrzymów ze 177 krajów świata.
12-15 września: Benedykt XVI pielgrzymował do Paryża i Lourdes. W stolicy Francji papież oddał hołd „umiłowanemu narodowi”, spotkał się z francuskim światem kultury; podczas nieszporów w katedrze Notre-Dame – z duchowieństwem a następnie z 60-tysięczną rzeszą młodych Francuzów. W Lourdes Benedykt XVI odwiedził miejsca związane z duchowym dojrzewaniem świętej Bernadety. Centralnym punktem pobytu Ojca Świętego w narodowym sanktuarium francuskim była Eucharystia z okazji 150. rocznicy objawień.
5-26 października: Benedykt XVI przewodniczył XII Zgromadzeniu Zwyczajnemu Synodu Biskupów nt. „Słowo Boże w życiu i misji Kościoła”. Uczestniczyło w nim 253 ojców synodalnych (w tym 10 przedstawicieli zakonów) z 13 katolickich Kościołów wschodnich, 113 konferencji biskupich, 25 urzędów Kurii Rzymskiej i Unii Wyższych Przełożonych Zakonnych, a także 41 ekspertów, 37 audytorów oraz 3 osoby zaproszone imiennie przez papieża.
2009
24 stycznia: Benedykt XVI zdjął ekskomunikę z czterech biskupów konsekrowanych w 1988 r. bez zgody Stolicy Apostolskiej przez abp. Marcela Lefebvre’a. Decyzja ta wzbudziła kontrowersje nie tylko w łonie samego Kościoła katolickiego, ale też wśród Żydów z powodu negujących holocaust wypowiedzi biskupa Richarda Williamsona, jednego z czterech hierarchów lefebrystów. W odpowiedzi na krytykę Benedykt XVI ogłosił 12 marca specjalny list do „braci biskupów”, w którym wyraża swe poruszenie i smutek z powodu reakcji, jakie wywołało – także w samym Kościele – zdjęcie ekskomuniki.
17-23 marca: Benedykt XVI odbył swą pierwszą pielgrzymkę do Afryki. W ciągu siedmiu dni odwiedził Kamerun (17-20 III) i Angolę (20-23 III). Papież przyjmowany z gorącą, afrykańską gościnnością przebywał w dwóch miastach: Jaunde i Luandzie. Choć była to podróż do dwóch państw, chciał on, jak sam przyznał, dzięki niej „symbolicznie objąć sercem cały kontynent”. Podczas podróży dotknął więc wszystkich „otwartych ran” Czarnego Lądu: głodu, epidemii AIDS, korupcji, nadużywania władzy, regionalnych konfliktów, bezdomnych, sierot i wdów, ludzi okrutnie prześladowanych, handlu ludźmi i wielu innych problemów.
28 kwietnia: Benedykt XVI odwiedził zniszczoną trzęsieniem ziemi Abruzję. Spędził trzy godziny w tym regionie środkowych Włoch, na terenach nawiedzonych przez kataklizm z 5 na 6 kwietnia.
8-15 maja: W ramach swej 12. podróży zagranicznej Benedykt XVI pielgrzymował do Ziemi Świętej. Odwiedził Jordanię, Izrael i Terytoria Palestyńskie. Jej pierwszym etapem była Jordania – od 8 do 11 maja, drugim Izrael – od 11 do 15 maja, a trzecim, 13 maja, Autonomia Palestyńska. Papież modlił się w miejscach świętych, zwłaszcza o pokój w Ziemi Świętej i na całym świecie. W trakcie pobytu w Jordanii podkreślał znaczenie pokojowego współżycia chrześcijan i muzułmanów. W Izraelu i na Terytoriach Palestyńskich wzywał przede wszystkim Żydów i Palestyńczyków do wzajemnego szacunku, pojednania i współpracy, podkreślając, że szczególną rolę w tych dążeniach powinna odgrywać Jerozolima – miejsce spotkania trzech religii monoteistycznych. Wielkim echem odbiła się wizyta Ojca Świętego przy Murze Płaczu oraz w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem.
19 czerwca: otwarcie Roku Kapłańskiego. Benedykt XVI ogłosił go w związku z przypadającą w 2009 r. 150. rocznicą śmierci patrona proboszczów, św. Jana Marii Vianneya. W liście na rozpoczęcie Roku Kapłańskiego papież nawiązał do cierpień powodowanych „niewiernością” niektórych duchownych, będącą dla świata powodem zgorszenia i odrzucenia Kościoła.
21 czerwca: Benedykt XVI odwiedził sanktuarium św. Pio z Pietrelciny w San Giovanni Rotondo.
28 czerwca: Zamknięcie Roku św. Pawła. Podczas Nieszporów sprawowanych w rzymskiej bazylice św. Pawła za Murami Benedykt XVI podkreślił nieustanną aktualność orędzia Apostoła Narodów.
