Praca kontrolna nr 1 z języka polskiego Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nimi. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu i tylko własnymi słowami - chyba ze w zadaniu polecono inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y. W zadaniach zamkniętych wybierz tylko jedną z zaproponowanych odpowiedzi.
Katarzyna Lichoń „ Wierzchołek góry kulturowej„
1. Kamau przyjechał z afrykańskiego kraju do szkoły w jednym z państw europejskich. Podpuszczany przez kolegów, szybko wpadł w kłopoty. Wezwał go nauczyciel. Kamau wszedł do pokoju nauczycielskiego z przerażoną miną i wbił wzrok w podłogę. Nauczyciel poprosił go, aby spojrzał mu w oczy i powiedział, co się stało. Uczeń nic. Nauczyciel powtórzył prośbę. Uczeń nic. Nauczyciel spojrzał w akta i upewnił się, ze Kamau zna język, więc ostrzej powiedział: "Popatrz mi w oczy i wyjaśnij, dlaczego to zrobiłeś". Chłopak uparcie wbijał wzrok w dywan. Nauczyciel zaczął tracić cierpliwość: "Popatrz mi w oczy. Patrz na mnie, gdy do ciebie mówię". Uczeń nie drgnął, nie podniósł oczu i nie powiedział ani słowa. Nauczyciel dał za wygraną. Chłopca wysłano do domu, a rodzicom powiedziano, ze mają wyjątkowo krnąbrnego syna, który narozrabiawszy, okazał kompletny brak szacunku dla nauczyciela. Kamau potężnie oberwał od ojca za przynoszenie wstydu rodzinie. Dlaczego? Zgodnie z zasadą jego kultury patrzenie komuś prosto w oczy jest oznaką braku szacunku i nigdy nie wolno tego robić. Zupełnie więc nie rozumiał tego, co działo się w pokoju nauczycielskim.
2. Spotkania różnych kultur pozwala zrozumieć teoria góry lodowej. Zgodnie z nią to, co widzimy, jest tylko wierzchołkiem całości większej i istotniejszej, ale niewidocznej, bo zanurzonej pod wodą. Jakie ukryte kwestie składają się na ową bryłę lodową?
3. Pierwsza różnica kulturowa dotyczy wymiaru indywidualizmu bądź kolektywizmu. Każda grupa musi podjąć decyzję: czy jest ona silną siłą jednostek dążących do realizacji własnych celów, czy też o jej sile stanowi poczucie całości, wspólnoty opartej na przekonaniu, ze jednostki stanowią jej część.
4. Druga kwestia ma związek ze stopniem, w jakim role i zachowania społeczne determinowane są przez płeć oraz rozumienie „męskości” i „kobiecości”. Sama doprowadziłam do kilku incydentów (niektóre z nich były bolesne), bo byłam przekonana, że i wszędzie kobiety przepuszczane są przez drzwi jako pierwsze.
5. Kwestia trzecia odnosi się do pojęcia czasu, i to w dwóch odmiennych znaczeniach. Pierwsze z nich to znaczenie historii i przyszłości dla definiowania teraźniejszości. Istnieją kultury, w których na przeszłości oparte jest pojęcie przyjaciół i wrogów, przekonanie o tym, co nam się teraz należy; przeszłość determinuje działania teraźniejsze. Są też kultury, w których teraźniejszość służy wyłącznie budowaniu przyszłości - ona wyznacza wszelkie decyzje, a społeczeństwo jest wstanie wiele poświęcić i wyrzec się na rzecz przyszłej ziemi obiecanej. Drugie znaczenie czasu to sprawa ważności zegara”, czyli sposób organizowania dnia i życia. Pamiętam spotkanie międzynarodowe, podczas którego sfrustrowany prowadzący wywiesił na drzwiach kartkę: Do wiadomości Irlandczyków: jutro zaczynamy o 8.45; do wiadomości Niemców: jutro zaczynamy o 9.10; wszyscy inni- proszę przyjść na 9.00". Spotkanie, nawiasem mówiąc, traktowało o stereotypach i uprzedzeniach.
