Question

Gospodarka Polski na tle gospodarczych struktur Europy. Referat na min. 3 strony A4.

Answer 1

Pod względem wielkości PKB, Polska jest szóstą gospodarką Unii Europejskiej i 21. gospodarką świata.

Produkt krajowy na jedną osobę wynosił 11 288 dolarów, a po zmierzeniu parytetem siły nabywczej 18 072 dolarów i wyniósł 61% średniej unijnej. Tempo wzrostu gospodarczego stawia Polskę wśród najszybciej rozwijających się krajów Europy  co było jedynym dodatnim wynikiem w UE. Sektor usług odpowiada za wytworzenie 67,3% całego PKB, przemysł 28,1%, rolnictowo 4,6%.

Bezrobocie wynosi według 8% - 10,5%.

Polska uznawana jest przez ONZ za kraj bardzo wysoko rozwinięty ze względu na Wskaźnik Rozwoju Społecznego, który bierze pod uwagę takie czynniki jak długość życia, średnią długość edukacji odbytej przez 25-latków i oczekiwany czas edukacji dzieci w wieku szkolnym, między Portugalią a Barbadosem. Polska zadłużona jest na około 50% , jest to poziom niższy od średniej UE, która wynosi 73%.

Polska gospodarka jest gospodarką mieszaną. Sektor państwowy wytwarza obecnie około 25% PKB (w rękach państwowych pozostają: PKP, KGHM, część akcji PKN Orlen, PGNiG i wiele mniejszych przedsiębiorstw) i jest to poziom porównywalny do takich krajów, jak Francja czy Norwegia.

Polska stała się atrakcyjnym miejscem do inwestycji dla firm z całego świata: jest to spowodowane dobrym położeniem geograficznym, wewnętrzną stabilizacją społeczno-ekonomiczną oraz wejściem do UE. Inwestycje zagraniczne w latach 1990–2006 wyniosły ponad 87 mld dolarów. W pierwszym dziesięcioleciu XXI w. powstały w Polsce fabryki monitorów i telewizorów ciekłokrystalicznych oraz komputerów (Sharp, LG, Toshiba, Dell, TPV); powstaje również wiele miejsc pracy w mniejszych ośrodkach wytwórczych europejskich i krajowych firm. Polska wyprodukowała w 2007 869 536 samochodów, co oznaczało wzrost o 21% względem roku 2006. W 2008 w Polsce wydobyto 84,28 mln t węgla kamiennego, wyprodukowano: 9,73 mln t stali surowej; 154,36 TWh energii elektrycznej, oddano do użytku 165,2 tys. nowych mieszkań.

Głównym partnerem handlowym Polski są kraje Unii Europejskiej i Rosja: na Niemcy przypada ponad 35% polskiego eksportu i importu. Polska ma ujemny bilans w handlu zagranicznym.

Największymi problemami polskiej gospodarki są trudności w prowadzeniu działalności gospodarczej wynikające z nadmiernej biurokracji i niejasnego prawa, a również wysokie koszty administracyjne nakładane na obywateli, niewystarczająco rozwinięta infrastruktura (w tym np. sieć dróg oraz dostępność internetu) oraz trudności na rynku pracy skutkujące np. niskimi płacami (przeciętne wynagrodzenie brutto w marcu 2009 wyniosło 3 185,61 zł).

Wskaźnik Giniego ukazujący rozpiętość dochodów w danym kraju, a więc równomierność dystrybucji dochodu narodowego, wynosi dla Polski 32 (dla porównania średnia dla Unii Europejskiej to 30,6, w tym Szwecja 24, Niemcy 30,2, Wielka Brytania 34, natomiast USA 45 i Brazylia 56,7). Podatki stanowią 34,5% polskiego PKB z uwzględnieniem ubezpieczeń społecznych (Szwecja 52%, Wielka Brytania 37%, Meksyk 19%); stawki podatku dochodowego od osób fizycznych to 18% i 32%, od osób prawnych (firm) występuje jedna stawka 19%, podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 22% (na określone przez ustawy produkty i usługi obowiązują niższe stawki), mniej wpływów dla budżetu generują inne podatki.

Pomiędzy regionami Polski występuje duże zróżnicowanie pod względem rozwoju gospodarczego. Najbogatszym regionem kraju jest województwo mazowieckie, które osiąga produkt brutto na mieszkańca na poziomie 87.1% średniej unijnej. Jest to poziom porównywalny do bogatszych spośród wschodnich landów Niemiec (np. Saksonia, 86,1%) lub brytyjskiej Walii (86,9%). Blisko ogólnopolskiej średniej dla PKB sytuują się województwa dolnośląskie i wielkopolskie (odpowiednio 59,2 i 56,9% średniej unijnej), które pod względem dochodu per capita porównywalne są z najbiedniejszymi regionami Grecji i Portugalii. Województwa: pomorskie, łódzkie, zachodniopomorskie, małopolskie i lubuskie posiadają dochód w okolicach 50% unijnej średniej. Najbiedniejszymi regionami Polski są województwa podkarpackie i lubelskie (37% średniej), których PKB na mieszkańca porównywalny jest ze współczynnikami dla Bułgarii lub Rumunii (37,7 i 41,6% średniej unijnej).