7 lipca: trzecia encyklika Benedykta XVI „Caritas in veritate”, której tematem jest integralny rozwój ludzki w miłości i prawdzie. Papież adaptuje naukę społeczną Kościoła do wyzwań globalizującego się świata w dobie kryzysu. Integralny rozwój człowieka traktuje jako wartość nadrzędną wszelkiego postępu.
17 lipca: papież w szpitalu. Podczas wakacji w Les Combes w Dolinie Aosty Benedykt XVI upadł nocą w swoim pokoju i złamał przegub prawej ręki.
19 września: Benedykt XVI zapowiada odbycie Zgromadzenia Specjalnego Synodu Biskupów dla Bliskiego Wschodu. Odbędzie się ono w Watykanie w dniach 10-24 października 2010 roku nt. „Kościół katolicki na Bliskim Wschodzie: wspólnota i świadectwo: «Jeden duch i jedno serce ożywiały wszystkich wierzących» (Dz 4, 32)”.
26-28 września: Benedykt XVI pielgrzymuje do Republiki Czeskiej. Odwiedza Pragę, Brno i Stary Bolesławiec. Nadzieja, jaką niesie chrześcijaństwo zlaicyzowanej Europie i wezwanie chrześcijan do składania większego świadectwa we współczesnym świecie – to główne przesłanie papieża podczas jego XIII pielgrzymki zagranicznej. Wizyta w Czechach poprzedziła 20. rocznicę „aksamitnej rewolucji” i upadku dyktatury komunistycznej w Europie Środkowej i Wschodniej. Papież starał się ukazać piękno chrześcijaństwa i jego zdolność do odpowiedzi na najpoważniejsze egzystencjalne problemy zagubionego w materialistycznym świecie człowieka.
4-25 października: Benedykt XVI przewodniczył II Zgromadzeniu Specjalnemu Synodu Biskupów dla Afryki, które obradowało pod hasłem: „Kościół w Afryce w służbie pojednania, sprawiedliwości i pokoju. «Wy jesteście solą ziemi… wy jesteście światłem świata»”. W jego pracach uczestniczyło 236 biskupów i 9 przełożonych zakonnych, 29 ekspertów i 49 audytorów.
9 listopada: Benedykt XVI powołuje ordynariaty personalne dla byłych anglikanów. W konstytucji apostolskiej „Anglicanorum coetibus” i Normach Uzupełniających, wydanych przez Kongregację Nauki Wiary, zawarto procedury przechodzenia grup byłych anglikanów do Kościoła katolickiego. Nie będą one tworzyły oddzielnego obrządku, a jedynie odrębne struktury w obrębie rytu łacińskiego, wzorowane na ordynariatach wojskowych.
21 listopada: spotkanie papieża z artystami. W Kaplicy Sykstyńskiej zgromadziło się 260 przedstawicieli świata kultury, w tym dwaj Polacy: rzeźbiarz Igor Mitoraj i reżyser Krzysztof Zanussi.
2010
17 stycznia: Benedykt XVI odwiedził Synagogę Większą w Rzymie. Wezwał chrześcijan i Żydów do wspólnego świadectwa o istotnym znaczeniu Boga dla współczesnego świata. Była to po Kolonii i Nowym Jorku trzecia wizyta Benedykta XVI w synagodze.
14 marca: Benedykt XVI odwiedził rzymski zbór luterański Chrystusa (Christuskirche). Wraz z proboszczem parafii Chrystusa, pastorem Jensem Martinem Kruse przewodniczył nabożeństwu ekumenicznemu.
tom, ts
do spisu treści
Ramka
Pontyfikat w liczbach
Benedykt XVI odbył dotychczas 13 podróży zagranicznych, podczas których odwiedził 15 państw (wraz z Autonomią Palestyńską), w tym także Polskę (25-28 maja 2006) i – dwukrotnie – Niemcy. Po Włoszech podróżował dotychczas 26 razy, łącznie z letnimi wyjazdami w góry. Odwiedził 11 parafii rzymskich.
Podczas 63 beatyfikacji upoważnieni przez papieża przedstawiciele Kościoła ogłosili 774 nowych błogosławionych. Ponad połowie tych obrzędów – 39 – przewodniczył (emerytowany obecnie) prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. José Saraiva Martins, wynosząc na ołtarze 744 osoby, a 11 – jego następca na tym stanowisku abp Angelo Amato. Ponadto 19 czerwca 2005 uroczystości tego rodzaju przewodniczył w Warszawie po raz pierwszy ówczesny prymas Polski kard. Józef Glemp, ogłaszając trzech nowych błogosławionych.
W czasie 6 kanonizacji, którym zawsze przewodniczył osobiście Benedykt XVI, Kościół otrzymał 28 świętych.