6. Czwarta różnica dotyczy rozumienia władzy - stopnia, w jakim jednostka wpływa na podejmowanie decyzji i gotowa jest zaakceptować autorytety i decyzje podjęte bez jej udziału. Niektórym grupom można zlecić, co mają zrobić. W przypadku innych trzeba najpierw ustalić jak będziemy podejmować decyzje odnośnie do tego, co mają zrobić, następnie podjąć tę decyzję, a jeszcze później zastanowić się, co zrobić z tymi, którzy z decyzji nie są zadowoleni.
7. Piąta kwestia wiąże się z poczuciem bezpieczeństwa: poziomem akceptacji ryzyka, improwizacji i zmian. Niektórzy ludzie potrzebują wyraźnych wytycznych, jasnego postawienia sprawy, określonych ram czasowych, listy zagadnień koniecznych do zrealizowania. Inni w takim środowisku się duszą - potrzebują warunków, w których mogą się realizować, podejmując decyzje, zdając się na instynkt, dostosowując się do sytuacji spontanicznie reagując na potrzeby chwili.
8. Kwestia szósta dotyczy pojęcia przestrzeni osobistej i bezpiecznej odległości od innych. Rozmawiając ze Steffi, zawsze miałam wrażenie, ze powinnam podnieść ton głosu, bo stojąc tam, gdzie stała, z pewnością nie mogła mnie dobrze słyszeć. Gdy Luis opowiadał mi o wydarzeniu budzącym w nim emocje, jedyne, na czym mogłam się skoncentrować, to rozważania, czy moje ramię, które uporczywie ściskał, jest już złamane.
9. Siódma różnica ma związek z komunikacją również niewerbalną: - czyli ze . sposobem nadawania, przetwarzania i rozumienia wiadomości. Każdy, kto mieszkał w obcym kraju, potwierdzi, ze znajomość języka to nie wszystko- trzeba jeszcze złamane obowiązujący kod przekazu.
10. Kwestia ósma odnosi się do wartości - ich zestawu i hierarchii, dostrzegania, co jest złe, a co dobre, co właściwe, a co niestosowne, co sprawiedliwe, a co nie, co jest w życiu najważniejsze, a co nie stanowi wartości. Przykładem może być podejście do ściągania niektórzy traktują to zachowanie jako normę, inni uznają je za niemoralne, jeszcze inni nie chcą tego robić, bo to oznaczałoby, że mają dług wobec osoby, od której ściągnęli.
11. Globalizacja sprawiła, że wiele standardów obowiązuje powszechnie. Tym ważniejsze jest uświadomienie sobie, ze to, co widzimy, to tylko wierzchołek góry lodowej. Kwestie istotne kryje się pod powierzchnią. A my ciągle sami siebie wprowadzamy w błąd, biorąc przesłanki za prawdę, i zaskakiwani jesteśmy istnieniem czegoś głębszego najczęściej wtedy, gdy się o to rozbijamy.
12. Gdy kultury w jakikolwiek sposób zetkną się ze sobą mamy do czynienia ze zjawiskiem wielokulturowości. W przypadku takiego spotkania zawsze istnieją jacyś "my" i "oni", istnieje pewna ilość podobieństw i różnic, a także pewien rodzaj nastawienia jednych do drugich. Co się dzieje w efekcie owego spotkania? Wydawałoby się, że doświadczenie międzykulturowe powinno być naturalnym następstwem obracania się w środowisku wielokulturowym. Dlaczego więc tak nie jest? Można przytoczyć dwie definicje doświadczenia międzykulturowego. Pierwsza mówi, że cel i praktyka dialogu międzykulturowego wymagają nastawienia na zrozumienie różnic pomiędzy "nimi" a "nami" oraz podkreślenia tych różnic i traktowania ich jako alternatywnej oferty wartości równorzędnych naszym. Takie podejście prowadzi z jednej strony do postrzegania innych jako lepszych, a z drugiej do systematycznego kwestionowania siebie.
