Question

Bardzo proszę jeszcze o pomoc wyjaśnij etapy powstawania biblii i starego testamentu

Answer 1

Odpowiedź:

1. Etapy powstawania Biblii

2. 1. Nazwy Pisma Świętego 2. Języki biblijne 3. Etap przedliteracki Starego Testamentu - wydarzenia i przekaz ustny 4. Etap literacki Starego Testamentu - spisanie i redakcja ksiąg 5. Etap przedliteracki Nowego Testamentu - wydarzenia i przekaz ustny 6. Etap literacki Nowego Testamentu - spisanie i redakcja ksiąg 7. Przekłady Pisma Świętego Zakres tematyczny prezentacji

3. Nazwy Pisma Świętego Pismo Święte jest zbiorem ksiąg napisanych pod natchnieniem Ducha Świętego. W ciągu wieków stworzono wiele nazw określających, czym jest Pismo Święte. - Święta Księga - Sefer (zwój, księga) - Biblia Święta, Byblos (he biblos, papirus) - Testament (od czasów Tertuliana) - Vetus et Novum Testamentum - Pismo, Pisma - Sacra Scriptura - Bibliotheca (Ojcowie Kościoła) - Instrumentarium (od czasów Tertuliana, urzędowy akt, dokument) - Święte Litery (ta hiera grammata)

4. Języki biblijne Modlitwa Pańska w językach: aramejskim i hebrajskim, Jerozolima

5. Języki biblijne Pismo Święte zostało napisane w językach: hebrajskim, aramejskim i greckim. HEBRAJSKI – 22 spółgłoski, wyraz posiada rdzeń zbudowany na 3 spółgłoskach, czasowniki występują w formie dokonanej i niedokonanej, jest ubogi w słownictwo ARAMEJSKI – pochodzi od ludów semickich z terenów Syrii i Palestyny, Izraelici zaczęli go używać podczas niewoli perskiej, był językiem użytkowym do II wieku GRECKI – odmiana koine tzn. język wspólny, czasowniki w czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym Teksty biblijne z IV i V wieku napisano tzw. MAJUSKUŁĄ lub UNCJAŁĄ (wielkie litery), w sposób ciągły bez akcentów. Ok. 800 r. pojawia się MINUSKUŁA (pismo małoliterowe).

6. Języki biblijne Stary Testament w większości został napisany w języku hebrajskim. W języku aramejskim występują księgi: część Księgi Daniela, Księga Ezdrasza Księga Jeremiasza W języku greckim wszystkie księgi Nowego Testamentu, ze Starego Testamentu: Księga Mądrości, 2 Księga Machabejska, fragment Księgi Barucha, Księga Daniela, Księga Estery.

7. Etap przedliteracki Starego Testamentu wydarzenia i przekaz ustny Przeszłość przez Izraelitów była postrzegana jako historia działania Boga dlatego Naród Wybrany dużą wagę przykładał do wydarzeń przeszłych i dbał o ich prawdziwy przekaz. Takie podejście gwarantowało wierny przekaz późniejszego tekstu spisanego. Teksty poetyckie, prawne, sagi i inne opowiadania były przekazywane ustnie, głównie w rodzinach, ale również podczas spotkań modlitewnych, szkołach rabinackich.

8. Etap literacki Starego Testamentu spisanie i redakcja ksiąg Spisanie ksiąg Starego Testamentu trwało ponad 1000 lat, od XII do I wieku p.n.e. Teksty z tradycji ustnej były uzupełniane, na nowo redagowane i spisywane. Nie zachowały się autografy czyli oryginały tekstów ksiąg kanonicznych. Są natomiast apografy – odpisy – wielokrotnie przepisywane dla potrzeb synagog oraz wyznawców judaizmu i chrześcijaństwa. Apografy zachowały się na papirusach, w lekcjonarzach, zwojach pergaminowych, kodeksach i cytatach pisarzy. Nazywamy je ŚWIADKAMI TEKSTU.

9. Etap literacki Starego Testamentu spisanie i redakcja ksiąg Teksty będące świadkami tekstu dzielimy na bezpośrednie (przekazują w formie ciągłej) i pośrednie (fragmenty tekstu są w innych dziełach). Od VIII do X wieku MASORECI zaopatrzyli tekst hebrajski w samogłoski, akcenty i znaki przestankowe, a na marginesach umieścili glosy – omówienia. Stąd podział na teksty przedmasoreckie i masoreckie. Kodeksów przedmasoreckich jest niewiele. Natomiast masoreckich – ponad 2 tysiące, z czego najbardziej znane to: Kairski (895 r.) Petropolitanus (916 r.), Aleppo (ok.930 r.), Leningradzki (1008)