Jako szafarz sakramentów Ojciec Święty wyświęcił osobiście – podczas 5 obrzędów – 106 kapłanów, a podczas dwóch obrzędów (29 IX 2007 i 12 IX 2009) udzielił sakry 11 biskupom (w tym metropolicie lwowskiemu abp. Mieczysławowi Mokrzyckiemu).
Benedykt XVI mianował dotychczas 14 biskupów polskich (pierwszym był Romuald Kamiński, powołany 8 czerwca 2005 na stanowisko biskupa pomocniczego diecezji ełckiej, a ostatnim, jak dotychczas, Andrzej Jeż, mianowany biskupem pomocniczym w Tarnowie 20 października ub.r.). Ponadto Ojciec Święty mianował 11 Polaków biskupami w innych krajach: Boliwii, Kazachstanie, na Ukrainie, w Brazylii, Argentynie i Republice Południowej Afryki oraz w Kurii Rzymskiej.
Przyjął 197 polityków: prezydentów, premierów, monarchów, ministrów spraw zagranicznych i szefów największych organizacji międzynarodowych, reprezentujących łącznie 99 państw oraz takie organizacje jak ONZ, FAO, Parlament Europejski, Liga Państw Arabskich i inne. Niektórych z tych polityków przyjmował dwu-, a nawet trzykrotnie. W tej ostatniej grupie był m.in. tragicznie zmarły pod Smoleńskiem prezydent Lech Kaczyński, którego Ojciec Święty przyjmował 26 stycznia 2006, 2 kwietnia 2007 i 18 maja 2008; ponadto prezydent podejmował papieża podczas jego pobytu w Polsce w maju 2006 r.
Na dwóch konsystorzach Benedykt XVI włączył w skład Kolegium Kardynalskiego 38 hierarchów, w tym dwóch Polaków: Stanisława Dziwisza i Stanisława Ryłkę. Zamierzał też mianować kardynałem bp. Ignacego Jeża, który zmarł jednak 16 października 2007, w przededniu ogłoszenia tej decyzji.
Papież przewodniczył dotychczas dwóm zgromadzeniom zwyczajnym Synodu Biskupów: nt. eucharystii (2-23 X 2005) i nt. Pisma Świętego (5-26 X 2008). Ogłosił 3 encykliki: „Deus caritas est” – o miłości Bożej (datowaną 25 XII 2005), „Spe salvi” – o nadziei chrześcijańskiej (30 XI 2007) i „Caritas in veritate” – o miłości w prawdzie (o tematyce społecznej; 29 VI 2009) oraz 1 adhortację apostolską – „Sacramentum caritatis” – o Eucharystii jako sakramencie miłości (22 II 2007). Ogłosił też hasła i teksty orędzi na 5 Światowych Dni Pokoju, 6 Światowych Dni Młodzieży, 5 Światowych Dni Środków Społecznego Przekazu.
Oryginalnymi inicjatywami duszpasterskimi tego papieża były Rok św. Pawła, trwający od 28 VI 2008 do 29 VI 2009 Rok św. Pawła i trwający obecnie Rok Kapłański (19 VI 2009-19 VI 2010).
W latach 2005-2009 odbyło się łącznie 207 środowych audiencji ogólnych, a w tych i innych masowych spotkaniach z papieżem (Anioł Pański, Regina Caeli, różne publiczne uroczystości liturgiczne) wzięło udział – według danych watykańskich – prawie 13,4 mln osób z całego świata.
Odpowiedź:
W piątek 16 kwietnia Benedykt XVI obchodził swoje 83. urodziny, a 19 kwietnia – 5. rocznicę wyboru na najwyższy urząd w Kościele. Poniżej przedstawiamy kalendarium życia i pontyfikatu 265. następcy św. Piotra.
16 kwietnia 1927: w Marktl am Inn w diecezji pasawskiej w rodzinie Josepha i Marii Ratzingerów przychodzi na świat trzecie dziecko – Joseph. Dzieciństwo i młodość spędza on w Traunstein nieopodal granicy austriackiej.
1945: pod koniec II wojny światowej J. Ratzinger zostaje wcielony do wojska jako pomocnik w artylerii przeciwlotniczej.
1946-51: studiuje filozofię i teologię we Fryzyndze i Monachium.
1951: święcenia kapłańskie – 29 czerwca.
1953: zdobywa stopień doktora pracą o św. Augustynie, pt. „Lud i Dom Boży w nauce św. Augustyna o Kościele” i zostaje wykładowcą dogmatyki i teologii fundamentalnej we Fryzyndze.
1957: habilitacja rozprawą o św. Bonawenturze pt. „Teologia dziejów u św. Bonawentury”.
1958: zostaje profesorem kolegium we Fryzyndze.
1959-66: zostaje profesorem w Bonn.
