Znajdz we wierszu wszystkie neologizmy i wyjaśnij ich znaczenie !
BOLESŁAW LEŚMIAN DUSIOŁEK
Szedł po świecie Bajdała
Co go wiosna zagrzała –
Oprócz siebie – wiódł szkapę, oprócz szkapy – wołu,
Tyleż tędy, co wszędy, szedł z nimi pospołu.
Zachciało się Bajdale
Przespać upał w upale,
Wypatrzył zezem ściółkę ze mchu popod lasem,
Czy dogodna dla karku – spróbował obcasem.
Poległ cielska tobołem
Między szkapą a wołem,
Skrzywił gębę na bakier i jęzorem mlasnął
I ziewnął wniebogłosy i splunął i zasnął.
Nie wiadomo dziś wcale,
Co się śniło Bajdale?
Lecz wiadomo, że szpecąc przystojność przestworza,
Wylazł z rowu Dusiołek, jak półbabek2 z łoża.
Pysk miał z żabia ślimaczy –
(Że też taki żyć raczy!) –
A zad tyli3, co kwoka, kiedy znosi jajo.
Milcz, gębo nieposłuszna, bo dziewki wyłają!
Ogon miał ci z rzemyka,
Podogonie zaś z łyka.
Siadł Bajdale na piersi, jak ten kruk na snopie –
Póty dusił i dusił, aż coś warkło w chłopie!
Warkło, trzasło, spotniało!
Coś się stało, Bajdało?
Dmucha w wąsy ze zgrozy, jękiem złemu przeczy –
Słuchajta wszystkie wierzby, jak chłop przez sen beczy!
Sterał we śnie Bajdała
Pół duszy i pół ciała,
Lecz po prawdzie niedługo ze zmorą marudził –
Wyparskał ją nozdrzami, zmarszczył się i zbudził.
Rzekł Bajdała do szkapy:
Czemu zwieszasz swe chrapy?
Trzeba było kopytem Dusiołka przetrącić,
Zanim zdążył mój spokój w całym polu zmącić!
Rzekł Bajdała do wołu:
Czemuś skąpił mozołu?
Trzeba było rogami Dusiołka postronić4,
Gdy chciał na mnie swej duszy paskudę5 wyłonić!
Rzekł Bajdała do Boga:
O, rety – olaboga!
Nie dość ci, żeś potworzył mnie, szkapę i wołka,
Jeszcześ musiał takiego zmajstrować Dusiołka?
dusiołek - słowo pochodzi od 'dusić ' - poprzez dodanie sufiksu ( czyli przyrostka) - ek, słowo dusiołek oznacza wykonawce czynności; dusiołek - ten, który dusi
potworzyć - słowo pochodzi od 'potwór ', czyli potworzyć oznacza stawać się potworem
Typowych neologizmów więcej nie ma.
-Bajdała = gaduła ludowy,bajarz= (dodany przyrostek "ła")
-dusiołek =(dodany przyrostek "łek")
-zagrzała =(dodany przedrostek "za")
-pospołu - tego niestety nie wiem,co autor miał na myśli
- popod = na samym dole,głęboko
- dogodna = wygodna
-cielska = ciało
- gębę = buzia
- półbabek= chuda kobieta
- wyłają = płaczą
-beczy = mówi od rzeczy
- Sterał - nie wiem??
- przetrącić = trącić ,popchnąć
-olaboga= o mój boze
-potworzył mnie = przestraszył,wystraszył