10. Etap literacki Starego Testamentu spisanie i redakcja ksiąg Ujednolicenie odpisów Starego Testamentu nastąpiło po SYNODZIE w JAMNIE (90 r.), gdzie ustalono kanon żydowski Pisma Świętego - BIBLIA HEBRAJSKA (Składa się z trzech części: Pięcioksięgu Mojżesza, dwuczęściowego zbioru Proroków oraz zbioru Pism). Zliczono wiersze, wyrazy i litery Pisma Świętego, dokonano podziału na PERYKOPY LITURGICZNE (tzw. sedery i parasze). Po 135 r. powstają AKADEMIE BIBLIJNE, m.in. w Nehardei, Surze, Cezarei, Tyberiadzie, Seforis. Uczeni TANNAICI i AMORYCI – tworzą Misznę (zbiór ustnego Prawa) i Gemarę (komentarz do Miszny) – czyli TALMUD – zbiór ustnej nauki o judaizmie. Opracowali zasady przepisywania ksiąg, aby uniknąć błędów.

11. Etap przedliteracki Nowego Testamentu wydarzenia i przekaz ustny Pierwszym etapem tworzenia Nowego Testamentu było życie i działalność Jezusa Chrystusa: - Nauczanie w Galilei, Samarii i Judei, - Wybór Dwunastu Apostołów, - Dokonywanie cudów, - Męka, śmierć i zmartwychwstanie. Po Jego wniebowstąpieniu i zesłaniu Ducha Świętego nastąpił okres głoszenia apostolskiego w Palestynie, a po wybuchu prześladowania chrześcijan również poza jej granicami.

12. Etap literacki Nowego Testamentu spisanie i redakcja ksiąg Spisanie ksiąg Nowego Testamentu rozpoczęło się ok. 20-30 lat po wniebowstąpieniu Jezusa, proces ten trwał do początku II wieku, Nie zachowały się autografy czyli oryginały tekstów ksiąg kanonicznych. Powodem był nietrwały materiał na których je sporządzano oraz niszczenie ksiąg na mocy dekretów cesarskich. Sytuacja zmieniła się po 313 r. (edykt mediolański). Apografy – odpisy – ok. 5 tysięcy, które zachowały się w formie papirusów, w lekcjonarzach, kodeksach majuskułowych i minuskułowych oraz w cytatach Ojców Kościoła.

13. Etap literacki Nowego Testamentu tekst Papirusy – ok. 90, powstawały od II wieku Kodeksy majuskułowe – ok. 250, najważniejsze z nich to: - Kodeks Synajski – znaleziony w XIX wieku, zawiera prawie cały Stary Testament i cały Nowy Testament po grecku - Kodeks Watykański – powstał w IV wieku, zawiera cały tekst Pisma Świętego z wyjątkiem kilku listów św. Pawła i Apokalipsy - Kodeks Aleksandryjski – powstał w Egipcie w V wieku, zawiera prawie cały tekst grecki Pisma Świętego bez Ewangelii wg św. Mateusza, Jana oraz 2 Listu św. Pawła do Koryntian. Kodeksy minuskułowe – ponad 2700, tylko 50 posiada cały Nowy Testament

14. Etap literacki Nowego Testamentu tekst Kodeks Synajski

15. Septuaginta (LXX) - zbiór ksiąg Starego Testamentu w języku greckim, powstał w Aleksandrii w III-I w. przed Chr. Według jednej z legend Ptolomeusz, władca Egiptu, chciał mieć w bibliotece aleksandryjskiej wszystkie księgi świata po grecku, 72 tłumaczy z Jerozolimy zostało umieszczonych na wyspie Faros i w ciągu 70 dni przełożyli Prawo, czyli Pięcioksiąg Mojżeszowy. Rzeczywiście tekst grecki był potrzebny w gminie żydowskiej w Aleksandrii, gdzie znajdowała się diaspora żydowska mówiąca jedynie po grecku. Tłumaczenie ksiąg trwało do połowy I wieku p.n.e. Wpływ Septuaginty (LXX) na Nowy Testament: - na 350 cytatów ze ST 300 pochodzi z LXX, - w gminach chrześcijańskich była oficjalną wersją Biblii, - przekazała księgi deuteronomiczne. Przekłady biblijne Pisma Świętego

16. Vulgata (VG) – tłumaczenie dokonane przez św. Hieronima na polecenie papieża Damazego w latach 390-405. Tekst Wulgaty przez częste przepisywanie został zniekształcony, dlatego Sobór Trydencki nakazał wydać jednolity tekst. Prace ukończono w 1592 r. Tę wersję używano do XX wieku. Papież Pius X zlecił benedyktynom zrekonstruować pierwotny tekst Wulgaty. Tekst ostatniego tomu Neo-Wulgaty otrzymał papież Paweł VI w 1977 r. W 1979 r. została ogłoszona jako podstawowy tekst do tłumaczeń liturgicznych. Przekłady biblijne Pisma Świętego

17. Przekłady biblijne Pisma Świętego Prolog do Ewangelii Jana, Wulgata Klementyńska, wydanie z 1922 r

Wyjaśnienie:

licze na naj