13. Druga definicja zakłada, ze doświadczenie międzykulturowe to proces prowadzący ludzi do głębszej świadomości własnej kultury (norm, zachowali., związków i wizji) poprzez jakościowe zanurzenie w odmiennej kulturze. Osoby żyjące w środowisku wielokulturowym podświadomie przeczuwają konsekwencje doświadczenia międzykulturowego I po prostu ich nie chcą, nie są na nie gotowe. Takie doświadczenie skłania bowiem przede wszystkim do przewartościowania, podania w wątpliwość, kwestionowania i dokonywania wyborów na nowo. Wielu ludzi nie jest na to przygotowanych. Jeżeli tożsamość jakiegoś człowieka nie jest w pełni dopracowana, to nie podda się on eksperymentowi jej testowania. Jeżeli szacunek do samego siebie nie jest ugruntowany, człowiek nie będzie w stanie szanować innych. Łatwiej zignorować rzeczywistość, niż przejść przez proces definiowania się na nowo.
14. Czasem w efekcie spotkania kultur dochodzi do konfliktu. Może on doprowadzić do całkowitego odrzucenia ich" kultury i umocnienia związku z kulturą "naszą"; może zakończyć się pełną asymilacją "ich" kultury; może również doprowadzić do powstania zupełnie nowej jakości. Najłatwiej byłoby przyjść, ze opcje pierwszą praktykują wyznawcy jedynie słusznej prawdy, przekonani, ze ich światopogląd jest najprawdziwszy, a ich kultura zdecydowanie wyższa; opcję drugą – ludzie żyjący w przekonaniu, że ich kultura jest niedorozwinięta, natomiast każda inna oferuje więcej możliwości, jest ciekawsza i bardziej na czasie; opcję trzecią - ci, którzy rozumieją, ze odmienność nie wyklucza równości, są ciekawi, otwarci i gotowi na przygodę. Takie stwierdzenie byłoby najłatwiejsze, niestety - nie do końca prawdziwe. Każdy z nas bowiem w różnych sytuacjach doświadcza wszystkich trzech rozwiązań. Dopóki są one doświadczane świadomie, żadne z nich nie są klęską. A zwycięstwo, jak mawiał generał Ferdinand Foeh, jest zawsze - a wiec również w przypadku spotkania międzykulturowego - wyłącznie kwestią woli.
Na podst.: Katarzyna Lichoń, Wierzchotek góry kulturowej [w:} Charaktery" 5/2004, ss. 14-
PYTANIA
Zadanie 1.
Wyjaśnij w jednym zdaniu, z czego wynikało nieporozumienie, którego ofiarą padł Kamau. (akapit 1)
Zadanie 2.
W jakiej sytuacji można przekonać się o istnieniu ukrytej góry kulturowej? (akapit 2.)
Zadanie 3.
Zacytuj fragmenty z akapitów 4.,5. i 8., w których autorka tekstu odwołuje się do własnych doświadczeń
Akapit 4. –
Akapit 5. –
Akapit 8. –
Zadanie 4.
Podaj dwie różne definicje czasu. Można cytować. (akapit 5.)
Zadanie 5.
Na podstawie akapitu 5. wyjaśnij, dlaczego jeśli umówisz się z Irlandczykiem na godzinę 12.00, nie dojdzie do Waszego spotkania.
Zadanie 6.
Na jakiej zasadzie zbudowany jest akapit 7.? Wybierz właściwą odpowiedź. a) Analogii
b) Wynikania
c) Kontrastu
Zadanie 7.
Jak rozumiesz w kontekście akapitu 9. sformułowanie: trzeba złamać obowiązujący kod przekazu?
Zadanie 8.
W jaki sposób globalizacji utrudniła dotarcie do prawdy o wielokulturowości? (akapit 11.)