1962-65: podczas Soboru Watykańskiego II ks. Ratzinger jest teologicznym doradcą kard. Josefa Fringsa, arcybiskupa Kolonii i przewodniczącego episkopatu RFN. Współpracuje nad ostateczną wersją najważniejszych dokumentów soborowych. Później zajmuje ważne stanowiska w Konferencji Biskupów Niemieckich i w Międzynarodowej Komisji Teologicznej w Watykanie.
1966-69: profesor w Tybindze.
1969-77: profesor w Ratyzbonie, gdzie pełni też funkcję wicerektora uniwersytetu.
1977: 25 marca Paweł VI mianuje ks. J. Ratzingera arcybiskupem Monachium i Fryzyngi. Jego zawołaniem biskupim są słowa: „Współpracownik prawdy”. Sakrę nowy biskup przyjmuje 28 maja z rąk biskupa Würzburga – Josefa Stangla, a 27 czerwca zostaje kardynałem.
1978: w dniach 16-24 września – wysłannik papieski na III Międzynarodowy Kongres Mariologiczny w Guayaquil (Ekwador); w sierpniu i październiku tegoż roku uczestnik dwóch konklawe, które wybrało najpierw Jana Pawła I, a następnie Jana Pawła II.
1981: 25 listopada Jan Paweł II powołuje go na prefekta Kongregacji Nauki Wiary, z czym łączy się również stanowisko przewodniczącego Papieskiej Komisji Biblijnej i Międzynarodowej Komisji Teologicznej.
1982: 15 lutego ustępuje z urzędu arcybiskupa Monachium i Fryzyngi.
1983: w pierwszych latach pełnienia przez kard. Ratzingera funkcji prefekta Kongregacji pojawiają się polemiki z teologią wyzwolenia, m.in. z ks. Gustavo Gutierrezem z Peru (1983) oraz z braćmi Clodovisem i Leonardo Boffami z Brazylii (1984/85). W kwietniu 1986 r. ukazuje się „Instrukcja o niektórych aspektach teologii wyzwolenia”, która łagodzi konflikty i toruje drogę dla teologii wyzwolenia nie ukierunkowanej na marksizm.
1992: 5 grudniu przedstawiono w Watykanie Katechizm Kościoła Katolickiego, opracowywany od 1986 r. pod kierownictwem kard. Ratzingera.
2000: ogłoszona przez kard. Ratzingera deklaracja „Dominus Iesus” (6 sierpnia) o jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła wywołuje burzliwą debatę na całym świecie.
2001: kardynał mówi o trudach sprawowanego urzędu: w jednym z wywiadów we wrześniu oświadczył, że „życie człowieka Kościoła na kierowniczym stanowisku jest bardzo trudne”. Dlatego marzy, że przyjdzie czas, kiedy będzie mógł jeszcze napisać kilka książek. Na prośbę papieża pełni jednak nadal ten urząd.
2002: 30 listopada zostaje dziekanem Kolegium Kardynalskiego.
2004: szerokim echem odbija się dyskusja kard. Josepha Ratzingera z filozofem Jürgenem Habermasem.
2005
2 kwietnia: umiera Jan Paweł II. Kard. J. Ratzinger jako dziekan Kolegium Kardynalskiego przewodniczy 8 kwietnia Mszy św. żałobnej i od 18 kwietnia kieruje obradami konklawe mającego wybrać nowego papieża.
19 kwietnia: w drugim dniu zgromadzenia kardynałów, w czwartym głosowaniu kard. J. Ratzinger zostaje wybrany 265. papieżem, przybierając imię Benedykt XVI. Nawiązuje w tym do „papieża pokoju” Benedykta XV oraz patrona Europy i założyciela zakonu benedyktynów, św. Benedykta z Nursji. Jest pierwszym Niemcem na tym stanowisku od czasów Wiktora II (1055-57).
13 maja: Benedykt XVI wyraża zgodę na otwarcie procesu beatyfikacyjnego swego poprzednika Jana Pawła II.
18-21 sierpnia: podczas pierwszej podróży zagranicznej papież udaje się do Kolonii na XX Światowy Dzień Młodzieży i odprawia Mszę św. dla miliona młodych ludzi. Jest to najliczniejsza Msza św. w historii Niemiec.
2006
25 stycznia: Benedykt XVI ogłasza swoją pierwszą encyklikę „Deus caritas est” (Bóg jest miłością).
20 lutego: w tzw. sporze nt. karykatur Mahometa papież krytycznie odnosi się do protestów muzułmańskich w wielu krajach. Przypomina, że przemocy jako odpowiedzi na obrazę nie da się pogodzić z religią.
1 marca: papież rezygnuje ze stosowanego przez 1500 lat tytułu „patriarchy Zachodu”.
24-28 maja: druga podróż zagraniczna Benedykta XVI prowadzi do Polski – ojczyzny Jana Pawła II. Odwiedza Warszawę, Częstochowę, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice i Kraków, gdzie odprawia Mszę św. dla około miliona wiernych, a na zakończenie wizyty udaje się na teren byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie składa hołd ofiarom hitleryzmu.
