Question

1. Przyczynu, przebieg i skutki zamachu majowego.

2. Omów kształtowanie się granicy wschodniej II RP

3. Omów lokalne ośrodki władzy w II RP.

Prosiłbym o wyczerpujące odpowiedzi.

Answer 1

1. Przyczynu, przebieg i skutki zamachu majowego.

W początkach 1926 roku sytuacja wewnętrzna w Polsce ulegała dalszemu zaostrzeniu. Z jednej strony do objęcia władzy zmierzały stronnictwa prawicowe, oskarżane o spowodowanie zamachu na prezydenta Narutowicza i dążenia do dyktatury typu faszystowskiego, z drugiej zaś - politycy lewicowi wyrażali swoje rozczarowanie sposobem realizacji założeń demokracji parlamentarnej w Polsce. Nie spełniły się ich marzenia o Polsce jako kraju wolnym i sprawiedliwym. Wiosną 1926 roku po kolejnym kryzysie rządowym, misję utworzenia nowego rządu powierzono Wincentemu Witosowi. Wiadomo było, że ten rząd utworzą endecja, chadecja i PSL "Piast". Jednocześnie w czasie posiedzenia wojskowej komisji senatu prawicowi senatorowie ostro zaatakowali osobę i kompetencje wojskowe marszałka Piłsudskiego. Szczegóły tego posiedzenia opublikowała prasa. 11 maja 1926 roku rozpoczęły się w Warszawie antyrządowe manifestacje piłsudczyków. Jednocześnie w okolicach Warszawy kończono przygotowania do zbrojnego wystąpienia przeciwko rządowi. Minister spraw wojskowych generał Żeligowski skoncentrował w okolicach Rembertowa oddziały wojskowe, których dowództwo pod pozorem ćwiczeń oddał Piłsudskiemu. 12 maja Piłsudski na czele oddanych mu pułków ruszył na Warszawę. W stolicy rząd mógł liczyć tylko na szkoły oficerskie. Na moście Poniatowskiego, osłanianym przez wierną rządowi Szkołę Podchorążych doszło do spotkania Piłsudskiego z prezydentem Wojciechowskim. Spotkanie to nie doprowadziło do kompromisu. Rozpoczęły się walki na ulicach i placach Warszawy. W trzecim dniu walk, kiedy oddziały zamachowców zagroziły zajęciem Belwederu władze państwowe przeniosły się do Wilanowa. Tam, wobec beznadziejnej sytuacji wojskowej, prezydent i rząd podali się do dymisji. Straty spowodowane walkami ulicznymi w Warszawie w maju 1926 roku były duże. Poległo kilkaset osób, niecały tysiąc odniosło rany. Dotkliwe,a trudne do oszacowania były straty moralne, jakie spowodował zamach majowy. 

 

2. Omów kształtowanie się granicy wschodniej II RP

17 listopada 1918 roku Armia Czerwona rozpoczęła "czerwony marsz na zachód" który był początkiem wojny polsko - bolszewickiej. Rosji Radzieckiej był potrzebny czas, by wzmocnić siły Armii Czerwonej, co pozwoliłoby podjąć dalsze działania w marszu na zachód. Po fiasku rozmów pokojowych podjętych zimą z 1919 na 1920 rok Piłsudski postanowił wykonać wyprzedzające uderzenie na południowym odcinku frontu. 25 kwietnia 1920 roku grupa armii polskich rozpoczęła ofensywe w kierunku Kijowa. Celem tej ofensywy było wyzwolenie wschodniej ukrainy i utworzenie tam niepodległego państwa ukraińskiego. 7 maja 1920 roku Polacy zajęli Kijów. Miasto stało się siedzibą Ukraińskiej Republiki Ludowej. To wydarzenie obudziło poczucie rosyjskiego nacjonalizmu. Wielu byłych carskich oficerów wstąpiło do Armii Czerwonej. 14 maja 1920 roku wojska Michaiła Tuchaczewskiego uderzyły na froncie zacodnim na słabsze siły polskie. Pomimo początkowych sukcesów Rosjan Wojsko Polskie powstrzymało ofensywę i działania na tym froncie zamarły do lipca 1920 roku. 4 lipca 1920 roku na płnocnym odcinku frontu rozpoczęła się kolejna ofensywa pod dowództwem Tuchaczewskiego w wyniku której Armia Czerwona dotarła pod Warszawę. Pewny szybkiego zdobycia stolicy Tuchaczewski rozpoczął atak na Warszawę nie czekając na 1 Armię Konną Budionnego którą zatrzymał Stalin. Przy jej udziale w bitwie warszawskiej los naszej stolicy byłby przesądzony. 16 sierpnia 1920 roku rozpoczęło się polskie uderzenie znad Wieprza, którym osobiście dowodził Naczelny Wódz. 18 sierpnia rozbite oddziały bolszewickie były w pełnym odwrocie. Bitwa stoczona we wrześniu 1920 roku na linii Niemna była jeszcze większa od operacji warszawskiej. Już prawie bez oporu odrzucono Armie Czerwoną za Mińsk. W październiku 1920 roku zawarto układ o rozejmie między Polską a Rosją. Delegacje polska i rosyjska podjęły w Rydze przerywane wielokrotnie rozmowy pokojowe. W czasie rozmów ustalono przebieg wschodniej granicy Rzeczpospolitej. Miała ona przebiegać od Dźwiny prawie prosto na południe, pozostawiając Mińsk Litewski Rosjanom, do Zbrucza i dalej rzeką Zbrucz do jej ujścia do Dniestru. Pokój podpisano 18 marca 1921 roku. 

 

3. Omów lokalne ośrodki władzy w II RP.

Rada Regencyjna w Warszawie - Była organem władzy Królestwa Polskiego aktu 5 listopada. Sprawowała władzę od 27 października 1917 roku do 11 listopada 1918 roku.

 

Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego - utworzona została 19 października 1918 roku w Cieszynie przez Józefa Kierdonia w celu reprezentowania Polaków zamieszkujących Śląsk Cieszyński. Rozwiązana 28 lipca 1920 roku przekazując władze administracji Rzeczpospolitej Polskiej.

 

Polska Komisja Likwidacyjna - komisja objęła władzę w Krakowie 31 października 1918 roku. Jej zadaniem było "rozłączenie" stosunków prawnych którymi powiązana była Galicja z Austro - Węgrami. 

 

Rada Delegatów Robotniczych w Lublinie

Naczelna Rada Ludowa

Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej

Republika Tarnobrzeska

Republika Ostrowska