Dwa ciała o masach m1 = 1kg i m2 = 2kg połączono nicią, która jest przerzucona przez bloczek znajdujący się na wierzchołku równi pochyłej o kącie nachylenia a = 30 stopni (patrz rys.). Współczynnik tarcia między ciałem o masie m1 i równią wynosi f = 0.1. Zakładamy, że nić jest nieważka i ślizga się po bloczku bez tarcia (bloczek nie wpływa na ruch układu)
a) wykonaj dokładny rysunek z zaznaczeniem wszystkich sił działających na bloczek b) zapisz równania ruchu dla obu klocków c) oblicz przyspieszenie układu
Odpowiedź:
a) rysunek sił działających w układzie - w załączeniu
b) równania ruchu poszczególnych klocków:
- dla klocka o masie m₁
1) bilans sił: m₁ * a = N - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)
2) równanie drogi: S(t) = 1/2 * a * t²
3) równanie prędkość: V(t) = a * t
- dla klocka o masie m₂
1) bilans sił: m₂ * a = m₂ * g - N
2) równanie drogi: S(t) = 1/2 * a * t²
3) równanie prędkość: V(t) = a * t
c) wartość przyśpieszenia w układzie: a = 4,62 m/s²
Wyjaśnienie:
Zakładamy, że w układzie klocków wystąpi niezrównoważona siła, pod wpływem której nastąpi ruch układu tych klocków.
W przeciwnym razie nie byłoby czym zajmować się w zadaniu.
Zakładam więc, że wypadkowa, niezrównoważona siła Fw będzie działać wzdłuż kierunku działania siły Fc2.
Zatem:
a) równanie bilansu sił działających na ciało o masie m₂:
[1] Fw = Fc₂ - N
[2] Fc₂ = m₂* g
[3] Fw = m₂ * a
To, z porównania [1], [2] i [3], mamy:
[4] m₂ * a = m₂ * g - N
b) równanie bilansu sił działających na ciało o masie m₁:
[5] Fw = N - (Fc₁w + T)
[6] Fw = m₁ * a
[7] Fc₁w = Fc₁ * sin ∝ = m₁ * g * sin ∝
[8] R = Fc₁n = Fc₁ * cos ∝ =m₁ * g * cos ∝
[9] T = R * ft = m₁ * g * ft * cos ∝
To, z porównania: [5], [6], [7], [8] i [9] otrzymamy:
[10] m₁ * a = N - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)
Mamy wobec tego dwa równania: [4] i [10] z dwiema niewiadomymi: a i N.
Wobec tego, rozwiązując taki układ równań, wyznaczymy szukane wielkości: a i N.
[4] m₂ * a = m₂ * g - N
[10] m₁ * a = N - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)
Z [4] wyznaczymy wstępnie zależność N = f(m₂, a), czyli:
[4] N = m₂ * g - m₂ * a
i wstawimy do [10], otrzymując:
[10] m₁ * a = m₂ * g - m₂ * a - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)
i grupując wyrazy stronami, trzymamy:
[10] m₁ * a + m₂ * a = m₂ * g - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)
[10] a * (m₁ + m₂) = m₂ * g - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)
[10] a = [m₂ * g - (m₁ * g * sin ∝ + m₁ * g * ft * cos ∝)] / (m₁ + m₂)
I ostatecznie, po podstawieniu wartości:
a = [2 kg * 9,81 m/s² - (1 kg * 9,81 m/s² * sin(30°) + 1 kg * 9,81 m/s² * 0,1 *
cos(30°))] / (1 kg + 2 kg)
a = [19,62 N - (4,905 N + 0,85 N] / 3 kg
a = (19,61 N - 5,76 N) / 3 kg
a = 13,85 N / 3 kg
a = 4,62 m/s²
Równaniu ruchu dla poszczególnych klocków:
1) dla klocka o masie m₁
a) droga: S(t) = 1/2 * a * t²
b) prędkość: V(t) = a * t
2) dla klocka o masie m₂:
a) droga: S(t) = 1/2 * a * t²
b) prędkość: V(t) = a * t