8-9 lipca: podczas V Światowego Kongresu Rodzin w Walencji papież przypomina stanowisko Kościoła, że tradycyjna rodzina jest „niezbywalną i podstawową komórką społeczeństwa” i dlatego należy ją chronić oraz wspierać. W Mszy św. uczestniczy ponad milion osób.
9-14 września: Benedykt XVI odwiedza swoją bawarską ojczyznę: Monachium, Altötting, Marktl am Inn, Ratyzbonę i Fryzyngę. Wykład, jaki wygłasza na uniwersytecie w Ratyzbonie, wywołuje burzliwą dyskusję na całym świecie. Muzułmanie czują się dotknięci cytatem nt. proroka Mahometa. Watykan rozpoczyna dyplomatyczne zabiegi o zażegnanie konfliktu, a jednocześnie rozpoczyna się intensywny dialog z islamem.
28 listopada-1 grudnia: wizyta Benedykta XVI w Turcji. Okazją do spotkania z ekumenicznym patriarchą Konstantynopola Bartłomiejem I jest święto św. Andrzeja Apostoła. Największą jednak uwagę świata skupiły spotkania papieża z politykami i przedstawicielami muzułmanów oraz gesty pojednawcze wobec islamu, np. wizyta w Błękitnym Meczecie w Stambule. Obserwatorzy oceniają wizytę jako wielki sukces.
2007
14 marca: Kongregacja Nauki Wiary zgłasza zastrzeżenia do niektórych tez teologa wyzwolenia z Salwadoru, Jona Sobrino. Jest to pierwsze publiczne upomnienie teologa podczas obecnego pontyfikatu.
16 kwietnia: Benedykt XVI kończy 80 lat. Tego dnia ukazuje się niemieckie wydanie jego nowej książki – teologicznej rozprawy o Jezusie Chrystusie „Jezus z Nazaretu. Od chrztu w Jordanie do Przemienienia”.
9-13 maja: w ramach szóstej podróży zagranicznej, tym razem do Brazylii, Benedykt XVI otwiera V Zgromadzenie Ogólne Biskupów Ameryki Łacińskiej i Karaibów w Aparecidzie.
30 czerwca: ogłoszenie papieskiego listu do katolików chińskich. Wzywa on do zwarcia szeregów i domaga się pełnej wolności religijnej w tym kraju. Władzom chińskim Benedykt XVI proponuje dialog i normalizację stosunków dyplomatycznych.
7 lipca: Benedykt XVI ogłasza motu proprio „Summorum Pontificum”, dotyczące „stosowania liturgii rzymskiej sprzed reformy z 1970 r.”. Papież znosi w nim ograniczenia dotyczące korzystania z tradycyjnego Mszału, ułatwia sprawowanie Mszy św. w rycie trydenckim (po łacinie w formie przedsoborowej sprzed 1962 roku) jako „nadzwyczajnej formy liturgii Kościoła”.
7-9 września: pod hasłem „Patrzeć na Chrystusa” odbywa się pielgrzymka Benedykta XVI do Austrii. Głównym jej celem był udział papieża – „pielgrzyma wśród pielgrzymów” w obchodach 850-lecia istnienia maryjnego „sanktuarium wielu narodów” w Mariazell. Podróż ta zawierała też istotne przesłanie do Europy w formie apelu o poszanowanie chrześcijańskich wartości jako czynnika fundamentalnego dla jej tożsamości. Wizyta obfitowała w liczne apele o „odnowę życia i wiary”.
30 listopada: Benedykt XVI ogłasza swoją drugą encyklikę „Spe salvi”. Dokument ten określany jest jako „traktat o nadziei, zachęcający do refleksji nad sensem życia”. Papież podkreśla w nim, że świeckie obietnice i ślepa wiara w postęp nie wystarczają. Ten „medytacyjny, a zarazem refleksyjny” tekst prowadzi do „miejsc, w których można się uczyć nadziei i praktykować ją”.
2008
5 lutego: Benedykt XVI przychylił się do postulatu zmiany tekstu wezwania modlitwy wiernych za Żydów, zawartej w przedsoborowym Mszale Rzymskim z 1962 r. W nowym brzmieniu modlitwy, wchodzącej w skład liturgii wielkopiątkowej, zamiast słów „o nawrócenie Żydów” („Pro conversione Iudaeorum”) jest użyte ogólne sformułowanie „za Żydów” („Oremus et pro Iudaeis”). W modlitwie Kościół prosi o „oświecenie serc Żydów” i aby „cały Izrael został zbawiony, kiedy wszystkie narody wejdą do Twego Kościoła”.