Zadanie 9.
Nazwij części kompozycyjne, które odnajdujesz w akapitach:
2. –
3.-10. –
11. –
Zadanie 10.
Czym jest doświadczenie międzykulturowe? Odpowiedzi szukaj w akapitach 12. i 13.
Zadanie 11.
Dlaczego doświadczenie międzykulturowe jest odrzucane? Podaj dwie przyczyny. (akapit 13.)
Zadanie 12.
Wymień w świetle akapitu 14. trzy efektykonfliktu międzykulturowego?
1-
2-
3-
Zadanie 13.
Posługując się całym tekstem, wymień wszystkie składowe góry kulturowej. Możesz cytować.
Zadanie 14.
Podaj dwa różne, obecne w tekście, zastosowania cudzysłowu. Każde poprzyj przykładem.
1-
2-
Zadanie 15.
Jaki pożytek mógłby mieć z przemyślanej znajomości tego artykułu? Odpowiedź uzasadnij maksymalnie w trzech zdaniach.
1-Tu chodzi o kulturę Kamau,której nie znał nauczyciel
2-Widząc człowieka nic nie wiemy o nim-o jego kulturze i wnętrzu.
3-Akp4-Sama doprowadziłam do kilku incydentów (niektóre z nich były bolesne), bo byłam przekonana, że i wszędzie kobiety przepuszczane są przez drzwi jako pierwsze.
Akp5-Są też kultury, w których teraźniejszość służy wyłącznie budowaniu przyszłości - ona wyznacza wszelkie decyzje, a społeczeństwo jest wstanie wiele poświęcić i wyrzec się na rzecz przyszłej ziemi obiecanej. Drugie znaczenie czasu to sprawa ważności zegara”, czyli sposób organizowania dnia i życia.
Akp-8 Rozmawiając ze Steffi, zawsze miałam wrażenie, ze powinnam podnieść ton głosu, bo stojąc tam, gdzie stała, z pewnością nie mogła mnie dobrze słyszeć. Gdy Luis opowiadał mi o wydarzeniu budzącym w nim emocje, jedyne, na czym mogłam się skoncentrować, to rozważania, czy moje ramię, które uporczywie ściskał, jest już złamane.
4-Pierwsze z nich to znaczenie historii i przyszłości dla definiowania teraźniejszości. Istnieją kultury, w których na przeszłości oparte jest pojęcie przyjaciół i wrogów, przekonanie o tym, co nam się teraz należy; przeszłość determinuje działania teraźniejsze. Są też kultury, w których teraźniejszość służy wyłącznie budowaniu przyszłości - ona wyznacza wszelkie decyzje, a społeczeństwo jest wstanie wiele poświęcić i wyrzec się na rzecz przyszłej ziemi obiecanej. Drugie znaczenie czasu to sprawa ważności zegara”, czyli sposób organizowania dnia i życia.
5-Ściśle ustalony harmonogram dnia.
6-a
7-w każdym kraju jest inny kod przekazu(mimika ,ruch ręką itp)
8-globalizacja to ujednolicanie stereotypów liczy się ogół,nie grupa lub jednostka
9-nie oceniaj po wyglądzie ,w gromadzie siła,dociekliwość nie zawsze popłaca
10-równorzędność i kwestionowanie siebie
11-przewartościowanie siebie,szacunek do siebie
12-asymilacja
-ciekawość innych kultut
-otwartość,niczym przeżycie przygody
13-zborczość w swej wierze, niska ocna innych kultur,zamkniętośc na nowości,uprzedzenia,utrzymanie tradycji
14-asymilacja*ich* kultury-nieznanej kultury-obcej dla nas
-*my* i *oni*-dwie grupy kulturowe
15-Poznawanie nowych kultór to tak jak poznawnie nowych ludzi.To pozwala nam zwiększać nasz światopogląd,znajomość kulturową.Uczu szanować siebie i innych ludzi innych kultór.