15-20 kwietnia: Wezwanie amerykańskich katolików do odnowy swej wiary, a tamtejszego Kościoła do przejrzystego i uczciwego świadectwa w kontekście rosnących zagrożeń sekularyzacji – to główne przesłanie pielgrzymki Benedykta XVI do USA (Waszyngton i Nowy Jork). Towarzyszył jej apel o sprawiedliwy i zrównoważony rozwój i poszanowanie praw każdej osoby ludzkiej, wygłoszony w siedzibie ONZ. Na ósmą zagraniczną pielgrzymkę Benedykta XVI złożyły się m.in. spotkanie z prezydentem USA, dwie Msze z udziałem tysięcy wiernych, wystąpienie na forum ONZ, spotkania z duchowieństwem, młodzieżą i międzyreligijne nabożeństwo ekumeniczne oraz przejmująca modlitwa na Ground Zero.
28 czerwca: rozpoczął się Rok św. Pawła, który trwał do 29 czerwca 2009. Okazją do ogłoszenia go przez papieża była przypadająca w tym czasie 1950. rocznica nawrócenia Apostoła Narodów.
15-20 lipca: pod przewodnictwem Benedykta XVI odbywał się XXIII Światowy Dzień Młodzieży w Sydney pod hasłem: „Gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami”. Głównymi przesłaniami ŚDM były: duchowa odnowa chrześcijaństwa, społeczeństwa i Kościoła przez moc Ducha Świętego, przestroga przed duchową pustynią, apel o nową erę, w której egoizm, chciwość, powierzchowność zostaną zastąpione przez solidarność i wzajemny szacunek. Do wielkiej metropolii australijskiej przyjechało ok. 300 tys. młodych pielgrzymów ze 177 krajów świata.
12-15 września: Benedykt XVI pielgrzymował do Paryża i Lourdes. W stolicy Francji papież oddał hołd „umiłowanemu narodowi”, spotkał się z francuskim światem kultury; podczas nieszporów w katedrze Notre-Dame – z duchowieństwem a następnie z 60-tysięczną rzeszą młodych Francuzów. W Lourdes Benedykt XVI odwiedził miejsca związane z duchowym dojrzewaniem świętej Bernadety. Centralnym punktem pobytu Ojca Świętego w narodowym sanktuarium francuskim była Eucharystia z okazji 150. rocznicy objawień.
5-26 października: Benedykt XVI przewodniczył XII Zgromadzeniu Zwyczajnemu Synodu Biskupów nt. „Słowo Boże w życiu i misji Kościoła”. Uczestniczyło w nim 253 ojców synodalnych (w tym 10 przedstawicieli zakonów) z 13 katolickich Kościołów wschodnich, 113 konferencji biskupich, 25 urzędów Kurii Rzymskiej i Unii Wyższych Przełożonych Zakonnych, a także 41 ekspertów, 37 audytorów oraz 3 osoby zaproszone imiennie przez papieża.
2009
24 stycznia: Benedykt XVI zdjął ekskomunikę z czterech biskupów konsekrowanych w 1988 r. bez zgody Stolicy Apostolskiej przez abp. Marcela Lefebvre’a. Decyzja ta wzbudziła kontrowersje nie tylko w łonie samego Kościoła katolickiego, ale też wśród Żydów z powodu negujących holocaust wypowiedzi biskupa Richarda Williamsona, jednego z czterech hierarchów lefebrystów. W odpowiedzi na krytykę Benedykt XVI ogłosił 12 marca specjalny list do „braci biskupów”, w którym wyraża swe poruszenie i smutek z powodu reakcji, jakie wywołało – także w samym Kościele – zdjęcie ekskomuniki.
17-23 marca: Benedykt XVI odbył swą pierwszą pielgrzymkę do Afryki. W ciągu siedmiu dni odwiedził Kamerun (17-20 III) i Angolę (20-23 III). Papież przyjmowany z gorącą, afrykańską gościnnością przebywał w dwóch miastach: Jaunde i Luandzie. Choć była to podróż do dwóch państw, chciał on, jak sam przyznał, dzięki niej „symbolicznie objąć sercem cały kontynent”. Podczas podróży dotknął więc wszystkich „otwartych ran” Czarnego Lądu: głodu, epidemii AIDS, korupcji, nadużywania władzy, regionalnych konfliktów, bezdomnych, sierot i wdów, ludzi okrutnie prześladowanych, handlu ludźmi i wielu innych problemów.
28 kwietnia: Benedykt XVI odwiedził zniszczoną trzęsieniem ziemi Abruzję. Spędził trzy godziny w tym regionie środkowych Włoch, na terenach nawiedzonych przez kataklizm z 5 na 6 kwietnia.
8-15 maja: W ramach swej 12. podróży zagranicznej Benedykt XVI pielgrzymował do Ziemi Świętej. Odwiedził Jordanię, Izrael i Terytoria Palestyńskie. Jej pierwszym etapem była Jordania – od 8 do 11 maja, drugim Izrael – od 11 do 15 maja, a trzecim, 13 maja, Autonomia Palestyńska. Papież modlił się w miejscach świętych, zwłaszcza o pokój w Ziemi Świętej i na całym świecie. W trakcie pobytu w Jordanii podkreślał znaczenie pokojowego współżycia chrześcijan i muzułmanów. W Izraelu i na Terytoriach Palestyńskich wzywał przede wszystkim Żydów i Palestyńczyków do wzajemnego szacunku, pojednania i współpracy, podkreślając, że szczególną rolę w tych dążeniach powinna odgrywać Jerozolima – miejsce spotkania trzech religii monoteistycznych. Wielkim echem odbiła się wizyta Ojca Świętego przy Murze Płaczu oraz w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem.
19 czerwca: otwarcie Roku Kapłańskiego. Benedykt XVI ogłosił go w związku z przypadającą w 2009 r. 150. rocznicą śmierci patrona proboszczów, św. Jana Marii Vianneya. W liście na rozpoczęcie Roku Kapłańskiego papież nawiązał do cierpień powodowanych „niewiernością” niektórych duchownych, będącą dla świata powodem zgorszenia i odrzucenia Kościoła.
21 czerwca: Benedykt XVI odwiedził sanktuarium św. Pio z Pietrelciny w San Giovanni Rotondo.
28 czerwca: Zamknięcie Roku św. Pawła. Podczas Nieszporów sprawowanych w rzymskiej bazylice św. Pawła za Murami Benedykt XVI podkreślił nieustanną aktualność orędzia Apostoła Narodów.
7 lipca: trzecia encyklika Benedykta XVI „Caritas in veritate”, której tematem jest integralny rozwój ludzki w miłości i prawdzie. Papież adaptuje naukę społeczną Kościoła do wyzwań globalizującego się świata w dobie kryzysu. Integralny rozwój człowieka traktuje jako wartość nadrzędną wszelkiego postępu.
17 lipca: papież w szpitalu. Podczas wakacji w Les Combes w Dolinie Aosty Benedykt XVI upadł nocą w swoim pokoju i złamał przegub prawej ręki.
19 września: Benedykt XVI zapowiada odbycie Zgromadzenia Specjalnego Synodu Biskupów dla Bliskiego Wschodu. Odbędzie się ono w Watykanie w dniach 10-24 października 2010 roku nt. „Kościół katolicki na Bliskim Wschodzie: wspólnota i świadectwo: «Jeden duch i jedno serce ożywiały wszystkich wierzących» (Dz 4, 32)”.
26-28 września: Benedykt XVI pielgrzymuje do Republiki Czeskiej. Odwiedza Pragę, Brno i Stary Bolesławiec. Nadzieja, jaką niesie chrześcijaństwo zlaicyzowanej Europie i wezwanie chrześcijan do składania większego świadectwa we współczesnym świecie – to główne przesłanie papieża podczas jego XIII pielgrzymki zagranicznej. Wizyta w Czechach poprzedziła 20. rocznicę „aksamitnej rewolucji” i upadku dyktatury komunistycznej w Europie Środkowej i Wschodniej. Papież starał się ukazać piękno chrześcijaństwa i jego zdolność do odpowiedzi na najpoważniejsze egzystencjalne problemy zagubionego w materialistycznym świecie człowieka.
4-25 października: Benedykt XVI przewodniczył II Zgromadzeniu Specjalnemu Synodu Biskupów dla Afryki, które obradowało pod hasłem: „Kościół w Afryce w służbie pojednania, sprawiedliwości i pokoju. «Wy jesteście solą ziemi… wy jesteście światłem świata»”. W jego pracach uczestniczyło 236 biskupów i 9 przełożonych zakonnych, 29 ekspertów i 49 audytorów.
9 listopada: Benedykt XVI powołuje ordynariaty personalne dla byłych anglikanów. W konstytucji apostolskiej „Anglicanorum coetibus” i Normach Uzupełniających, wydanych przez Kongregację Nauki Wiary, zawarto procedury przechodzenia grup byłych anglikanów do Kościoła katolickiego. Nie będą one tworzyły oddzielnego obrządku, a jedynie odrębne struktury w obrębie rytu łacińskiego, wzorowane na ordynariatach wojskowych.
21 listopada: spotkanie papieża z artystami. W Kaplicy Sykstyńskiej zgromadziło się 260 przedstawicieli świata kultury, w tym dwaj Polacy: rzeźbiarz Igor Mitoraj i reżyser Krzysztof Zanussi.
2010
17 stycznia: Benedykt XVI odwiedził Synagogę Większą w Rzymie. Wezwał chrześcijan i Żydów do wspólnego świadectwa o istotnym znaczeniu Boga dla współczesnego świata. Była to po Kolonii i Nowym Jorku trzecia wizyta Benedykta XVI w synagodze.
14 marca: Benedykt XVI odwiedził rzymski zbór luterański Chrystusa (Christuskirche). Wraz z proboszczem parafii Chrystusa, pastorem Jensem Martinem Kruse przewodniczył nabożeństwu ekumenicznemu.
tom, ts
do spisu treści
Ramka
Pontyfikat w liczbach
Benedykt XVI odbył dotychczas 13 podróży zagranicznych, podczas których odwiedził 15 państw (wraz z Autonomią Palestyńską), w tym także Polskę (25-28 maja 2006) i – dwukrotnie – Niemcy. Po Włoszech podróżował dotychczas 26 razy, łącznie z letnimi wyjazdami w góry. Odwiedził 11 parafii rzymskich.
Podczas 63 beatyfikacji upoważnieni przez papieża przedstawiciele Kościoła ogłosili 774 nowych błogosławionych. Ponad połowie tych obrzędów – 39 – przewodniczył (emerytowany obecnie) prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. José Saraiva Martins, wynosząc na ołtarze 744 osoby, a 11 – jego następca na tym stanowisku abp Angelo Amato. Ponadto 19 czerwca 2005 uroczystości tego rodzaju przewodniczył w Warszawie po raz pierwszy ówczesny prymas Polski kard. Józef Glemp, ogłaszając trzech nowych błogosławionych.
W czasie 6 kanonizacji, którym zawsze przewodniczył osobiście Benedykt XVI, Kościół otrzymał 28 świętych.
Jako szafarz sakramentów Ojciec Święty wyświęcił osobiście – podczas 5 obrzędów – 106 kapłanów, a podczas dwóch obrzędów (29 IX 2007 i 12 IX 2009) udzielił sakry 11 biskupom (w tym metropolicie lwowskiemu abp. Mieczysławowi Mokrzyckiemu).
Benedykt XVI mianował dotychczas 14 biskupów polskich (pierwszym był Romuald Kamiński, powołany 8 czerwca 2005 na stanowisko biskupa pomocniczego diecezji ełckiej, a ostatnim, jak dotychczas, Andrzej Jeż, mianowany biskupem pomocniczym w Tarnowie 20 października ub.r.). Ponadto Ojciec Święty mianował 11 Polaków biskupami w innych krajach: Boliwii, Kazachstanie, na Ukrainie, w Brazylii, Argentynie i Republice Południowej Afryki oraz w Kurii Rzymskiej.
Przyjął 197 polityków: prezydentów, premierów, monarchów, ministrów spraw zagranicznych i szefów największych organizacji międzynarodowych, reprezentujących łącznie 99 państw oraz takie organizacje jak ONZ, FAO, Parlament Europejski, Liga Państw Arabskich i inne. Niektórych z tych polityków przyjmował dwu-, a nawet trzykrotnie. W tej ostatniej grupie był m.in. tragicznie zmarły pod Smoleńskiem prezydent Lech Kaczyński, którego Ojciec Święty przyjmował 26 stycznia 2006, 2 kwietnia 2007 i 18 maja 2008; ponadto prezydent podejmował papieża podczas jego pobytu w Polsce w maju 2006 r.
Na dwóch konsystorzach Benedykt XVI włączył w skład Kolegium Kardynalskiego 38 hierarchów, w tym dwóch Polaków: Stanisława Dziwisza i Stanisława Ryłkę. Zamierzał też mianować kardynałem bp. Ignacego Jeża, który zmarł jednak 16 października 2007, w przededniu ogłoszenia tej decyzji.
Papież przewodniczył dotychczas dwóm zgromadzeniom zwyczajnym Synodu Biskupów: nt. eucharystii (2-23 X 2005) i nt. Pisma Świętego (5-26 X 2008). Ogłosił 3 encykliki: „Deus caritas est” – o miłości Bożej (datowaną 25 XII 2005), „Spe salvi” – o nadziei chrześcijańskiej (30 XI 2007) i „Caritas in veritate” – o miłości w prawdzie (o tematyce społecznej; 29 VI 2009) oraz 1 adhortację apostolską – „Sacramentum caritatis” – o Eucharystii jako sakramencie miłości (22 II 2007). Ogłosił też hasła i teksty orędzi na 5 Światowych Dni Pokoju, 6 Światowych Dni Młodzieży, 5 Światowych Dni Środków Społecznego Przekazu.
Oryginalnymi inicjatywami duszpasterskimi tego papieża były Rok św. Pawła, trwający od 28 VI 2008 do 29 VI 2009 Rok św. Pawła i trwający obecnie Rok Kapłański (19 VI 2009-19 VI 2010).
W latach 2005-2009 odbyło się łącznie 207 środowych audiencji ogólnych, a w tych i innych masowych spotkaniach z papieżem (Anioł Pański, Regina Caeli, różne publiczne uroczystości liturgiczne) wzięło udział – według danych watykańskich – prawie 13,4 mln osób z całego świata.